Gino Spocchia & Jon Kelvey

İptal edilen görevin sözcüsü, NASA'nın Artemis I roketi için henüz yeni bir fırlatma tarihi belirleyemediğini, zira "seçeneklerin ne olduğunu söylemek için daha çok erken" olduğunu söyledi.

Artemis Görev Müdürü Mike Sarafin, pazartesi öğleden sonra düzenlediği basın toplantısında, ekibinin "yarın akşam geri dönüp mevcut durum hakkında konuşacağını" söyledi.

Bu basın toplantısının tarihini salı günü doğu yaz saatiyle 18.00 (Türkiye saatiyle çarşamba 01.00) olarak planlayan uzay ajansı NASA, etkinliği kendi internet sitesinden canlı yayımlayacak.

Bu haber, NASA'nın devasa yeni Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) Ay roketinin ilk uçuşuna sahne olacak, büyük bir merakla beklenen Artemis I görevindeki fırlatmanın pazartesi günü son dakikada iptal edilmesinin ardından geldi. Fırlatma yapıldığında SLS, NASA'nın Artemis Ay programı kapsamında 2024 ve 2025'te Ay'a gitmesi planlanan mürettebatlı görevler öncesinde uzay aracını test etmek için, mürettebatsız bir Orion uzay kapsülünü 42 günlük bir görevde Ay'a doğru taşıyacak.

Artemis I'in ne zaman fırlatılacağı kesin değil ama NASA roketin fırlatılmaması durumuna karşı iki zaman dilimini yedeklemişti: 2 Eylül Cuma ve 5 Eylül Pazartesi günleri.

Sarafin, pazartesi günü muhabirlere "Cuma bir fırlatma fırsatının yakalanması ihtimal dışı değil" derken, bunun NASA mühendislerinin iptal edilen fırlatmadan elde edilen verilerde ne bulacaklarına bağlı olacağını belirtti:

Bu maçı sonuna kadar oynayacağız, biliyorsun. Ve henüz vazgeçmeye hazır değiliz.

NASA'ya göre Artemis, fırlatmanın planlandığı tarihin hemen öncesinde art arda bir dizi sorun yaşadı.

İlk olarak NASA, SLS'nin taşıyıcı çekirdeğinde yer alan dört RS-25 motorundan birinde "motorda hava akışı" sorunu yaşadı.  Fırlatma için motorların sıvı hidrojen yakıtının tam basınçta akmasını deneyimlemesi gerekiyor. Bundan önce onları soğutmak için, taşıyıcı çekirdek kısmındaki motorlara az miktarda soğuk, sıvı hidrojen yakıtı pompalanıyor.

Ancak Sarafin'e göre NASA, roketin sıvı hidrojen tankındaki bir havalandırma kapakçığının beklendiği gibi çalışmadığını, bunun da motordaki hava akışı sorununu daha da kötüleştirdiğini de tespit etti.

Sarafin, "Bunun yarattığı zorluk şuydu: Biz hidrojen akışını sağlamak için tanktaki basıncı artırmak istedik ama havalandırma kapakçığı bizimle işbirliği yapmıyordu" dedi:

Bu noktada ekip iptal ilanında bulunmanın uygun olduğuna karar verdi çünkü iki saatlik zaman aralığına yetişemeyecektik.

Ayrıca, doğu yaz saatiyle 08.33'te (Türkiye saatiyle 15.33) başlayan iki saatlik fırlatma aralığının hem başını hem de sonunu kötü hava şartları kuşatmıştı.

Sarafin gazetecilere "Aralığın başındaki yağıştan dolayı zaten harekete geçemezdik, bu zaman diliminin ilerisindeyse şimşekler bizi engelleyecekti" dedi.

NASA yetkilileri Artemis'in bu cuma veya en azından 5 Eylül Pazartesi günkü ikinci yedek zaman aralığına kadar fırlatılabileceği konusundaki iyimserliklerini korusa da, tahminlere göre Artemis I eylül ortasına veya daha sonrasına da ertelenebilir. Aralarında Başkan Bill Nelson'ın da bulunduğu NASA yetkilileri, uzay ajansının büyük roketin hazır olmasını beklediğini ve bu sağlanır sağlanmaz fırlatılacağını gazetecilere anlattı.

Nelson, "Hazır olana kadar uçmayacak" dedi:

Bu roketin ve sistemlerinin milyonlarca bileşeni var, hepsine bir geri sayım merceğinden bakınca karmaşıklığın göz korkutucu olduğunu söylemeye bile gerek yok.

Associated Press'ten de yararlanılmıştır

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world

Independent Türkçe için çeviren: Deniz Sutaş