Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) yönetimine bağlı Zaho kasabasında geçen hafta yaşanan elim bir kaza dünya basınında bile haber oldu.
Habere göre 25 yaşındaki İsa İsmail isimli aşçı, mutfakta çorba hazırladığı esnada ayağı kaydı ve içi sıcak tavuk suyu çorbası dolu kazanın içine düştü.
Vücudunda ciddi yanıklar meydana gelen İsmail, kaldırıldığı hastanede 5 gün sonra hayatını kaybetti.
Her yıl Türkiye'de de yüzlerce insan iş kazalarında yaşamını yitiriyor.
İşçi sendikalarının "iş cinayetleri" olarak da nitelediği bu olayları, bazen sadece kaza olarak nitelendirmek yetersiz kalıyor.
Çünkü kimisi gerçekten okuyanı da duyanı da dehşete düşüren, en önemlisi sevenleri için bir yıkıma dönüşecek şekilde gerçekleşiyor.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), çalışma dünyasına dair gelişmeler dışında iş cinayetleri olarak nitelendirdiği iş kazalarından kaynaklanan ölüm veya yaralanmaları da düzenli olarak duyuruyor.
Yakın zaman içinde İSİG tarafından duyurulan iş kazalarına bakılınca Zaho'daki olayı aratmayan trajedilerin hemen yanı başımızda yaşandığı görülüyor.
Pervaneye kapılarak can veren de üzerine tonlarca yük düşerek hayatını kaybeden de oldu
İşte sadece biri hariç hepsi 2021 içerisinde yakın zamanlarda yaşanan o olaylardan bazı örnekler şöyle:
29 Haziran: 53 yaşındaki kamyon şoförü Ramazan B., Aydın Kuşadası'nda inşaat malzemeleri satan yapı marketin deposuna mal indirirken üzerine seramik yüklü paletin devrilmesi sonucu hayatını kaybetti.
29 Haziran: 30 yaşındaki Yunus Emre K., Bursa Osmangazi'de bir binanın yıkımı sırasında inşaat sahasını hortumla sularken ekskavatör ile duvar arasına sıkışarak feci şekilde öldü.
27 Haziran: 56 yaşındaki Doğan D., Gebze'de çalıştığı fabrikada kolunu pres makinesine kaptırarak yaşamını yitirdi.
24 Haziran: 48 yaşındaki su tesisatçısı Mehmet Y., Gaziantep'te inşaata asansörle çekilen demirin 4.kattan düşerek çalıştığı 1.katta kafasına isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti. Mehmet Y., üç çocuk babasıydı.
24 Haziran: 49 yaşındaki Mustafa C., Çorum İskilip, hafriyat çalışması sırasında üzerine beton blok düşmesi sonucu hayatını kaybetti. Mustafa C.'nin iki çocuğu bulunuyordu.
22 Haziran: Abuzer P., 42 yaşındaydı. Adıyaman'da iş arkadaşı ekskavatör ile mermer bloğunun yolu kapatmaması için bloğu yerden kaldırıyordu. Makinenin ucundaki liper üç çocuk babası Abuzer P.'ye saplanarak ölümüne neden oldu.
17 Haziran: Nesih C., 29 yaşındaydı. Diyarbakır Bismil'de çalıştığı briket atölyesinde harç makinesinin kazanını temizlerken pervaneye kapılarak hayatını kaybetti. Nesih C., üç çocuk babasıydı.
13 Haziran: 32 yaşındaki Gökhan S., Hatay İskenderun Demir Çelik A.Ş'de (İSDEMİR) çalışırken 40-50 metre uzunluğunda tonlarca ağırlıktaki demir çubuk (itici) ile piston arasında kalarak hayatını kaybetti..
1 Haziran: 34 yaşındaki bir çocuk babası Orhan S., Karaman’da çalıştığı markette depo bölümünden malzeme çıkarılırken yük asansörünün altında kalarak hayatını kaybetti
5 Mayıs: 34 yaşındaki teknisyen Metin E., Yozgat Boğazlıyan'da bakım yapmak için yaklaşık 25 metre boyundaki hububat silosuna girdi. Dengesini kaybedince depolanan buğdayın içine düşüp, boğularak hayatını kaybetti.
19 Şubat: Çorum'da Rafet Ş., adlı bir işçi, ikinci kazan dairesindeki sıcak suyun içine düştü. Arkadaşlarının yardımıyla çıkarılan Rafet Ş., ağır yaralandı.
24 Kasım 2020: Kocaeli'nin Dilovası ilçesinde bir fabrikada üzerine 2 ton ağırlığında metal malzeme devrilen işçi Hüseyin S. can verdi.
"İş cinayetlerinin her biri farklı trajediler barındırır"
İSİG Meclisi Gönüllüsü Kansu Yıldırım, yaşanan iş kazalarındaki ölümlerle alakalı değerlendirmede bulundu.
Yıldırım, iş cinayetleri tek tek incelediğinde ölüm olgusunun sınıfsal boyutunu görüldüğünü söyledi.
"İş cinayetleri vakaları her biri kendi ölçeğinde farklı trajediler barındırır" diyen Yıldırım, "Çalışırken kolunu pres makinesine kaptırarak tüm vücuduyla içine çekilen işçilerden, tarlada harman yaparken biçerdövere sıkışan işçilere, çöp kamyonuna yükleme yaparken içine düşüp sıkışarak ölenlerden, zorla lağım temizletilen ve enfeksiyon kaparak ölen işçilere, yükleme sırasında üzerine konteyner düşerek ezilen işçilerden, forkliftin altında kalarak ölen işçilere; çalıştığı şantiyede kaldığı çadırın yanması sonucu ölen işçilerden, yüksekten düşerek ölen işçilere, iş cinayetleri kapitalist şiddetin en çıplak görünümleridir" dedi.
Kayıtdışı çalışan ve mültecilere kaza durumunda sahip çıkılmıyor iddiası
Sığınmacı ve göçmen işçilerin ölümlerinin çoğu zaman gizlendiğini öne süren Yıldırım, "Kayıtdışı çalışan göçmen ve mülteci işçiler iş kazası sonucu yaşamını yitirmişse, patronların çoğu yasal sorumluluklardan kurtulmak için işçilerin cansız bedenlerini ya hastane önüne ya da işyerinden uzak bir yerde yol kenarına bırakıp kaçıyor. Pek çok göçmen ve mülteci iş cinayeti, eğer basına yansımamışsa hukuki bir boyuta bile taşınamıyor" diye konuştu.
2020'de 2 bin 447 işçi yaşamını yitirdi
Her gün en az beş işçinin ölüp, onlarcasının yaralandığı ve iş cinayetlerinin sıradanlaşarak, görünmez hale getirildiğini öne süren Yıldırım, buna ilişkin şunları söyledi:
Ne var ki, rutin gibi algılanan iş cinayetlerinde 2013 yılında bin 235 işçi hayatını yitirmişken, 2020 yılında bu sayı 2 bin 427'ye yükseldi. Son aylarda Kovid-19'a bağlı ölümler öne çıkmakla birlikte salgından önce ve salgın sırasında da değişmeyen başlıca ölüm nedenleri; trafik - servis kazası, yüksekten düşme, ezilme, göçük altında kalma, zehirlenme, boğulma, kalp krizi, elektrik çarpması, patlama - yanmadır. İş cinayetleri bu anlamda sömürünün artmasına ve yayılmasına paralel olarak yükselişe geçiyor.
"Örgütsüz, sendikasız işçiler daha çok kaza kurbanı oluyor"
İş cinayetlerinde göze çarpan durumlardan birisinin de kaza kurbanı işçilerin örgütsüzlüğü olduğunu öne süren Yıldırım, sözlerini şöyle tamamladı:
Hemen hemen tüm iş cinayetlerinde ölen işçilerin yüzde 98'i sendika üyesi değildir. İş cinayetlerinin önlenmesinin, sağlıklı ve güvenli çalışmanın ön koşulu, işçilerin üretim sürecindeki inisiyatifinin ve kontrolünün artmasıdır. İşçiler sendikalaşarak, komiteleşerek, meclisleşerek, kısacası örgütlenerek iş cinayetlerine yol açan aşırı ve kuralsız üretime karşı tavır sergileyebilir.
"Uzuv kaybı da yaygın görülüyor"
Acil Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Başar Cander de iş kazalarında çok ciddi ölümlerin ve yaralanmaların olduğunu belirtti.
Bunların çoğunun çarpma veya düşme sonucu yaşandığını kaydeden Cander, kazanın oluş şeklinin çalışılan sektörlere göre de değiştiğini vurguladı.
Özellikle kimyasal malzeme üreten iş alanlarında patlamadan kaynaklı ölümlerin olduğuna dikkati çeken Cander, makinelerle çalışılan işlerde bir anlık dalgınlık veya dikkatsizlik sonucu el, kol gibi uzuvların kaptırılarak kaybedilmesinin de yaygın görüldüğünü sözlerine ekledi.
© The Independentturkish
