Fransa dün Rusya'yı ‘temel tahıl ihracat altyapısını kasten yok ederek’ küresel gıda güvenliğini tehlikeye atmakla suçladı. Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü yaptığı açıklamada, "Tarım ürünlerinin fiyatlarını yükselterek ve ana rakiplerinden biri olan Ukrayna’nın ürünlerini ihraç etmesini engellemeye çalışarak en savunmasız nüfusların canı pahasına kendi çıkarlarını sağlamaya çalışıyor" dedi.

Birleşmiş Milletler, Rusya'nın Birleşmiş Milletler ve Türkiye'nin aracılık ettiği anlaşmadan çekilme kararı alması sonucunda dünyanın en yoksul ülkelerinde olası bir gıda krizi ve açlık yaşanacağı uyarısında bulundu. Moskova, Ukrayna limanlarına giden gemilere potansiyel askeri hedef muamelesi yapacağını açıkladı. Kiev, gemilerin yine de geri döneceğini umduğunu bildirdi.

Analistler geçtiğimiz salı günü, anlaşmanın temmuz ortasında çökmesi sonucunda geçen ay Ukrayna tahıl ihracatının haziran ayına göre yüzde 40 düştüğünü söylediler. Saldırının ardından Chicago Ticaret Borsası'ndaki buğday fiyatları yüzde 4 arttı ve tüccarlar, pazarın dünyanın en büyük gıda ihracatçılarından biri olan Ukrayna'ya kaptırılmasının küresel arz üzerindeki etkisi konusunda yeniden endişelendi.

Rusya, Ukrayna'nın ana iç limanlarından birine saldırdı ve Moskova, Ukrayna'nın tahıl ihracatına yeniden abluka uygulamak için güç kullanımını artırırken küresel gıda fiyatlarının yükselmesine neden oldu.

Ukrayna Savunma Bakanlığı, Odessa bölgesindeki Tuna Nehri üzerindeki Izmail Limanı’nda bir tahıl silosunun hasar gördüğünü belirterek, sosyal medya platformu X'te (eski adı Twitter) yaptığı açıklamada "Ukrayna tahılı dünya çapında milyonları doyurabilir” ifadelerine yer verdi. Tuna Nehri üzerinde NATO üyesi Romanya'nın karşısında yer alan İzmail Limanı, Rusya'nın temmuz ayı ortasında Ukrayna'nın Karadeniz limanlarına fiili ablukasını yeniden uygulamaya koymasından bu yana Ukrayna'dan yapılan tahıl ihracatı için önemli bir alternatif yol oldu. Ukraynalı yetkililer tarafından yayınlanan bir videoda itfaiyecilerin merdivenlerde kırık camlarla kaplı bir binanın birkaç katında çıkan büyük bir yangına müdahale ettiği, diğer birçok bina enkaza döndüğü ve hasarlı silolardan tahıl döküldüğü görüldü

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Telegram hesabından yaptığı açıklamada, "Maalesef hasar meydana geldi. En büyüğü güneyde. Rus teröristler yine limanları ve tahılları (dünya gıda güvenliğini tehdit ederek) bombaladı" dedi. Sanayi bölgesinden bir kaynak, limanın saldırının ana hedefi olduğunu ve hasarın ‘tehlikeli’ düzeyde olduğunu doğruladı.

Rusya'nın resmi haber ajansı geçtiğimiz çarşamba günü, Rus güçlerinin Ukrayna'nın İzmail Limanı'nı gece boyunca bombaladığını aktardı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre saldırılarda, limanının yanı sıra tahıl depolama tesisleri, deniz üssü ve yabancı askerler ile askeri teçhizatlar bulunan birçok başka yerleşke hedef alındı. Söz konusu bilgi, İzmail Limanı'nda gizli bir grupla koordine olduğu bildirilen ve Ukrayna'nın Karadeniz kıyısındaki Mykolaiv şehrinde yaşayan Sergey Lebedev'den alınan bilgilere dayandırıldı. Lebedev, Rusya'nın İzmail Limanı'na sekiz ayrı saldırı düzenlediğini ve bu saldırıların bir petrol rafinerisi, Ukrayna deniz üssünde bir gemi onarım tesisi, yabancı askerlerin bulunduğu bir liman binası, bir tahıl depolama tesisi ve yabancı askeri teçhizat bulunan bir gökdeleni hedef aldığını söyledi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Anne-Claire Legendre, Fransa'nın Rus saldırganlığının neden olduğu gıda güvensizliğinden en çok etkilenen ülkelere’ gıda yardımı sağlamaya devam edeceğini belirtti. Ayrıca sivil altyapıyı hedef alan saldırıları da ‘uluslararası insan hakları hukukunun ihlali’ olarak nitelendirerek kınadı. Legendre, “Bu kabul edilemez eylemler savaş suçları oluşturur ve cezasız kalamazlar” diyerek Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın sözlerini tekrarladı.

Rusya, geçtiğimiz temmuz ayında, Karadeniz üzerinden tahıl ihraç etme anlaşmasından çekilmesinden bu yana Ukrayna'nın ihracat için tahıl depolamak için kullandığı liman altyapısına yönelik saldırılarını artırdı.

Anlaşma, yaklaşık 33 milyon ton tahılın Ukrayna limanlarından çıkarılmasına izin vererek, daha zayıf ülkelerdeki gıda kıtlığıyla ilgili endişeleri hafifletmişti.

Karadeniz fiilen kapatıldığında, İzmail ve Reni'nin Tuna limanları artık komşu Romanya üzerinden Ukrayna tarım ürünlerinin ana ihracat rotası haline geldi.

Geçmişte çok fazla adları duyulmayan İzmail ve Reni limanları bugün uluslararası gıda sevkiyatları için vazgeçilmez bir hale geldi. Ancak, büyük miktarda tahılla başa çıkmakta zorlanıyorlar ve bu da büyük bir tıkanıklığa neden oluyor. Ayrıca Rus saldırılarına da maruz kaldılar.

Kiev, saldırıların amacının nakliye şirketlerini ve sigortacıları Ukrayna limanlarının ihracatın yeniden başlaması için güvenli olmadığına ikna ederek Rus ablukasını yeniden uygulamak olduğunu vurguluyor.

Ukrayna ordusunun Güney Komutanlığı Sözcüsü Natalia Humeniuk duruma dair şu açıklamada bulundu:

"Düşmanın öncelikli hedeflerinden biri, uluslararası toplumu ve özellikle gemi sahiplerini, Odessa ve diğer Ukrayna limanlarını çalışma, yükleme ve seyrüsefer için güvenilmez yerler olarak göstermek; onları Ukrayna kontrolündeki limanlara doğru seyrüseferin tehlikeli olduğuna ikna etmek."

Ukraynalı üreticiler, bunun etkisini bilfiil hissediyor. Ukrayna'nın orta kesimindeki Çerkasi bölgesinden çiftçi Kees Huizinga, Reuters'e verdiği demeçte, "Bombalama nedeniyle çiftliğimiz, bugün teslim etmesi gereken 700 ton sözleşmeli arpayı teslim edemedi" dedi.

Ukrayna medyası geçtiğimiz pazar günü, tahıl anlaşmasının süresinin sona ermesinden bu yana Rusya'nın yeniden uyguladığı ablukanın olası bir ihlalini başlatmak için Karadeniz'den İzmail Liman’ına ilk kez çok sayıda yabancı sevkiyatın geldiğini bildirdi.

Şarku'l Avsat