Yeni bir araştırmaya göre ünlü antik Yunan tarihçisi Herodot, Yunanlar ve Kartacalılar arasındaki önemli savaşa dair yalan söyledi.
Herodot, başyapıtı sayılan Tarih (The Histories) adlı eserinde, M.Ö. 480'de Sicilya'da yaşanan I. Himera Savaşı'nı ayrıntılarıyla anlatmıştı. Tarihçiye göre "barbar" Kartacalılar, Yunan kolonisine Himera'da saldırdığında Sicilya'nın diğer bölgelerinden gelen Yunan müttefikler çatışmaya katılmış ve Yunanların zafer kazanmasını sağlamıştı.
Ancak I. Himera Savaşı'na katılan askerlerin kemiklerinin kimyasal analizi, söz konusu "müttefiklerin" aslında Yunanların tuttuğu, yabancı paralı askerler olduğunu ortaya koydu.
Batı Akdeniz, yaklaşık 2 bin 600 ila 2 bin 300 yıl önce Yunan kent devletlerinin, bugünkü Tunus'ta bulunan Kartacalılara karşı savaşına tanık olmuştu.
Sicilya savaşları, Herodot da dahil olmak üzere bazı çağdaş yazarlar tarafından belgelenmişti. Ancak Herodot'un da Yunan olması, Yunan savaşçıları olumlu bir şekilde resmetmesine yol açmış olabilir.
ABD'deki Georgia Üniversitesi Antropoloji Bölümü'nden, araştırmanın başyazarı Katherine Reinberger, "M.Ö. 480'deki askerlerin çoğunun Sicilya'nın, hatta Akdeniz'in dışından gelmiş olabileceğini fark ettik" dedi.
Reinberger öncülüğündeki araştırma ekibi, 2008'de İtalyan arkeologların Himera'da 132 askerin kalıntılarını keşfettiği eski toplu mezarları inceledi.
Buralara silahlarla gömülen askerlerin M.Ö. 480 ila 409 yılına dayandığı anlaşılmıştı. Arkeologlar bu askerlerin Himera Savaşı'na katıldığını ve ölülerini gömme fırsatı bulabilen galip Yunan askerleri tarafından gömüldüğü sonucuna ulaşmıştı.
Hakemli bilimsel dergi PLOS ONE'da yayımlanan yeni araştırmada işte bu kalıntılar analiz edildi ve askerlerin nereden geldiği sorusuna cevap arandı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
İnsanların içtikleri sudaki oksijen ve yedikleri gıdalardaki stronsiyum diş minesinde birikiyor. Araştırmacılar, bu kalıntıların dişlerindeki izotop oranlarını yerel halkın kalıntılarıyla karşılaştırarak söz konusu askerlerin nerede büyüdüğünü belirleyebildi.
Analizler sonucunda askerlerin yaklaşık üçte ikisinin Sicilyalı olmadığı anlaşıldı. Araştırmacılar, bu bulguların, "I. Himera Savaşı'nda Sicilya'daki Yunan savaşçıların daha uzak yerlerden paralı askerler kiraladıklarını gösterdiğini" yazdı.
Bu paralı askerlerin nereden geldiği gizemini büyük ölçüde koruyor. Ancak araştırmacılar, oksijen izotop değerlerinin, Sicilya kıyılarına göre daha iç kesimlere ve daha yüksek rakımlara işaret ettiğini belirtti.
Reinberger, bulgularının tarihsel çıktılarını "Eski Yunan tarihçilerinin orduları tamamen Yunan göstermeye çalıştığını düşünüyorum" diye açıkladı.
Livescience'a konuşan Reinberger, "Yunanlar, Yunan olmaya takıntılıydı" dedi ve ekledi:
Herodot, 'barbar' terimini çok kullanıyor. Antik Yunanistan'da bu, Yunanca bilmeyen herkes anlamına geliyordu.
Independent Türkçe, Livescience, Arkeofili
Derleyen: Çağla Üren