Bilim insanları yaygın bir gelişimsel göz bozukluğundan muzdarip kişilerde görme yetisini geri kazandırmanın bir yolunu bulduklarını iddia ediyor. Bunu retinayı "sıfırlayıp" erken dönemdeki haline getirerek büyümesini ve kendini iyileştirmesini sağlayarak yapabileceklerini öne sürüyorlar.

ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) araştırmacılar, retinayı geçici olarak uyuşturmanın görme sistemini erken dönemdeki haline geri çevirerek ambliyopi veya "göz tembelliği" olarak bilinen rahatsızlığı iyileştirebileceğini keşfetti.

Ambliopi hastalarında beyin gözlerden birini görmezden gelmeyi öğrendiği için çocukluk döneminde, gözlerin biri veya her ikisindeki görme yetisi düzgün gelişmiyor.

Mevcut tedaviler yalnızca sinir bağlantılarının oluşmaya devam ettiği bebeklik döneminde etki gösteriyor.

Hakemli dergi Cell Reports'ta yayımlanan çalışmaya göre MIT araştırmacıları, farelerde ambliyopik gözün retinasını birkaç gün boyunca uyuşturmanın, yetişkinlik döneminde bile beynin o göze yeniden görsel tepki vermesini sağladığını saptadı.

Gelecekteki çalışmalarda, tedavinin diğer hayvan türlerinde ve nihayetinde insanlarda da işe yaradığını göstermeyi umuyorlar.

Çalışmanın yazarı Mark Bears, "Eğer işe yararsa, bu oldukça önemli bir adım anlamına gelecek çünkü iyi gören gözün tedaviden etkilenmeyeceğini bilmek güven verici olacak" diyor. 

Bunun yerine fazla işlev görmeyen ambliyopik göz devre dışı bırakılarak 'tekrar hayata döndürülebilir'.

Araştırmacılar gözlerden, görmenin işlendiği görme korteksine bilgi ileten lateral genikulat nukleus adı verilen beyin sinirleri ağına odaklandı.

Araştırmacılar 2008'de, bir gözün retinasından ağdaki sinirlere giden sinyalleri engellemenin, bu nöronların görme korteksindeki sinirlere senkronize elektrik sinyali "patlamaları" göndermesine neden olduğunu keşfetmişti.

Son çalışmada bu sinyal patlamalarının potansiyel ambliyopi tedavilerinde rol oynayıp oynamadığı test edildi.

Ambliyopik farelerin gözlerine anestezi enjekte edip onları kontrol grubuyla karşılaştırdılar. Enjeksiyonun retinayı iki gün boyunca devre dışı bıraktığını buldular.

Araştırmacılar daha sonra görme korteksindeki nöronların aktivitesini ölçerek her bir gözden gelen sinyallerin oranını belirledi.

Tedavi uygulanan farelerdeki sinyal oranının, tedavi almayanlara kıyasla çok daha yüksek olması, enjeksiyonun gözü "sıfırlayabildiği" anlamına gelebilir.

Bu, ambliyopik gözün anestezi uygulandıktan sonra, beyindeki girdisinin normal gözün girdisiyle eşit seviyeye çıktığına işaret ediyor.

Araştırmacılar çalışmada şu ifadeleri kullanıyor:

Bu bulguların, özellikle ambliyopik gözün sessize alınmasının etkili olduğu keşfi düşünüldüğünde, insan ambliyopisine yönelik yeni bir tedavi yaklaşımının geliştirilmesini sağlayabileceğine dair ihtiyatlı bir iyimserlik içindeyiz.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç