ABD Başkanı Donald Trump, damadı ve danışmanı Jared Kushner’in, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yürüttüğü diploması sonucu oluşturduğu "Ortadoğu planını" açıkladı.

Trump’ın planında en dikkat çeken kısım, Mescid-i Aksa’nın bulunduğu Kudüs’ün tamamen İsrail’e bırakılması oldu.

ABD ve İsrail’in açıkladığı tek taraflı plan, Filistin, Türkiye ve İran tarafından tepkiyle karşılandı. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Birleşik Krallık, Katar ve Umman’dan destek geldi.

ABD'nin Ortadoğu planına verilen tepkiler şöyle:

 

Filistin

Filistin Kurtuluş Örgütü

"Filistin davasını tasfiye etme projesi olan 'Yüzyılın Anlaşması'nı başarısız kılmak için direnişe ve çalışmaya başlayacağız."

Fetih Hareketi Devrim Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Fayiz Ebu Ayta

"Filistin davasını tasfiye etme projesi olan Yüzyılın Anlaşması'nı başarısız kılmak için direnişe ve çalışmaya başlayacağız."

Hamas

"Kudüs daima Filistin'e ait olacak, plan anlamsız. Filistin Kurtuluş Örgütü dahil tüm gruplarla işgal planına karşı durmak için koordineli bir şekilde çalışacağız."

 

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas

"Kudüs satılık değildir. Hiçbir Filistinli Müslüman veya Hristiyan'ın (Trump'ın) bu planını kabul etmesi mümkün değil. 'Yüzyılın Anlaşması'na bin kere hayır diyoruz."

İran

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi

"Yüzyılın anlaşması, Orta Doğu için büyük bir tuzaktır. Müslümanların namus ve gururunu korumak adına tüm ihtilafları bir kenara bırakarak işbirliği yapmaya ve bu büyük hile karşısında durmaya hazırız."

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin danışmanı Hüsameddin Aşina

"Bu bir barış ve refah planı değil, dayatma ve yaptırım planıdır. "(Filistin'de) yeni bir intifada bekliyoruz."

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney

"Amerika'nın Yüzyılın Anlaşması adlı şeytani ve pis planı Allah'ın izniyle asla gerçekleşmeyecektir. Ayrıca Kudüs'ü Yahudileştirmek ve Yahudilerin elinde olması gerektiğini söyleyerek ahmaklık yapmaktadırlar. Filistin davası akıllarımızdan asla silinmeyecek, Filistinliler ve Müslümanlar kendileriyle yüzleşecek ve Yüzyılın Anlaşması'nın uygulamaya konmasına izin vermeyecek"

 

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif

"Umarım, bu plan şu anda yanlış kapıyı çalan Müslümanlar için de bir uyanış olur."

 

Türkiye

Dışişleri Bakanlığı

"ABD'nin sözde (Orta Doğu) barış planı ölü doğmuştur. İsrail'in işgal ve zulmünü meşrulaştırmaya yönelik adımlara izin vermeyeceğiz."

TBMM Başkanı Mustafa Şentop

"Bugün ABD Başkanınca ilan edilen tek taraflı ‘Plan’, Filistin meselesini, Kudüs’ün statüsünü kavramaktan uzak bir girişimdir ve sonuçsuz kalmaya mahkumdur"

AK Parti Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş

Hayır Trump! Kudüs; İslam dünyasının kalbî ve Filistin Devletinin Başkentidir!

 

Birleşmiş Milletler

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres

"İsrail ile Filistin arasındaki olası bir barışı destekliyoruz. Olası bir barışın BM tasarıları, uluslararası hukuk ve karşılıklı anlaşmalarla güçlendirilmiş ve 1967 öncesi sınırlarda iki devletli bir çözüm olması gerekmektedir."

 

 

Birleşik Krallık

İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un Sözcüsü

"Trump’ın Bentanyahu ile birlikte ilan ettiği barış planı, çatışmanın çözümünde olumlu bir adım olabilir."

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab

"Bu açıkçası vakit ve çaba isteyen ciddi bir plan. İsrail ve Filistinlilere bu planları samimi ve adil bir gözle değerlendirmeleri ve müzakerelere dönüş yolunda ilk adımı atmanın yolunu aramaları çağrısını yapıyoruz."

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz, Mahmud Abbas’la yaptığı telefon görüşmesinde

"Bugüne kadar Filistin davası ve Filistin halkının hakları hususunda Riyad’ın tutumu değişmedi. Filistin halkını desteklemeye devam edeceğiz. Filistin davası, bizim ve Müslümanların davasıdır"

 

Suudi Dışişleri

"Riyad, Filistin meselesinde adil ve kapsamlı bir çözüme ulaşmayı amaçlayan tüm çabalara destek vermektedir. ABD Başkanı Donald Trump’ın Filistin ve İsrail tarafları arasında kapsamlı bir barış planına ilişkin çabalarını takdir ediyoruz. Planın herhangi bir yönüyle ilgili bir anlaşmazlık çıkması halinde bu anlaşmazlık diyalog yoluyla çözülmeli"

Birleşik Arap Emirlikleri

BAE ABD Büyükelçisi

"Bugün açıklanan barış planı, ABD öncülüğündeki uluslararası bir çerçevede gerçekleştirilecek müzakerelere geri dönülmesi için önemli bir başlangıç noktası sunuyor"

 

Katar

Katar Dışişleri Bakanlığı

"Uluslararası meşruiyet çerçevesi bünyesinde olduğu sürece ABD'nin Arap-İsrail çatışması için sarf ettiği çabaları memnuniyetle karşılarız. Filistinlilerin hakları koruma altına alınmadıkça ve 1967 sınırları çerçevesinde egemen bir devlet kurulmadığı sürece barışa ulaşılması mümkün değil."

Lübnan

Hizbullah

"Bu anlaşmadaki yerleşim planının yarattığı en büyük tehlike Filistin halkının kendi topraklarına dönebilme haklarını elinden alması. Sosyal gerilim yaratacak bu adım düşmanın (İsrail) yayılmacı emellerine hizmet edecektir"

Fetih

"Ülkedeki Filistinlilerin kaldığı tüm kamplarda yürüyüş çağrısı yapıyoruz. Amerika’nın tehditleri bizi korkutmayacak"

ABD

ABD'li Demokrat Senatör Patrick Leahy

"Yıllarca boş vaatlerde bulunurken bir yandan da ABD'nin tarafsız politikasını bir tarafın çıkarı için yok ettikten sonra diğer tarafın reddeceğini bildiğin bir şeye anlaşma demek tam bir komedi. Bu birlikte yaşama umudunu de azaltan, ülkemizin zar zor kazandığı Orta Doğu'da istikrar politikasını da zedeleyen bir plan"

Rusya

Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ortadoğu ve Afrika Özel Temsilcisi Mihail Bogdanov

"ABD’nin barış planını inceleyeceğiz. Ancak önemli olan Filistinlilerin ve diğer Arap ülkelerinin düşündüğüdür. Kararı çatışan taraflar alacaklar, Amerikalılar değil"

Arap Birliği

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt

"Gerçek anlaşma sadece iki ilgili taraf, yani İsrailliler ile Filistinliler arasında, dürüst arabuluculukta ve herhangi bir kararı dayatmadan yapılacak görüşmeler yoluyla elde edilebilir"

 

Mısır

Mısır Dışişleri Bakanlığı

"Mısır, Filistin halkının uluslararası prensipler çerçevesinde Filistin topraklarında bağımsız bir devlet kurması ve barış içinde yaşaması noktasından hareketle ABD'nin çözüm önerisini incelemesinden yanadır"

Almanya

Alman Dışişleri Bakanlığı

"Yalnızca her iki taraf için kabul edilebilir, müzakere edilen iki devletli çözüm, İsrailliler ile Filistinliler arasında kalıcı barışı getirir. ABD’nin önerisi sorulara yol açıyor. Bu soruları Avrupa Birliği’ndeki partnerlerle görüşeceğiz. 

Fransa

Fransa Dışişleri Bakanlığı

"Trump’ın Ortadoğu barış planını memnuniyetle karşılıyoruz. Avrupalı ortaklarla çalışmaya devam edilecek. Ortadoğu’da adil ve kalıcı bir barışa ulaşmak için İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli bir çözüm gerek. Barış planının, uluslararası hukuk standartlarına uyması gerek"

Ürdün

Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi 

BD‘nin Orta Doğu Planı ile Filistin bölgelerini ilhak ederek Yahudi yerleşim yerlerini genişletme girişimlerine karşı uyarıda bulundu.

Safedi, bölgede kalıcı barışın yolunun ancak Filistin halkının haklarını tanıyan iki devletli bir çözümden geçtiğini belirterek Doğu Kudüs'ün Filistin devletinin başkenti olması gerektiğini belirtti.

 

Independent Türkçe