2024 yılının ikinci çeyreğinin sonuna doğru Balkanlar biraz karışmış ve gerilmiş görünüyor.
Nedeni ise Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin resmi adının ne olduğu.
Kuzey Makedonya'nın ilk kadın cumhurbaşkanı Gordana Siljanovska Davkova mazbatasını alarak resmen göreve başladı.
Geçen hafta gerçekleşen seçimlerde mevcut Cumhurbaşkanı Steva Pendarovski'yi açık ara farkla mağlup ederek, koltuğu devralan ana muhalefetin adayı Gordana Davkova, göreve başlarken mecliste yapmış olduğu konuşmada kendi ülkesinden Kuzey Makedonya yerine Makedonya olarak bahsetti.
Bu açıklamaya tepkiler gecikmedi.
İlk olarak Yunanistan Dışişleri Bakanlığı şu açıklamayı yaptı:
Cumhurbaşkanının bu tutumu, Prespa Anlaşması'nın yansıra komşu ülkenin uluslararası yükümlülüklerini de kapsayan anayasayı da ağır şekilde ihlal ediyor.
Hatırlayalım: Prespa Anlaşması, 2018 yılında Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasında imzalanmış ve Makedonya'nın ülke adı "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" olarak değiştirilmişti.
Yemin töreni esnasında mecliste bulunan Yunanistan'ın Üsküp Büyükelçisi Sophia Philippidou, Davkova'nın tutumunu protesto ederek salondan ayrıldı.
Tüm bunlara ilaveten, Avrupa Birliği'n den de tepki geldi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen sosyal medya kanalıyla şu beyanatı verdi:
Kuzey Makedonya'nın AB'ye katılım sürecinde başarıyla yoluna devam edebilmesi için, bağlayıcı anlaşmalara tam uyum sağlaması çok önemli.
Çiçeği burnunda Cumhurbaşkanı Gordana Davkova, politika kariyerinin dışında tecrübeli bir anayasa hukuku profesörü.
Mensubu olduğu parti (tam adıyla) İç Makedon Devrimci Örgütü/Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi.
2019 seçimlerinde de yine partisinin cumhurbaşkanı adayı olarak yarışmış ve Makedonya Sosyal Demokrat Birliği Partisi'nin adayı olan Steva Pendarovski'ye karşı kaybetmişti.
Nihayetinde 5 yıl sonraki seçimlerde ise açık ara fark atarak rövanşı alan Gordana Davkova oldu.
Hiç kuşkusuz Gordana Davkova büyük ölçüde geleneksel Makedon ulusalcı ve muhafazakarlarının desteğiyle bu seçimi kazanmayı başardı.
Yeni Cumhurbaşkanı Gordana Davkova'nın ülkesinin adı konusundaki görüşleri esasen eskiden beri biliniyordu.
Dolayısıyla yemin töreninde yaptığı açıklama sürpriz olarak değerlendirilemez.
Zaten Davkova, Prespa Anlaşmasını hem ulusal hukukun ihlali hem de "Makedonya vatandaşlarının kolektif ve bireysel insan haklarının ciddi ihlali" olarak görüyor.
Ayrıca mensubu olduğu Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi'nin de politik tutarlığı tartışılabilir.
Zira bu parti kendisini bazen Hristiyan Demokrat bazen de ulusalcı olarak lanse ediyor.
Hatta zaman zaman, Avrupa Birliği'ni savunan ve NATO yanlısı tutum sergiledikleri görülse de ülkenin adının değiştirilmesi konusunda son derece sert ve radikal bir tutuma sahipler.
2005'ten beri Avrupa Birliği'ne aday ülke konumunda olan Kuzey Makedonya, yeni cumhurbaşkanı Gordana Davkova'nın radikal tutumu nedeniyle Avrupa Birliği'ne tam üyelik sürecini riske atmış gibi görünüyor.
Seçim süreci boyunca destekçilerine, seçmenlerine "ülkeyi Avrupalılaştırma" sözü veren Davkova, ciddi bir politik handikapla karşı karşıya.
İlerleyen süreçte nasıl bir politika izleyeceğini tam olarak kestiremesem de cumhurbaşkanı olduktan sonra kendi partisinin politikalarının dışında, ezberleri bozacak tutum ve davranışlarda bulunması ihtimalini de sürpriz görmüyorum.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
