Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İstanbul'da gerçekleşen Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantısının bir sonraki turuna ilişkin değerlendirmede bulunarak, "Bizim beklentimiz bir sonraki turun olacağı yönünde çünkü her iki tarafta aslında bir araya gelmenin bir fayda getirdiğini görüyor. Önemli olan masadan kalkmamak ve ateşkese yönelik tavrı sürdürmek. Bizim taraflara tavsiyemiz bu." dedi.
Bakan Fidan, TRT Haber’de katıldığı programda gündeme dair açıklamalarda bulundu. Türkiye'nin pozisyonunu ve yürütülen diplomatik süreci detaylarıyla aktaran Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın savaşın başından bu yana ortaya koyduğu vizyona vurgu yaptı:
"Türkiye'nin pozisyonu bu savaşın başından itibaren Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu bir irade, bir vizyon var. Yani biz bölgemizde savaş istemiyoruz. Hele burada olan bu kadar maliyeti yüksek, insani manada, maddi manada, her türlü manada bu kadar maliyeti yüksek ve bölgesel yayılma riski olan bir savaşın bir an önce durması gerekiyor. Maalesef 21. yüzyılda Avrupa’nın ortasında 1 milyondan fazla insanın ölümüyle ve yaralanmasıyla sonuçlanan, büyük şehirlerin yok olmasıyla ve bölge ekonomisinin felç olmasıyla sonuçlanan bir savaşla baş başayız."
Fidan, savaşın yalnızca iki ülke arasında değil, onların arkasındaki ülkelerin pozisyonlarıyla küresel bir boyut kazandığını belirtti:
"Tıpkı İkinci Dünya Savaşı’nda olduğu gibi neredeyse dördüncü yılına dönüyor. Büyük bir savaş ve bu savaşta sadece iki ülke yok, iki ülkenin arkasındaki diğer ülkeler de aslında saf almış durumda. Bu daha küresel bir savaşa dönüşüyor."
16 Mayıs toplantısına ve sonuçlarına dair detaylar
Tarafların 16 Mayıs’ta İstanbul’da ilk kez bir araya geldiğini hatırlatan Fidan, ilk oturumda 1000 kişilik esir takası mutabakatının sağlandığını belirtti. Ayrıca ateşkes şartlarıyla ilgili tarafların kendi pozisyonlarını sunduklarını ve liderler toplantısının zeminini oluşturacak çalışmaların başladığını söyledi.
"Hiç kimse bu kadar uzun süren, kapsamlı, maliyetli bir savaşın bir veya iki oturumla hemen durmasını beklememeli. Önemli olan ateşkesi hedefleyen bir süreç içerisine girmek. Bizim baştan itibaren söylediğimiz süreci başlatalım, taraflar düzenli görüşmeyle ilgili irade geliştirsinler, güven inşa etsinler. Biz o zaman gerçek hedefe ulaşırız."
2 Haziran toplantısı ve yeni mutabakatlar
2 Haziran’daki toplantının da olumlu bir atmosferde geçtiğini aktaran Fidan, “Herkes somut bir netice alma hedefiyle geldi” dedi. Toplantıda, önceki 1000 kişilik esir değişiminin de ötesine geçilerek daha fazla sayıda esirin değişimi için mutabakata varıldığını, ağır yaralılar, hastalar ve çocukları da kapsayan büyük çaplı bir değişimin planlandığını belirtti.
"Aynı zamanda birbirlerine ateşkesle ilgili şartları nelerdir onlara itibaren şartlar sunuldu. Bunlarla ilgili ön tartışmalar yapıldı, ön pozisyon ifadelerinde bulunuldu. Daha sonra liderler toplantısı ile ilgili her iki taraf da kendi perspektifini ortaya koydu ve bir sonraki süreçte tekrar bir araya gelinmesi ile ilgili bir mutabakata varıldı."
Liderler zirvesine doğru
Fidan, tarafların birkaç kez daha bir araya gelmesi durumunda, liderlerin doğrudan görüşmesinin de kaçınılmaz hale geleceğini söyledi. “Putin, Trump ve Zelenski'nin bir araya gelmesi çok önemli. Üç liderin de aynı anda itimat ettiği Erdoğan'dan başka bir lider yok.” dedi.
Suriye ve Gazze konuları da gündemde
Fidan, Şam yönetimi ile SDG arasındaki süreçte Mart ayından bu yana önemli bir gelişme olmadığını, ancak Suriye'nin rehabilitasyonu için çok fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtti. DEAŞ'la mücadelede Ürdün, Suriye ve Türkiye'nin ortak bir hücre kurduğunu ifade etti.
Gazze konusuna da değinen Fidan, kesintisiz insani yardımların bölgeye girmesi gerektiğini vurguladı:
"Netanyahu yönetimine baskı yapılmalı ve kalıcı ateşkes sağlanmalıdır. Haziran ayında İİT Dışişleri Bakanları İstanbul’da görüşecek. İslam İşbirliği Teşkilatı'nda Gazze meselesi bir numaralı konumuz olacak. Şu ana kadar yapmadığımız daha neler yapılabilir o konuda yoğunlaşmamız gerekiyor."
Fidan, İsrail’in politikalarının kendi meşruiyetini kaybetmesine neden olduğunu da sözlerine ekledi.
Independent Türkçe
