Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı'ndan Kılıçdaroğlu'nun 300 milyar dolar vaadi hakkında yorum: Gerçekçi bulmuyorum

Independent Türkçe'ye konuşan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan'a göre dünya konjonktürü nedeniyle Türkiye'ye 10 yılda 300 milyar dolar gelmesi zor

Prof. Dr. Göksel Aşan, 2018'den bu yana Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanlığı görevinde..  Fotoğraf: Twitter/@cbfinans

Malum, seçime 15 gün kala ittifakların mitingleri ve vaatleri, dolmuşta yanınıza oturduğunuz teyzeden Tiktok'ta yaşayan 15 yaşındaki yeğeninize kadar herkesin gündemi. 

Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Türkiye'ye 300 milyar dolarlık yatırım getireceğim" vaadi gibi.

Kılıçdaroğlu "bu para 5 yılda gelecek" derken, DEVA Partisi lideri Ali Babacan'ın bu meblağın 10 yılda gelebileceğini söylemesi eleştirilere neden olmuştu. 

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Sözcü TV'de yaptığı açıklamada bu yatırımın nasıl gelebileceğini şu sözlerle açıklamıştı: 
 

Ben Londra'ya gittim, fonlarla görüştüm. 

'Eğer siz demokratikleşirseniz, can ve mal güvenliği olursa, adalet olursa, hukukun üstünlüğü olursa, haksızlıkla karşılaştığımızda hakkımızı alabilirsek biz geliriz yatırım yaparız' dediler. 

300 milyar dolar 5 yıl içinde Türkiye'ye gelecek ve yatırım yapılacak."


Kılıçdaroğlu, Twitter hesabından paylaştığı "Bay Kemal'in Tahtası" serisinin ikinci videosuna "Evet yatırım parası da var, projelerimiz de var, şampiyonlar ligi insan kaynağımız da…" notunu düşmüş ve 9 ekonomi bölgesindeki 50 üretim üssünden bahsetmişti. 

CHP'li lidere göre çip teknolojisi, biyoteknoloji, savunma sanayii, Ar-Ge, gemi sanayisi, sağlık ve medikal araştırmalar, nanoteknoloji, lojistik, bilişim, otomotiv yedek parça, petrokimya, hazır giyim, gıda tarım ve hayvancılık sanayii üsleri ile 12 ana alanda katma değer yaratan üretim gerçekleştirilecek. 

Kılıçdaroğlu 15 Nisan'da yayınladığı videosunda ise ilk 5 yılda 123 milyar doların 10 yılın sonunda da 300 milyar dolarlık yatırımın yapılacağını söylemiş, "Bu yatırımların yüzde 20'sini kamu kaynaklarıyla yapacağız. Temiz yatırım hedefleyen fonları ülkemize getireceğim" ifadelerini kullanmıştı.

"Açık söyleyeceğim çok gerçekçi bulmuyorum"

Uludağ Ekonomi Zirvesi'nde bir araya geldiğimiz Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanlığı Prof. Dr. Göksel Aşan, Kılıçdaroğlu'nun bu iddiasıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

"Açık söyleyeceğim çok gerçekçi bulmuyorum" diyen Aşan, "300 milyarı yarın getirmek mümkün değil. Önce bir 5 yıldı, sonra 10 yıl olmuştu. Bu da yılda 30 milyar dolar eder. Bu da önümüzdeki 10 yıl için çok gerçekçi durmuyor" ifadelerini kullandı. 

Aşan'a göre bunun nedeni dünyada yabancı sermaye hareketlerinin yavaşlamış olması. 

Dünyanın gayrisafi hasılasının büyüdüğünü ancak dünya ticaretinin gayrisafi hasıladan daha az büyüdüğünü hatırlatan Göksel Aşan, "Ülkeler, biraz daha içe kapanma eğilimindeler. Bunda pandemi sonrası süreç de Çin meselesi de etkili. O nedenle orası çok hızlı gelişecek, büyüyecek bir alan gibi görünmüyor" dedi. 

Dünya Ticaret Örgütü'nün verilerine göre dünya ticaret hacmi büyümesi 2022’de beklentilerin altında gerçekleşerek yüzde 2,7 oldu. 2023 beklentisi ise yüzde 1,7. 

Küresel büyüme ise 2022 sonu itibarıyla yüzde 3,2'ydi. 2022’de Rusya-Ukrayna savaşıyla beklentilerin altına düşen büyüme, 2021'de yüzde 5,9'du. 

"Bu iş GSMH'a oranlansaydı, Çin’in her yıl 1,5 trilyon dolar yabancı sermaye alması gerekirdi"

Göksel Aşan, Kemal Kılıçdaroğlu'nun verdiği Vietnam örneğine de karşı çıkıyor. 

Kılıçdaroğlu, 22 Nisan'da paylaştığı tweette "2022'de Vietnam 27,2 Milyar dolar direkt yatırım çekti. Vietnam’ın gayrisafi hasılası 410 milyar dolar. Çektiği yatırım, hasılanın yüzde 6,6'sı. Aynı oranı bize uygula, yılda yaklaşık 60 milyar eder. Beş senede 300 milyar" dedi. 
 


Göksel Aşan, bu yorum için "Eğer bu işi gayrisafi milli hasılaya oranlayıp ona göre bulursanız, o zaman Çin'in her yıl 1,5 trilyon dolar yabancı sermaye alması lazım" görüşünü dile getirdi. 

Dünya Bankası'nın verilerine göre Çin’in 2021’de aldığı doğrudan yabancı yatırım, yaklaşık 334 milyar dolardı. 

"Dolar/TL'nin yükseleceği öngörümüz yok"

Yabancı finans kuruluşlarının yayınladıkları raporlarda yer alan "seçim sonrası dolar/TL'de yükseliş görülebilir" tahminlerini sorduğumuz Aşan, "Onlar ne yapıyorsa bilmiyorum ama bizim öyle bir öngörümüz yok" yanıtını verdi. 

Ancak Aşan'ın açıklamasına göre bu yıl haziranda bir ek bütçe gelirse, bunun nedeni deprem olacak. 

"Bütçede geçen seneden daha fazla açık olacak, o kesin" diyen Göksel Aşan, deprem sonrası harcamaların 100 milyar lirayı geçtiğini hatırlattı. 

Bu harcamaların arasında depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına verilen 100 bin lira nakdi yardımlar, acil ihtiyaçlarının karşılanması için 10 bin lira hane başı destek ödemeleri de var. 

"Bir de inşaatlar başladı" diyen Aşan, deprem konutları ile ilgili olarak "Müteahhitlere gerçekleşme yönünde sürekli para veriliyor. Daha da verilecek. Bu konuştuğumuz şeylerin henüz bütçe üzerinde ciddi bir etkisi yok. Mesela EYT maaşları yok çünkü daha yeni başladı" şeklinde konuştu. 

"İstanbul Finans Merkezi'nin ikinci etabı kısa sürede açılacak"

Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanlığı Prof. Dr. Göksel Aşan, bu yıl 12'nci yılını deviren Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin konuşmacıları arasındaydı. 

28-29 Nisan tarihlerinde gerçekleşen etkinliğin "100’üncü Yılda Bankacılık ve Finansın Yeni Vizyonu" başlıklı oturumunda konuşan Aşan’a, Citibank Türkiye Genel Müdürü Emre Karter, Denizbank iştiraki Neohub Genel Müdürü Gürhan Çam ve TSKB Genel Müdürü Murat Bilgiç eşlik etti. 

Konuşmasında bir kısmı 17 Nisan'da açılan İstanbul Finans Merkezi'ne de değinen Aşan, "İlk etap açıldı, ikincisi de çok kısa sürede açılacak. İstanbul zaten bir finans merkezi. Altyapısını hazırladık, bundan sonrası özel sektörün işi" dedi. 

"Dünyada da tüm şehre yaymak yerine bir yere toplama eğilimi var" diyen Göksel Aşan "Tüm finans oyuncuları ve düzenleyici denetleyici kuruluşları da oraya sokuyorsunuz. Borsa orada. Finansal oyuncular açısından ciddi avantajı olacak. Biraz onları kayıracak şeyler de yapıyoruz" değerlendirmesinde bulundu. 

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU