ABD Heyeti’nin Tunus ziyareti ülkede nasıl yankılandı?

Gözlemciler, Tunus dış ilişkilerinin siyasi çekişmelerden ve müzakerelerden tarafsız hale getirilmesi çağrısında bulundu

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, ABD Heyetini kabul etti (Tunus Cumhurbaşkanlığı web sitesi)

Amerika Birleşik Devletleri’nden (ABD) bir heyet geçtiğimiz ağustos ayında Tunus’a bir ziyaret gerçekleştirmişti. Söz konusu ziyaret Tunus siyasi sahasında tartışmalara yol açmıştı. Bazıları bu ziyareti 25 Temmuz’dan sonra Tunus’un tanık olduğu değişiklikleri takip etme bağlamında gelen normal bir ziyaret olarak görürken bazıları da içişlerine yapılmış bir müdahale olarak görmüştü. Bu ziyaretin ardından ABD Kongresi’nden bir heyet iki günlüğüne ülkeye geliyor.

ABD desteği

Tunus Dışişleri Bakanı Osman el-Cerendi, ziyarete hazırlık için 4 Eylül’de ABD'nin Tunus Büyükelçisi Donald Bloom ile görüştü.

Cerendi görüşme esnasında Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in aldığı olağanüstü kararların anayasa çerçevesinde geldiğini ve demokrasi yolunu düzeltme ve devletin ve kurumlarının bekâsını koruma amacı taşıdığını vurguladı.

Tunuslu yetkili aynı zamanda cumhurbaşkanının, yaptığı birçok açıklamadan da anlaşılacağı üzere insan haklarına, özgürlüklere ve hukukun üstünlüğüne saygı çerçevesinde demokrasi yolunu güçlendirme konusunda ilerleme kaydetmeye kararlı olduğunu vurguladı.

Diğer taraftan Bloom ülkesinin, ortak önem arz eden tüm konularda Tunus yönetimiyle koordinasyon ve istişareyi sürdürme ve demokrasi inşasını tamamlamak ve ekonomik büyüme hızını yeniden sağlamak için Tunus'u her düzeyde destekleme arzusunu dile getirdi.

Ziyaretin reddedilmesi

Öte yandan Tunus’taki partilerden oluşan bir grup ve Tunus Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu (UGTT) ABD'nin Tunus Büyükelçiliği'nin ABD Kongresi heyeti ile askıya alınan parlamentodan birkaç milletvekilini, bazı partileri ve ulusal örgütlerin temsilcilerini bir araya getirecek bir toplantı organize etmeye yönelik davetini reddettiklerini duyurdular.

Özgür Anayasa Partisi konuya ilişkin yaptığı açıklamada “ülkenin egemenliğinden ödün vermeyeceklerini” vurgulayarak daveti reddettiklerini belirtti.

Halk Akımı Partisi Sözcüsü Muhsin Nebti, şahsi Facebook hesabından ve partinin resmi hesabından yaptığı açıklamada ister parti, ister örgüt, ister dernek isterse kişi olsun, Tunus'un iç durumunu tartışmak üzere davete olumlu yanıt veren herkesi “casus” olarak nitelendirdi. Nebti Tunus halkını ve siyasi ve sivil kuruluşları “ABD Kongresi heyetiyle buluşan herkesi boykot etmeye” çağırdı.

Tunus için İttifak Partisi yaptığı açıklamada “Tunus'un içişlerine müdahale edilmesi için yapılan her daveti” kınadığını belirterek bu tür davetleri vatana ve halka yapılmış bir ihanet olarak nitelendirdi.

Halk Hareketi Partisi yaptığı açıklamada ABD Büyükelçiliği’nden Kongre heyetiyle yapılacak bir toplantıya katılması yönünde davet aldıklarını ancak daveti reddettiklerini söyledi. Ayrıca daveti kabul etmeme kararlarının partinin “ulusal egemenliği koruma ve herhangi bir dış tarafın ulusal işlere müdahalesine izin vermeme konusundaki ilkeli tutumunu” temsil ettiğini söyledi.

Ulusal karar kırmızı çizgidir

Çalışmaları askıya alınan parlamentodan Halk Hareketi mensubu Bedreddin el-Kamudi Independent Arabia’ya verdiği demeçte “Ulusal karar kırmızı çizgidir. Ne yönden olursa olsun dışarıdan yardım alınması kabul edilemez” dedi.

Kamudi “Ulusal meseleler dokunulması mümkün olmayan bir ulusal egemenlik meselesidir” dedi. ABD heyeti ile yapılacak bir oturuma katılmayı reddeden Kamudi “Ziyaret içişlere yapılmış bir müdahaledir. Halk Hareketi’nin tutumu daima herhangi bir yabancı müdahaleyi reddetme yönünde olmuştur. Ulusal meseleler daima içeride kalır ve içerideki taraflar arasında çözülür” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Halk Hareketi lideri ABD heyetinin 25 Temmuz’dan sonra siyasi çekişmeler bağlamında Tunus’a geldiğini işaret ederek “Bu ziyaretten içişlere bir müdahale niyeti olduğunu seziyoruz. Nahda Hareketi içişleri etkilemek amacıyla yandaşlarını toplayarak imajına düşen lekeyi temizlemek için ABD merkezli bir medya lobisinden destek aldı” dedi.

Nahda Hareketi bir medya lobisinden destek aldığına ilişkin haberleri reddetti. Yasal temsilcisi ya da herhangi bir kurumu veya lideri aracılığıyla yurtdışındaki herhangi bir kurumla sözleşme "imzalamadığını" vurgulayarak “Tunus yasalarına bağlı olduğunu ve hesapları ve anlaşmalarının Sayıştay tarafından izlendiğini” söyledi.

Parlamento hayatta kalma olasılıklarını tüketti

Kamudi “Parlamento kurumu için de dahil olmak üzere 25 Temmuz'dan öncesine dönülmesi mümkün değil. Parlamento hayatta kalma olasılıklarını tüketti” dedi.

Çalışmaları askıya alınan parlamento üyesi seçim sisteminin tashih edileceği, Partiler Kanunu’nun gözden geçirileceği, Tunus halkının bu yasalarla ilgili referanduma davet edileceği ve ardından erken seçimlerin yapılacağı bir geçiş dönemi önerisinde bulundu.

UGTT Genel Sekreter Yardımcısı Sami et-Tahiri de bu ziyarete benzer bir tavır göstererek “Tunus’un iç meselelerinin yalnızca Tunuslular arasında çözülebileceğini” söyledi.

Tahiri Facebook hesabından yaptığı bir paylaşımda “UGTT ABD Büyükelçiliği’nin davetine katılmayacak. UGTT ne bugün ne de yarın dışarıdan bir yardımı kabul edecek” dedi.

Tunus ilişkilerinin tarafsız hale getirilmesi

Tunuslu eski diplomat Abdullah el-Ubeydi Tunus’un içişlerine müdahale edilmesine ilişkin korkuların yersiz olduğunu söyleyerek ABD heyetinin ziyaretinin “Kongre'deki baskı grupları tarafından organize edilmiş olabileceğini ve ille de ABD dış politikasını yansıttığı anlamına gelmediğini” söyledi.

Tunus’un bölgedeki konumunun önemine dikkat çeken Ubeydi “Yatırım fırsatlarını artırarak, ülkenin maslahatı için bu konumun değerinin bilinmesi” çağrısında bulundu.  Ayrıca “devletin yüksek maslahatlarını korumak için Tunus’un dış ilişkilerini siyasi çekişmelerden ve müzayedelerden tarafsız hale getirmenin” önemini vurguladı.

Eski diplomat cumhurbaşkanını çevreleyen sistemin “dış müdahaleyi kabul etmeyeceğini” söyleyerek “bir dizi temel ulusal konuda ortak bir tutum belirlemek için Tunus’taki siyasi oluşumlar arasındaki tutumların bir olması gerektiğine” işaret etti.

Stratejik ortaklıklar

13 Ağustos'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Jonathan Viner başkanlığındaki bir ABD heyetini Kartaca Sarayı’nda kabul etmişti. Viner ABD Başkanı Joe Biden tarafından Tunus Cumhurbaşkanı’na yazılmış bir mektubu yanında getirmişti.

Said görüşme sırasında halkın iradesine, sorunlarına ve endişelerine önem verdiğini söyleyerek adaletsizliği, hakların çiğnenmesini ve bu hakların aleyhine hareket edilmesini kabul etmeyeceğini belirtmişti. Ayrıca Tunus'un kadim dostlarıyla stratejik öneme sahip ortaklıklarına bağlı kalarak ılımlı ve açık bir ülke olarak kalacağını vurgulamıştı.

Öte yandan Jonathan Viner, Biden'ın Tunus'taki gelişmeleri takip ettiğini ve ülkeye ve cumhurbaşkanına büyük saygı duyduğunu iletmişti.

ABD ve komşu ülkelerin yanı sıra Batıdaki birçok ülkenin gözü Tunus'a çevrilmiş durumda. Hepsi Cumhurbaşkanı Said’in aldığı tedbirlerden sonra gelecek başbakan ve önümüzdeki dönemde atılacak adımlar hala belirsizliğini korurken bu ülkedeki durumların nasıl sonuçlanacağını bekliyor.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Sema Sevil

https://www.independentarabia.com/node/256171

DAHA FAZLA HABER OKU