Grip virüsünün zayıf noktası bulundu: "Düzenli aşıya gerek kalmayabilir"

"Bir virüs üzerinde 'güvenlik açığı' keşfetmek her zaman çok heyecan verici çünkü rasyonel aşı tasarımının önünü açıyor"

Dünya Sağlık Örgütü gribin dünya genelinde her yıl 290 bin ila 650 bin kişiyi öldürdüğünü tahmin ediyor (Reuters)

Bilim insanları grip diye bilinen influenza virüsünün "zayıf noktasını" tespit etti. Yeni keşif gribe karşı her yıl tekrar aşı olma zorunluluğunu ortadan kaldırabilir.

Grip virüsü daima mutasyon geçirdiği için bu mevsimsel hastalıktan korunmanın yolu her yıl yeniden aşı olmaktan geçiyor. Grip aşısının içeriği, Dünya Sağlık Örgütü’nün bir yıl önce salgına neden olan virüs tiplerini belirlemesiyle geliştiriliyor ve aşının içeriği de bu uygulamaya bağlı olarak her yıl değişiyor.

Öte yandan ABD’li saygın araştırma kurumlarından bilim insanları, gribe neden olan tüm virüs tipleri üzerinde etkili bir aşı geliştirme hedefine bir adım daha yaklaştı.

Hakemli bilimsel dergi Nature’da yayımlanan yeni araştırmada, yıldan yıla mutasyona uğrayan influenzanın birçok suşunu (virüsün farklı alt tiplerinin, aralarında genetik farklılıklar bulunan grupları) tanıma potansiyeline sahip yeni antikorlar belirlendi.

Araştırma ekibi bu antikorların, virüsün uzun süredir göz ardı edilen bir bölümüne bağlandığını belirtti.

Scripps Research'te görev alan, araştırmanın ortak yazarı Prof. Dr. Andrew Ward, "Bir virüs üzerinde 'güvenlik açığı' keşfetmek her zaman çok heyecan verici çünkü rasyonel aşı tasarımının önünü açıyor" diye konuştu:

Ayrıca, grip aşısıyla ilgili onlarca yıllık araştırma ve çabalara rağmen, hala keşfedilecek yeni şeyler olduğunu gösteriyor.

Mevcut olanlardan farklı, deneysel aşılar geliştiriliyor

Mevcut grip aşılarının oluşturduğu antikorlar, virüsünün yüzeyinden dışarı doğru uzanan, hemaglutinin (HA) adlı proteinin baş kısmını hedef alıyor. Zira bu kısım, HA'in en erişilebilir bölgesi. Bu da onu bağışıklık sistemi için uygun bir hedef haline getiriyor.

Ancak burası aynı zamanda virüsün en değişken bölümlerinden biri. HA'in başı sıklıkla mutasyona uğruyor ve yeni aşılar gerektiriyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu nedenle bilim insanları HA'in değişkenliği daha az olan sap kısmına karşı antikorlar oluşturacak, deneysel aşılar üzerinde çalışıyor. Halihazırda bu aşılardan bazıları klinik deneylere başlamış durumda.

Yeni araştırmada ise Faz 1 deneylerine katılan veya doğal yollarla gribe yakalanan kişilerin kanında bulunan 358 farklı antikor tanımlandı. Bu antikorların çoğu zaten tanınıyordu ama incelemelerde HA sapının en alt kısmına, araştırmacıların "dayanak noktası" adını verdiği bölüme bağlanan bir dizi yeni antikor göze çarptı.

Toplamda 21 kişide, HA’in dayanak noktasını hedef alan 50 farklı antikor tespit edildi. Bu antikorlar daha sonra virüsün farklı suşlarına karşı test edildi ve H1, H2 ve H5 suşlarını tanıyabildiği görüldü.

Fareler üzerinde de denenen bu antikorlar üç farklı H1 virüsünün neden olduğu enfeksiyona karşı güçlü koruma sağladı.

Chicago Üniversitesi'nde görev alan, araştırmanın ortak yazarı Patrick Wilson, bulguları şöyle özetledi:

Çok sayıda varyantta bulunan antikorlara karşı savunmasız, ortak bölgeleri belirleyerek mutasyonlardan daha az etkilenen aşılar tasarlayabiliriz.

Araştırmacılar, şimdi HA’in dayanak noktasını doğrudan hedef alan bir aşının nasıl tasarlanacağına dair çalışmalar yürütmeyi planlıyor.

 

Independent Türkçe, Science Daily, The Health Site

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU