Türkiye'nin, Gazze savaşının sonlandırılmasında oynadığı aktif rol, bölgedeki diplomatik nüfuzunu artırdı.
Reuters'ın analizine göre Ankara, ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik barış planını kabul etmesi için Hamas'ı ikna ederek, "İsrail'e ve Arap rakiplerine karşı Ortadoğu'daki satrançta kendini yeniden kanıtladı."
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla konuşan Ortadoğulu iki yetkili ve Hamas'tan iki kaynak, Ankara'nın Gazze'yi yöneten örgüte "Anlaşmayı kabul etme zamanı geldi" mesajını net şekilde verdiğini söylüyor.
Kaynaklar, Hamas'ın İsrail'in anlaşmayı bozmasından endişelendiğini fakat "Türkiye, Katar, Mısır ve ABD'nin sağladığı güvencelerin" sürecin tamamlanmasını mümkün kıldığını belirtiyor.
Trump, 10 Ekim'de devreye giren esir takası ve ateşkes anlaşmasının ardından yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı şu sözlerle övmüştü:
Türkiye harikaydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan harikaydı, gerçekten çok yardımcı oldu. Çünkü çok saygı duyulan biri. Çok güçlü bir ülkesi ve çok güçlü bir ordusu var.
Analizde, Gazze anlaşmasıyla "Türkiye'nin Ortadoğu'da merkezi bir rol üstlenme çabalarının ivme kazandığı" yazılıyor.
Kaynaklara göre anlaşmanın ardından Türkiye, ABD'yle ikili ilişkilerin geliştirilmesi de dahil bu ivmeden faydalanmak istiyor.
İstanbul merkezli Ekonomi ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi'nin (EDAM) direktörü Sinan Ülgen, Ankara'nın F-35 meselesini çözmek ve Suriye'deki güvenlik hedeflerini ilerletmek için Washington'la anlaşmak istediğini belirtiyor:
Trump'ın övgü dolu sözleri kalıcı bir iyi niyete dönüşürse, Ankara bu ivmeyi uzun süredir devam eden bazı anlaşmazlıkları çözmek için kullanabilir.
Diğer yandan analizde, Türkiye'nin bölgedeki nüfuzunu artırmasının İsrail ve Arap ülkelerini rahatsız ettiği yorumu da yapılıyor. Arap politika yorumcusu Eymen Abdunnur şu değerlendirmeleri paylaşıyor:
Erdoğan nüfuzunu artırma, fırsatları değerlendirme, durumdan faydalanma ve bunları lehine çevirip övgü toplamanın ustasıdır. Körfez ülkeleri, Türkiye'nin Gazze'de öncü bir rol üstlenmesinden memnun değildi. Öte yandan bu çatışmanın sona ermesini, bir anlaşma sağlanmasını ve Hamas'ın kenarda bırakılmasını istiyorlardı.
Trump'ın barış planı kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve bölgenin yönetiminde söz sahibi olmaması talep ediliyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği ve eski Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair'in de yer alacağı "Barış Kurulu" da bu komitenin faaliyetlerini denetleyecek. Ayrıca bölgeye uluslararası bir polis gücünün konuşlandırılması da öngörülüyor. Diğer yandan anlaşmada, iki devletli çözüme dair açık bir ibare bulunmuyor.
Independent Türkçe, Reuters, AA