Casuslar, denizaltılar ve köpüklü şarap: 2021'in tuhaf diplomatik çekişmeleri

Çin ve Litvanya, Tayvan için didişirken Hırvatistan ve İtalya da Prosecco hakkında tartıştı

26 Kasım 2021'de Fransız balıkçı tekneleri Brexit sonrası balıkçılık haklarını protesto etmek için Saint-Malo limanının girişini kapatmıştı (AFP)

Diplomatik kavgaların damgasını vurduğu bir yıl oldu. Fakat ABD'yle Çin, Rusya'yla Ukrayna, Belarus'la Avrupa'nın yarısı ve iki Kore arasındaki sorunlar manşetlerden inmezken, başka sansasyonel ve açıkçası sıradışı anlaşmazlıklar da yaşandı.

İşte 2021'in kaçırmış olabileceğiniz en önemli diplomatik çekişmeleri:

Britanya vs. Fransa

Tarih kitapları daima kendini tekrar ediyor, özellikle de bu iki ülke söz konusu olduğunda.

Birbirine komşu rakipler belki bir zamanlar oldukları gibi dünya güçleri değil fakat ikisi de 2021 boyunca eski haline geri döndü.

Brexit, güvenlik, Kovid ve balıkçılık konularında ihtilafa düştüler. Boris Johnson, Fransızcayla karışık bir İngilizceyle Emmanuel Macron'la konuştu ve kasımda Manş Denizi'ni geçmeye çalışırken boğulan en az 27 göçmenin ölümünün ardından Twitter üzerinden Fransa'da ortak polis devriyeleri çağrısında bulundu.

Macron, Britanya liderinin "ciddiyetsiz" olduğunu söyledi ve gerilim zirveye tırmanırken bildirildiği üzere kapalı kapılar ardında Johnson'dan "palyaço" diye bahsetti.

Brexit sonrası bir dünyada Fransa, Britanyalı popülist bir lider için kolay bir hedef ve 2022'de Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçimi var. Bu nedenle Boris başbakan olarak kalırsa Paris'in hedefinde olacak. Gelecek yıl daha fazla çekişme bekleyebilirsiniz.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Fransa vs. Avustralya

Paris, Londra'dan rahatsızsa Canberra'ya öfkeli.

Eylülde Avustralya, ABD ve Birleşik Krallık'la AUKUS güvenlik paktına imza attığını duyurdu. Anlaşma kapsamında Kanberra, Fransa'yla 12 denizaltı tedariki için imzaladığı tahmini 50 milyar sterlinlik (yaklaşık 850 milyar TL) anlaşmayı iptal etti.

Fransa olup bitenleri "sırtından bıçaklanmak" diye nitelendirip büyükelçisi Jean-Yves Le Drian'ı geri çağırdı. Cumhurbaşkanı Macron, Avustralyalı mevkidaşı Scott Morrison'la telefonda görüşmeyi reddetti.

İşler burada bitmedi. Avustralyalı liderin denizaltı sözleşmesini feshetme hakkında kendisine yalan söylediğini düşünüp düşünmediği sorulduğunda Macron "Düşünmüyorum, biliyorum" yanıtını verdi. Uf!

Çin vs. Litvanya

Litvanya, Tayvan'ın Vilnius'ta fiiliyatta bir nevi büyükelçilik olan bir ofis açmasına izin verdi.

Demokratik yönetime sahip özerk adayı kendi toprağı olarak gören Çin bunu olumlu karşılamadı.

Pekin, Vilnius'taki diplomatik ofisinin statüsünü düşürdü, Litvanya'da üretilen bileşenlere sahip AB ürünlerinin ithalini engelledi ve Avrupa devletinin "tarihin çöplüğüne" gönderileceği uyarısında bulundu.

Bir zamanlar SSCB'nin parçası olan Litvanya, Pekin'deki büyükelçiliğini kapatırken yasa koyucu Matas Maldeikis de Twitter'da Çin'in uyarısının ironik olduğunu çünkü komünizmin halihazırda çöpte olduğunu söyledi.

Ek olarak Maldeikis tweet'ini #StandWithTaiwan (#TayvanaDestek) etiketiyle sonlandırdı.

Hırvatistan vs. İtalya

Güneşte yıkanan muhteşem sahil şeritleri, güzel plajlar. Gerçekten de bu iki ülkenin dert etmesi gereken pek bir şey olmadığını düşünürdünüz.

Ama var ve o şey, tuhaftır ki, Prosecco (bir İtalyan beyaz şarabı -ç.n).

Hırvatistan, Prosek adlı bir içki (tatlı bir şarap) üretiyor ve AB'nin bu şarabı özel olarak tanımasını istiyor.

İtalya dehşet içinde ve böyle bir hareketin Britanya'da çok sevilen köpüklerin kimliğini tehdit edeceğini söylüyor.

Bu, iki ülkenin aynı konuda kafa kafaya geldiği ikinci sefer. 2013'te İtalya, Hırvatistan'ın benzer bir hamlesini iki ismin çok benzer olduğunu savunarak engellemişti. Yılmayan Hırvatistan ikinci raunt için ringe çıktı.

Çekya vs. Rusya

Çeklerle Rusların arası çoğu zaman sorunlu olmuş, 1968'de Moskova liderliğindeki Çekoslovakya işgalinde bu ilişki dibe vurmuştur.

Bu yıl nisanda başka bir parlama noktası yaşandı.

Çekler, Prag tarafından casus olarak tanımlanan 18 Rus diplomatı 2014'te mühimmat depolarında meydana gelen iki patlamadaki rolleri nedeniyle sınır dışı etti. Rusya, 20 Çek diplomatı sınır dışı ederek yanıt verdi ve AB ülkesini kulağa korkutucu gelen "dostça davranmayan devletler listesine" koydu.

Prag ve Moskova birbirlerinin büyükelçiliklerinin boyutunu sadece 7 diplomat ve 25 destek personeliyle sınırlandırdı. Çekoslovakya'nın Moskova'nın uydusu olduğu Sovyet döneminden kalma bir kalıntı olarak bu durum Rusya'nın ülkedeki diplomatik varlığında büyük bir azalma temsil ediyor.

Solomon Adaları vs. Çin/Tayvan

Çoğu isyan dış politika kararlarından çıkmamıştır fakat bu yıl Solomon Adaları'nda yaşanan tam da buydu.

2019'da bağlılıklarının Tayvan'dan Çin'e kaymasından rahatsız olan halk, Pasifik'teki ada ülkesinde sokağa çıktı.

Çıkan kargaşada binalar yakıldı ve en az üç kişi hayatını kaybetti.

Buna karşılık Çin, ülkenin güvenlik güçlerini eğitmek için adaya polis memurları göndereceğini açıkladı.

Solomon Adaları yönetimi kargaşadan "Tayvan ajanlarını" sorumlu tuttu. Taipei olaylarla herhangi bir ilgisi olduğunu reddetti.
 

Solomon Adaları'ndaki isyan (AFP).jpg

27 Kasım 2021'de bir adam, Solomon Adaları'nın Honiara kentinde çıkan isyanların neden olduğu hasara bakıyor (AFP)


Lübnan vs. Körfez

Lübnan'ın zaten yeterince sorunu yokmuş gibi bir şekilde 2021'de bir soruna daha yer buldu.

Televizyon sunuculuğundan bakanlığa geçiş yapan George Kordahi, Suudi Arabistan'ı Yemen'deki savaştaki rolü nedeniyle eleştirdi.

Tahmin edilebileceği gibi eleştiriler Riyad'da iyi karşılanmadı fakat aynı zamanda Bahreyn, Kuveyt ve BAE de dahil Körfez müttefikleri tarafından da kötü karşılandı.

Tüm ülkeler büyükelçilerini Lübnan'dan çekerek Beyrut'taki siyasi ortamı daha da istikrarsız hale getirdi.

Kordahi 6 hafta dayansa da nihayetinde baskılara dayanamadı ve önceki haftalarda istifa etti.



https://www.independent.co.uk/world

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU