Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Ankara’da düzenlenen Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Beşinci Toplantısı’na başkanlık etti. Görüşmelerin ardından iki ülke arasında siyasi, ekonomik, teknolojik, savunma, medya ve eğitim alanlarını kapsayan çok sayıda anlaşma imzalandı.
Toplantı sonrasında liderler tarafından “Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Beşinci Toplantısı Kararı” ve “Ortak Bildiri” imzalanarak, iş birliğinin gelecek vizyonu ortaya konuldu.
Enerji ve ulaştırma alanında stratejik adımlar
Enerji iş birliği kapsamında, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile Kazakistan'ın enerji devi NC Kazmunaygaz JSC arasında anlaşma imzalandı. TPAO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Türkoğlu ve Kazmunaygaz Yönetim Kurulu Başkanı Askhat Khassenov’un imzaladığı anlaşma, iki ülkenin enerji sektöründeki stratejik ortaklığını güçlendirmeyi amaçlıyor.
Demiryolu taşımacılığı alanında “Orta Koridor Demiryolu Güzergâhı Üzerinden Yük Taşımacılığı için İş Birliği ve İş Geliştirme Anlaşması” ise TCDD Taşımacılık AŞ Genel Müdürü Ufuk Yalçın ile Pasifik Eurasia Lojistik yöneticileri tarafından imza altına alındı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye ile Kazakistan arasındaki **“Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı”**nın yanı sıra demiryolu taşımacılığına ilişkin anlaşmaların imza törenine katıldı. Uraloğlu, “Modern İpek Yolu niteliğindeki Orta Koridor’un güçlendirilmesi için yapılabilecekleri istişare ettik,” dedi.
Ticaret ve yatırımlarda 490 milyon dolarlık anlaşma
Kazakistan Ulusal Yatırım Şirketi (KazakhInvest) tarafından yapılan açıklamaya göre, Tokayev’in ziyareti sırasında toplam değeri 490 milyon doları aşan ticari yatırım anlaşmaları imzalandı. Bu anlaşmalar tarım, lojistik, ilaç ve sanayi başta olmak üzere birçok sektörü kapsıyor.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye ile Kazakistan arasında “Serbest ve Özel Ekonomik Bölgeler Alanında İşbirliği Niyet Beyanı” ile “Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı” imzaladı. Bolat, “Kadim tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğumuz kardeş Kazakistan ile iş birliğimizi tüm alanlarda daha da ileri taşımak için çalışıyoruz,” açıklamasında bulundu.
Sağlık, eğitim ve bilim alanlarında işbirliği
İki ülkenin sağlık bakanlıkları arasında ilaç, tıbbi cihaz ve sağlık araştırmaları alanında iki ayrı mutabakat zaptı imzalandı. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, anlaşmaların Kazakistan’daki ilaç üretimi ve sağlık altyapısının güçlendirilmesine önemli katkı sağlayacağını belirtti.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ve Kazakistan Eğitim Bakanı Gani Beisembayev, Türkiye Maarif Vakfı ile İbray Altınsarin Milli Eğitim Akademisi arasında Kazakistan'da eğitim faaliyetlerine başlanmasına yönelik mutabakatı imzaladı.
Bilimsel iş birlikleri kapsamında, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Kazakistan’la yapay zekâ, inovasyon ve uzay faaliyetleri alanlarını kapsayan anlaşmalara imza attı. Ayrıca bilim ve teknoloji alanında uygulama protokolü de taraflarca kabul edildi.
Medya ve iletişimde iş birliği
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran ile Kazakistan İletişim Servisi Direktörü Askar Umarov, **“Medya ve Enformasyon Alanında İş Birliği Mutabakat Zaptı”**nı imzaladı. Duran, anlaşmanın “iki ülke arasında stratejik iletişim bağlarını kuvvetlendireceğini” ifade etti.
Ayrıca Anadolu Ajansı ile Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Medya Kompleksi arasında da iş birliği anlaşması imzalandı.
Yargı, savunma ve şehircilikte işbirliği
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Kazak mevkidaşıyla adalet alanında mutabakat zaptı imzalarken, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, BM'nin Lübnan’daki UNIFIL Misyonu kapsamındaki iş birliğine yönelik teknik anlaşmaya imza attı.
Şehircilik ve çevre konularında ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kazak yetkililerle şehircilik alanında iş birliği mutabakatı imzaladı.
Tokayev’den Türk yatırımcılara övgü
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Ankara ziyareti kapsamında Türk iş insanlarıyla da bir araya geldi. YDA Holding, S Sistem Lojistik, Tiryaki Holding ve Orzax Group temsilcileriyle görüşmeler yapan Tokayev, Türk şirketlerinin Kazakistan’daki yatırımlarından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Tokayev, YDA Holding’in Kazakistan’daki hastane ve üretim tesisi yatırımlarını övdü. S Sistem Lojistik’in Orta Koridor’daki çalışmaları ve Aktöbe Havalimanı’nda lojistik merkez kurma planı da destek buldu. Tiryaki Holding’in tarım işleme tesisi yatırımı ve Orzax Group’un ilaç üretim tesisi projesi Tokayev tarafından stratejik girişim olarak değerlendirildi.
Stratejik ortaklıkta yeni sayfa
Ziyaret sonunda açıklanan anlaşmalar, Türkiye ve Kazakistan’ın çok boyutlu stratejik ortaklığını pekiştirme yolunda güçlü bir adım olarak değerlendiriliyor. Cumhurbaşkanları Erdoğan ve Tokayev’in liderliğinde şekillenen bu iş birliği, iki ülke arasında ekonomik, siyasi ve kültürel bağların derinleşerek büyümesini hedefliyor.
Independent Türkçe, AA
