Batı'daki savunma sanayisi şirketleri, kurşundan savaş jetlerine pek çok ürün için ihtiyaç duydukları kritik mineralleri sağlamakta zorluk çekiyor. 

Çin'in bu madenlerin satışını kısıtlaması üzerine, üretim süreçlerini ertelemek ve dünyadaki farklı kaynakları taramak zorunda kalıyorlar. Bu durum, fiyatların da artmasına neden oluyor. 

Dünyadaki nadir toprak elementleri tedarikinin yaklaşık yüzde 90'ından sorumlu olan Çin, diğer pek çok kritik mineralin üretiminde de hakimiyet kurmuş durumda. 

Çin'e bağımlılığını azaltmak isteyen ABD Savunma Bakanlığı, savunma şirketlerinin bu ülke kaynaklı minerallerle üretilmiş nadir toprak mıknatıslarını 2027 itibarıyla almamalarını söyledi.

Ancak bazı şirketler sağlam stok yaparken diğerlerinde bir yıllık hammadde dahi yok. 

Bu durumdan en olumsuz etkilenen kesimlerden biri de çoğu küçük şirketlere sahip olan drone üreticileri oldu.

Gerekli mineralleri başka yerlerde üretmekse ekonomik olarak sürdülemez görülüyor. 

Önceki aylarda ABD-Çin ilişkilerinin özellikle ticaret konusunda gerilmesi üzerine Pekin nadir toprak elementleri ihracatının kontrollerini sıkılaştırdı.

Tarafların temmuzda bir dizi konuda anlaşma sağlamasıyla birlikte bu elementlerin ticaretine kısmen izin verilirken savunma sanayisinde kullanılabilecek olanlar denetim altında tutuluyor. 

Nihai ürünlere dair detaylı bilgi isteyen Çin, minerallerin savunma sanayisinde kullanılacağını belirlemesi halinde ihracat izni vermiyor. 

Bazı şirketler de kritik önemdeki bilgileri Çin'e vermek istemediği için geri adım atıyor. 

Konuyu haberleştiren Wall Street Journal (WSJ), ABD ordusuna çalışan bir drone parçası üreticisinin iki ay geç teslimat yapmak zorunda kaldığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, bazı malzemelerin maliyetinin en az 5 katına çıktığını aktarıyor. 

Bir şirket, jet uçağı motorunun neden olduğu yüksek sıcaklıklara dayanabilecek mıknatısların üretiminde kullanılan samaryum elementine ortalama ücretin 60 katını ödemek zorunda kaldığını belirtti. 

Mikroelektronik, drone motorları, gece görüş gözlükleri, füze hedef bulma sistemleri ve savunma uyduları gibi pek çok üründe ABD ordusu, Çin'den aldığı minerallere bel bağlıyor. 

WSJ, yorum hakkı çerçevesinde Pentagon ve Çin Dışişleri Bakanlığı'na ulaştığını ancak cevap gelmediğini bildiriyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP

Derleyen: Eren Umurbilir