Küresel petrol talebini uzun süredir etkileyen Çin, petrol bağımlılığını azaltmak amacıyla yürüttüğü büyük ölçekli enerji dönüşümünde kritik bir eşiğe geldi.
Wall Street Journal'ın (WSJ) haberinde, Çin'in toplam petrol talebinin 2027'de zirveye ulaşmasının, ardından da düşüşe geçmesinin beklendiği aktarılıyor. Bunun, "hem ulusal güvenlik kaygıları hem de jeopolitik risklerden kaçınma" çabalarıyla şekillenen uzun vadeli bir stratejinin sonucu olduğuna dikkat çekiliyor.
Çin lideri Şi Cinping'in 2013'te başlattığı "enerji devrimi" programıyla ülkede elektrikli araçtan yerli petrol üretiminin artırılmasına, batarya teknolojilerinden offshore sondajlara kadar birçok cephede adım atıldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
2020'de elektrikli ve hibrit araçların toplam satıştaki payı yüzde 6 iken, 2024'te bu oran yüzde 50'ye çıktı. Devlet, üreticilere 2009-2023'te yaklaşık 231 milyar dolarlık sübvansiyon sağladı.
Haberde, Elon Musk'ın Tesla şirketinin 2019'da Şanghay'da fabrika açmasıyla Çin'deki elektrikli otomobil algısının değiştiğine de işaret ediliyor.
Elektrikli araçlar, toplu taşımada da önemli yer tutuyor. 2023 itibarıyla şehir otobüslerinin yüzde 80'inden fazlası elektrikli ya da hibrit hale getirildi.
Pekin yönetimi, enerji hedefleri kapsamında yerli petrol üretimini 2018-2024'te yüzde 13 artırarak 4,3 milyon varile çıkardı. Çin'in en büyük petrol üreticisi PetroChina, geçen yıl 38 milyar dolarlık yatırım yaptı. Bu rakam, Amerikan petrol devleri Exxon ve Chevron'un aynı dönemdeki toplam yatırımına yakın.
Öte yandan analizde, Çin'in düşen petrol talebinin, petrol ihraç eden ülkeler için ekonomik risk oluşturduğuna dikkat çekiliyor.
Uluslararası Enerji Ajansı, Çin'in 2028-2030 dönemine yönelik petrol talep tahminini günde 1 milyon varil azaltarak revize etmişti.
Rusya, Çin'e indirimli petrol satıyor; Suudi Arabistan ise Çin rafinerilerine yatırım yaparak pazar payını korumaya çalışıyor.
ABD yönetimi, Çin, Hindistan ve Brezilya'ya Rusya'dan petrol almaya devam etmeleri halinde yüzde 100 gümrük vergisi getirmeyi de planlıyor. Senatör Lindsey Graham, pazar günkü açıklamasında şu ifadeleri kullanmıştı:
Trump, Rus petrolü satın alan Çin, Hindistan ve Brezilya'ya tarife uygulayacak. Bu üç ülke ucuz Rus petrolünün yaklaşık yüzde 80'ini alıyor. Bu da Putin'in savaş makinesini çalıştıran şey.
Independent Türkçe, Wall Street Journal, AA
Derleyen: Yasin Sofuoğlu