Fatıma Muhammed, Hartum'daki savaştan kurtuldu ancak başkentten kaçan binlerce kişiyle birlikte yerinden edilmiş insanlar için sığınağa dönüştürülen bir okulda hastalığa yenik düşerek 10 gün önce hayatını kaybetti.
Fatıma'nın ölümünden bu yana üç çocuğu; 11 yaşındaki İsar, 9 yaşındaki Delal ve 7 yaşındaki İbrahim, Hartum'un 200 kilometre güneyindeki Vad Medeni'deki Celi Salah Okulu'nun bahçesinde yaşıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ancak, 15 Nisan'da çıkan savaştan kaçan on binlerce insan henüz çatışmalardan etkilenmemiş bu şehre akın ederek şehrin yerinden edilenlerle dolup taşmasına neden oldu.
Doğu Vad Medeni'ye gelenlerden biri de Sekine Abdurrahim. 6 aile üyesiyle birlikte Cezira Üniversitesi'nin kız öğrencilerinin kaldığı bir yurtta yaşayan Sekine, karşılaştıkları zorluklarla ilgili şunları anlattı:
Bizim için aile olarak burada konaklamak konforlu değil, mahremiyet yok ve her yer kalabalık. 7 kişilik bir aileyiz. Üç metrelik bir odada yaşıyoruz ve banyolar ortak kullanılıyor. Bu kat 20 oda içeriyor ve her odada bir aile var.
Sıtmanın yayılması
Yerinden edilmiş binlerce kişi, Vad Medeni'de şehrin üniversite öğrenci konutlarında, okullarda veya onları almak için dönüştürülen sivil toplum kuruluşlarının merkezlerinde yaşıyor.
Beyaz Nil ile Mavi Nil arasında yer alan, bereketli topraklarıyla ünlü Cezira eyaletinde yer alan kentin bu mütevazı yerlerinde temel hizmetlere erişim her zaman sağlanamıyor.
Eşi ve 4 çocuğuyla aynı sığınma evinde yaşayan Henan Adem, elektriğin yanı sıra uzun saatler boyunca yaşanan su kesintilerinden de yakınıyor.
Henan, yaşadıkları sıkıntıyı şu sözlerle aktardı:
Sıcaklıkların artması ve sivrisineklerin yayılmasıyla tüm çocuklarım sıtmaya yakalandı.
Sıtma, Sudan'da her yıl birçok can kaybına neden olurken, Dünya Sağlık Örgütü Doğu Akdeniz bölgesindeki sıtma kaynaklı ölümlerin yüzde 61'inin bu ülkede gerçekleştiğini belirtiyor.
İlaç ve yemek
Vad Medeni'de doktor bulmak artık neredeyse imkânsız. Sivil toplum kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar, kentin sığınma merkezlerinde ikamet eden yerinden edilmiş iki bin kişiye bakması için bir doktor ve dört hemşire gönderebildi.
İnsani yardım kuruluşları, yerinden edilmiş kişilere gerekli yardımı sağlayamadıklarını sürekli olarak vurguluyor.
Özellikle yabancı personelin giriş vizesi beklemekte olduğunu, yerel çalışanların da savaşın etkisi altında kaldığını, kaçmak zorunda kaldıklarını ya da evlerinde kalarak savaştan kaçındıklarını ifade ediyor.
Bazen yiyecek sıkıntısı yaşanıyor. En büyüğü 10, en küçüğü 6 aylık 5 çocuk annesi Sümeyye Ömer, şöyle sitem etti:
Yemek payımızı alıyoruz, ancak içinde bebekler için süt bulamıyoruz ve onu satın alacak paramız da yok.
Şehirdeki barınma merkezlerinde çalışan bir tıbbi kaynak, çocuklar arasında beslenme sorunları görülmeye başlandığını ifade etti.
Finansman ihtiyacı
Vad Medeni'nin batısındaki Abdullah Musa Okulu'nda, bölge sakinleri mültecilere yiyecek sağlama görevini üstleniyor.
Şehrin genç gönüllüleri, savaştan kaçanlara yardımcı olmak için şehir sakinlerinin kurduğu bir mutfağı kullanarak yemek dağıtımı yapıyor.
4 aile üyesiyle birlikte bir sığınma evinde yaşayan Seniyye İvad, yaşadıkları zorluklara şöyle örnek verdi:
Durumlar çok zor. Bazen dağıtılan yemek çocuklarım için uygun olmuyor ama başka seçeneğimiz yok.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 62o bin Sudanlı çocuğun ciddi beslenme sorunları yaşadığını ve yardım sağlanmazsa bu çocukların yarısının ölebileceğini belirtti.
Ancak BM ajansları ve sivil toplum kuruluşları, bu ihtiyaçları karşılamak için yeterli finansmana sahip değiller ve Sudan'ın farklı bölgelerine yardım taşıyamıyor.
Çünkü kamyonları, Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu güçleri ve Muhammed Hamdan Daklu liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalarda sıkışıp kalıyor.
Yerli üretim ise hızla küçülmekte ve eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde 20 yılı aşkın süredir uygulanan uluslararası ambargo nedeniyle çöken gıda sektörü, bombalanan evler ve hastaneler gibi hedef alınıyor.
Bir ay önce Hartum'da, UNICEF'in belirttiğine göre, şiddetli beslenme sorunu yaşayan çocukların yüzde 60'ından fazlasının beslenme tedavilerini üreten Sebil fabrikası yandı.
Independent Arabia, AFP