Ateşimizin ölçülmesi bizi Kovid-19'dan korur mu?

Ateş ölçümü uygulaması pek çok işyeri ve restoranda zorunlu hale gelse de federal sağlık yetkilileri uygulamanın faydasının kısıtlı olduğunu söylüyor

Dünyada koronavirüs vakalarının artmasıyla talep patlaması görülen ürünlerden biri de ateş ölçüm cihazları (Reuters)

Son haftalarda koronavirüs taşıma ihtimali bulunan ateşi yüksek kişileri taramak için hastaneler, ofis binaları ve üretim yerlerinin önünde tabanca tipi ateş ölçerler kuşanmış yeni bir bekçi kadrosu peyda oldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bazı şirketlerin çalışanlarının işyerlerine girmeden önce telefon uygulamaları üzerinden ateş ölçümlerini raporlaması zorunlu tutuluyor. Bu ayın ilerleyen günlerinde New York'taki restoranlarda kapalı alanlarda oturma uygulaması yeniden başlayacak ve girişlerde ateş ölçümleri yapılacak.

Küresel salgının başından itibaren ateş ölçümü uygulamaları giderek yaygınlaştı; bu da bu aletlerin faydasının epey kısıtlı olduğunu dair bulguların su götürmez hale gelmesine rağmen kızılötesi, temassız termometrelerin ve vücut ısısı tarayıcılarının satışlarında artışa neden oldu. 

New York Valisi Andrew M. Cuomo, geçen hafta restoran müşterilerinin ateşinin ölçülmesini, masa sayılarına dönük sıkı kısıtlamalar ve misafirlerin masalarında oturmadıkları zamanlarda maske takması zorunluluğuna ek olarak restoranlarda kapalı alanda oturmanın devamıyla ilgili temel kurallara dahil etti. Restoranların ayrıca her masada bir müşteriden iletişim bilgisi alması zorunlu tutulacak.

Endişelenmek için geçerli sebepler var. Bu yaz Michigan'ın East Lansing kentinde 187 kişiyi etkileyen olay gibi koronavirüs patlamalarının kökü, süper bulaşmaya sebep olan bar ve restoranlardaki buluşmalara dayanıyor. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin (CDC) yürüttüğü yeni bir çalışma, koronavirüse yakalanan ve yakalanmayanlar arasındaki farklardan birinin, yakalanan kişilerin hastalanmadan önceki iki haftalık süreçte bir restorana gitmiş olmasının iki kat daha muhtemel olduğunu saptadı. Öte yandan çalışmada, dışarıda oturmakla çoğu uzmanın daha tehlikeli olduğunu düşündüğü kapalı alanda oturmak arasında ayrım yapılmadı.

Sağlık yetkilileri maske kullanımı ve sosyal mesafeyi koronavirüs yayılımını kontrol altına alma açısından desteklerken bazı uzmanlar ateş ölçümlerine dudak büküyor. Girişlerde ateş ölçümü yapmanın, taşıyıcı çok sayıda kişiyi saptama kabiliyetinden uzak, bir güvenlik yanılgısı yaratmanın ötesinde pek de faydası bulunmayan bir tiyatro olduğunu söylüyorlar.

Cuomo, işletmelerin müşterilerin ateşini ölçmesine, bunu reddedenlerin veya ateşi olanların girişine müsaade etmemesine izin verdi. New York'ta kapalı alanda servis yapmaya yeniden başlayacak restoranların da müşterilerine yönelik ateş ölçümü uygulamasını zorunlu tuttu. CDC yüksek ateşi 38°C olarak kabul ediyor. Gelgelelim bazı açıklamalarda, tabanca tipi termometrelerdeki sonuçların doğruluğu sorgulanıyor.

Ateş ölçümleri ciddi derecede hasta olan kişileri saptama olanağına sahip olsa da bu durumdaki insanların sosyalleşme veya dışarıda yemeğe çıkma ihtimalleri düşük. Yayılımı arttıranların pek çoğunun gizli taşıyıcılar olduğuna işaret eden bulgularsa giderek çoğalıyor. Bu kişiler hastalığa yakalanmış olmakla beraber iyi hissediyor, ateş veya diğer semptomları da göstermiyor.

Mayısta işverenlere çalışanlarında ateş gibi semptomları günlük olarak kontrol etmeyi düşünmelerini söyleyip bu önerisini temmuzda geri çekmiş gibi görünen CDC, bu hafta 14 Eylül'den itibaren havaalanlarında Çin, İran, Brezilya ve başka ülkelerden gelen uluslararası yolculara sağlık taraması zorunluluğunu kaldıracağını, zira taramaların gizli taşıyıcıları saptayamadığını duyurdu

CDC açıklamada, "Artık Kovid-19 yayılımına dair semptoma dayalı taramaların sınırlı etkisi olduğuna işaret eden daha kapsamlı bir anlayışımız var, zira Kovid-19 taşıyan kişilerde tarama anında hiçbir semptom veya ateşe rastlanmayabiliyor veya hafif semptomlar görülüyor" ifadelerini kullandı.
 


Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden salgın hastalık uzmanı Dr. David Thomas, ateş ölçümlerinin "uzun yolculuğa çıkmadan önce arabanın motor yağına baktırmaya" benzediğini söyledi.

Bu sizi daha iyi hissettirir ama kaza yapmanıza veya lastiklerinizin çıkmasına mani olmaz. Seyahatinizi daha güvenli yapmaz. Bu yapabileceğiniz bir şey ve sizi bir şey yapmışsınız gibi hissettirir. Öte yandan Kovid yayan insanların çoğunu saptamaz.

Northwell Health'in kıdemli başkan yardımcılığı ve başhekim yardımcılığını yürüten Dr. Thomas McGinn, "Ateşi yükselen çoğu insan kırıklık hissedecek ve muhtemelen akşam yemeği planlarını iptal edecektir" dedi ve ateş ölçümlerinin ateşlerinin çıktığından haberdar olmayan az sayıda kişiyi saptayabileceğini belirtti.

Öte yandan yüksek ateşin olmamasının "hiçbir şey ifade etmediğine" dikkat çekerek "Pek hassas bir test değil" diye konuştu.

Dr. McGinn, diğer yandan uygulamanın güçlü bir halk sağlığı mesajı verdiğini, insanların önlem alması gerektiğine dair bir hatırlatma görevi gördüğünü, bunun da kendi başına bir faydasının bulunabileceğini söyledi.

İnsanların iki kere düşünmesini sağlıyor ve bunun ciddi bir iş olduğunu, hâlâ dikkatli olmamız gerektiğini onlara hatırlatıyor. Bunun için kapıda duracak biri gerekebiliyor.

Sorun şurada: Yüksek ateş koronavirüsün yol açtığı Kovid-19'un bir semptomu olabilirken, virüse yakalananların hepsinin ateşi yükselmiyor, hatta herhangi bir semptoma rastlanmayabiliyor. New England Journal of Medicine'a yazan hekimler, asemptomatik vaka yayılımlarını "Küresel Kovid-19 salgını kontrolünün zayıf noktası" olarak tarif etti.

Asemptomatik yayılıma dair bulgular küresel salgının başlarına dayanıyor ama o zamandan beri giderek artıyor. Ağustosta JAMA Internal Medicine'de yayımlanan Güney Kore'den bir çalışma, taşıyıcı olmakla birlikte hasta hissetmeyen kişilerin burunlarında, boğazlarında ve akciğerlerinde, hastalığın semptomlarını gösterenlerle aynı miktarda virüsü, yaklaşık aynı uzunluktaki sürelerde taşıyabileceğini saptayarak daha da fazla bulgu ortaya koydu.

Yale Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü'nde sağlık politikaları ve yönetimi profesörü A. David Paltiel, bu kişilerin yayılımı körükleyen ve süper bulaşma vakalarının önünü açan "gizli taşıyıcılar" olduğunu söyledi.

Dr. Paltiel, "Yayılıma en büyük katkınız semptomları göstermeden önce oluyor, tabii herhangi bir semptom gösterirseniz" dedi. 

Yüksek ateş gibi semptomların hiçbirini göstermeden virüse temas etmiş, kuluçka dönemine girmiş, büyük miktarlarda yayılabilir virüs damlacığı bırakmış ve bir süper taşıyıcı olmuş olabilirsiniz.

Paltiel, "Ateş ölçümleri bu 'saatli bombaları' durdurmaya hiçbir katkı sağlamaz. Bu kötü bir fikir" diye konuştu. Restoranların bunun yerine, müşteriler için hızlı sonuç veren test noktalarına erişim için talepte bulunmaları gerektiğini belirtti.

İlginç şekilde tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyan, ciddi derecede rahatsızlanmış koronavirüs hastalarının bile her zaman yüksek ateşi olmuyor. Dr. McGinn'in Amerikan Tıp Derneği'nin yayınında yayımlanan çalışmasına göre bahar ayında New York'ta Northwell Health hastanelerine aktarılacak düzeyde rahatsızlanmış yaklaşık 6 bin hastanın yalnızca yüzde 30'u hastaneye geldiğinde yüksek ateşliydi.

Bu trend, Çin'de Ocak sonunda 552 hastaneye başvurmuş binin üstünde hastayı inceleyen bir çalışma da dahil olmak üzere önceki kayıtlarla da tutarlılık gösteriyor. New England Journal of Medicine'de yayımlanan çalışma, hastaneye başvurdukları sırada hastaların yalnızca yüzde 44'ünün ateşinin yüksek olduğunu ortaya koydu. Öte yandan hastanedeki yatışları boyunca çoğunun (yüzde 88) ateşi yükselmiş.

CDC temmuzda semptom ve ateş taramalarının "tamamıyla etkili olmayacağını" çünkü asemptomatik kişilerin ve belli belirsiz semptom sergileyenlerin taramaları geçeceğini belirterek işletmelere yönelik önergelerini sessizce güncellemişti. Kurum, "sağlık taramalarının sosyal mesafe gibi diğer koruma önlemlerinin yerini tutmayacağı" konusunda uyarıda bulunmakla beraber ateş ölçümü uygulamasına dönük detaylı önergeler sunmuş, tek kullanımlık veya temassız termometre kullanımı önermiş ve sağlık taraması yapanların kontroller arasında eldivenlerini değiştirmesi gerektiğini bildirmişti.

Özetle federal sağlık kurumunun yetkilileri, çalışanların işe geri dönmeden önce ateş ölçümü dahil Kovid-19 taramasına tabi tutulmasının "yerel duruma bağlı olarak işletmelerin uygulamayı değerlendirebileceği opsiyonel bir strateji olduğunu" söylüyor.

Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde biyoloji, tıp ve mühendislik profesörü Peter Kuhn, çalışmalarının yüksek ateşin genelde koronavirüsün ilk semptomu olduğuna işaret ettiğini belirtti. Kuhn, ateş ölçümlerinin kullanışlı olabileceğini, yine de bunların maske zorunluluğu ve sosyal mesafeyle iyi havalandırma ve temiz hava akışına olanak sağlamayı da içeren geniş bir güvenlik önlemleri paketiyle birlikte kullanılması gerektiğini kaydetti.

Dr. Kuhn şöyle konuştu:

Ateş ölçümleri bunun bir parçası, daha fazlası değil. Kapalı alanda tamamen güvenli yemek servisi sunabileceğini savunan varsa tamamıyla yanılıyor. Bu sihirli bir değnek değil.

 

 

 

* Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

nytimes.com/2020/09/13

Independent Türkçe için çeviren: Şafak Küçüksezer

DAHA FAZLA HABER OKU