PKK tarafından farklı tarihlerde kaçırılarak Irak'ın kuzeyindeki Gara Dağı'nda rehin tutulan görevli ve sivillerin kurtarma operasyonu sırasında şehit edilmeleri kamuoyunda büyük bir üzüntü yarattı.
Sivillerin de aralarında bulunduğu "şehitlerden" 2'si MİT görevlisi, 2'si polis memuru, 1'i astsubay, 4'ü uzman çavuş, 4'ü de düz asker olarak görev yapıyordu.
Geçmiş yıllarda da farklı "terör" olaylarında kaçırılan askerler olmuş ancak bunlar insan hakları kuruluşlarının girişimleriyle serbest bırakılmıştı.
Son olayda şehit olan görevlilerin neredeyse tümü 2016 ve öncesinde rehin alınmıştı. İçlerinde 5 yıldır rehin tutulanlar vardı. Hal böyle olunca akıllara şu soru da geldi: Asker ve kamu görevlilerin, herhangi bir nedenle bir 'terör örgütü' tarafından alıkonmaları halinde rehin kaldıkları süre içerisinde görev yaptıkları kurumlardaki statüleri ne oluyor? Rehin kaldıkları süre içerisinde özlük hakları ödeniyor mu?
Bu sorularını uzmanlar verdi. Emekli Tuğgeneral Osman Aydoğan, askerlerin rehin tutuldukları süre içerisinde mevcut birliklerindeki statülerini değerlendirdi.
"Birlik künyesinden düşmez"
Aydoğan, rehin olan askerlerin o süre içerisinde birliklerinde askerlikte "Kazan dışı" diye tabir edilen kapsamda değerlendirildiklerini kaydederek, şu bilgileri paylaştı:
Askerde genelde görevi nedeniyle kışlada olan görevliye 'Kazana dahil' denir. Ancak bir kısım personel, herhangi bir görev veya izin nedeniyle kışla dışındaysa 'Kazan dışı' olarak adlandırılır. Dağıtılacak yemek, kumanya hesaplanırken 'kazan içi' ve 'kazan dışı' olanların sayısına göre hesaplanır. Diyelim ki 20 kişi uzun süreliğine arazide operasyondaysa yani kazan dışıysa yemek de ona göre gelir. Kazan dışı olanlar birliğin personelidir, yoklamada görünür. Sadece idari tedbir kapsamında sorumluluğu varsa yerine başka biri atanır ama birlik künyesinden düşmez. Ancak vefat, ihraç veya istifa gibi bir nedenle künyeden düşer.
"Hizmetten kaynaklanan bir durum olduğu için kaçırılsa bile maaşı ödenir"
Rehin görevlilerin maaşlarının rehin kaldıkları süre içerisinde ailelerine ödendiğini de kaydeden Aydoğan, "Sonuçta bu hizmetten kaynaklanan bir durum. Kendisi kaçarsa o ayrı. Diyelim çıktın operasyonda yaralandın, hastanede yatıyorsun. O süreçte nasıl özlük hakların değişmiyorsa kendi iradesi dışında kaçırıldıysa da özlük hakları devam ediyor" diye konuştu.
"Kaçırılan görevlilerin maaş durumu 2013'te düzenlendi"
Aydoğan, bu konuda geçmişte bir yasal boşluk olduğunu ancak sorun yaşanmaması içine 2013 yılında bir düzenlemeye gidildiğini belirtti.
Aydoğan, 2013'te Savunma Bakanlığı'nın teklifi ile TBMM'de Personel Kanunu’nun 145'inci maddesine bir ilave yapılarak, terörle mücadelede kaçırılma halinde personelin özlük haklarının mağduriyet bitene kadar devam edeceğinin hükme bağlandığını söyledi.
"Özlük hakları devam eder"
Şehit olan görevliler arasında 2 de Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) personeli bulunuyor. Bundan dolayı aynı soruları Eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş'e de yönelttik.
Öneş, ister istihbaratta, ister jandarmada başka bir devlet kuruluşunda görevli iken olumsuz bir durumla karşılaşanların özlük hakları devam ettiğini vurgulayarak, "Bu konudaki hukuki prosedüre hakim değilim ama mantık bunun böyle olduğunu söylüyor" ifadelerini kullandı.
2013 yılında yapılan düzenleme ne diyor?
Emekli Tuğgeneral Aydoğan'ın dediği gibi rehin alınan kamu görevlilerinin özlük hakları durumu 2013'te yapılan düzenleme ile belirlenmişti.
Bu düzenleme tam olarak şöyle:
TSK Personel Kanunu, madde 145 –
(Ek: 3/7/1975 - 1923/40 md.; Değişik: 13/7/2013-6496/21 md.) Bu Kanun hükümlerine göre aylık almakta iken; esir veya harp gaibi olanlar yahut enterne edilenler ile terörle mücadele görevi sırasında veya bu görevinden dolayı alıkonulan ya da kaybolanların ailelerine kanuni kesintiler dışında kalan maaşlarının tamamı ödenir. Bunların aileleri doğum-ölüm yardımı, tahsil bursu, lojman ve sağlık tesislerinden yararlanmaya devam ederler. Yapılan maaş ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hak sahiplerine aylık bağlanması hâlinde, bu aylığın bağlandığı tarihten itibaren kesilir. Ancak bu aylığın başlangıç tarihine kadar yapılan ödemeler ilgililerden tahsil edilmez. Türk Medeni Kanunu'nun gaipler hakkındaki hükümleri saklıdır.
© The Independentturkish
