Japonya Uzay Ajansı'ndan (JAXA) gezegenbilimci James O'Donoghue, Güneş Sistemi'nin halkalı gezegeni Satürn'ü anlattı.
Gezegenin ekvatorunu çevreleyen 7 halkanın hareketini çarpıcı bir videoyla gözler önüne seren bilim insanı, "Bu halka sistemi bir bakıma minik bir Güneş sistemi gibi" diye konuştu.
Satürn'ün halkaları ilk kez 1610'da Galileo Galilei tarafından fark edilmiş ama 1655'te Christiaan Huygens tarafından tanımlanmıştı.
Bu halkalar, birbirinden bağımsız hareket eden çok sayıda küçük toz, buz, ve kaya parçasından oluşuyor. Satürn'ün ve uydularının çekim kuvvetiyle hareket eden bu parçalar, mevcut şekillerini koruyan dinamik bir sistem meydana getiriyor.
Halkaları oluşturan buz ve kaya parçalarının Satürn'ün etrafındaki dönüş hızı, ses hızının yaklaşık 70 katına ulaşabiliyor. Dahası her halka kendi hızında hareket ediyor.
Gezegenbilimci O'Donoghue, "Satürn'ün yörüngesine yakın nesneler daha hızlı, uzak nesnelerse daha yavaş dönüyor. Bu, Güneş Sistemi'ndeki gezegenler için de geçerli" diye açıklıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
O'Donoghue, boş zamanlarını fizikle ve Güneş Sistemi'yle ilgili animasyonlar yaparak geçiriyor. Bilim insanı Satürn'ün halkalarının nasıl hareket ettiğini gösteren bir animasyon da tasarladı.
Animasyonda "eşzamanlı yörünge" diye nitelenen çizgi, Satürn'ün kendi dönüşünü temsil ediyor. Animasyona göre gezegenin en dıştaki, en yavaş halkası saniyede yaklaşık 16,4 kilometre hızla dönüyor. Yani Satürn'ün kendisinden daha yavaş hareket ediyor. En içteki halka ise saniyede yaklaşık 23,2 kilometre hızla dönüyor.
Öte yandan Satürn'ün bu çarpıcı özelliği sonsuza dek sürmeyecek. Bilim insanlarına göre bu halkalar, gezegenin çekim kuvvetine kapılmış enkazdan ibaret.
O'Donoghue, "Satürn'ün halka sistemi pek de kararlı değil. Kalıcı bir özellikten ziyade, gezegene çok yaklaştığı için parçalanan eski bir doğal uydunun veya kuyruklu yıldızın zamanla kaybolacak enkazı gibi görünüyor" diyor ve ekliyor:
Satürn'ün halkaları şu anda Güneş Sistemi'nde çok büyük bir varlığa sahip. Böyle bir zamanda yaşadığımız için kendimizi şanslı sayabiliriz.
Independent Türkçe, Business Insider
Derleyen: Çağla Üren
