Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden tek taraflı çekildiğinin duyurulmasının ardından olağanüstü toplanan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Merkez Yürütme Kurulu'unda (MYK) Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun, Erdoğan'ın Türkiye'yi bir an önce erken seçime götürmesi gerektiğini söylediği belirtildi.
CHP yetkilileri, geçmişte de zaman zaman erken seçim çağrılarında bulunmuştu.
Ancak ekonomide yaşanan son gelişmelerin ardından CHP kulislerinde erken seçim çağrılarının parti yönetimi tarafından kamuoyu önünde önümüzdeki günlerde daha fazla dillendirileceği iddia edildi.
İYİ Parti ve Saadet Partisi'nden de zaman zaman erken seçim çağrıları geliyor.
Kılıçdaroğlu'nun erken seçim talebinin ardından sosyal medyada da erken seçim çağrıları yapıldı.
Gelecek Partisi Başkanı Ahmet Davutoğlu da geçen 12 Mart 2021 Cuma günü Çanakkale'de yaptığı basın açıklamasında erken seçim tartışmalarıyla ilgili bir soru üzerine "Bu kadar çok konuşuluyorsa Türkiye seçim atmosferine girmiş demektir" dedi.
Kılıçdaroğlu'nun erken seçim çağrısı cevap bulacak mı?
Peki bir taraftan pandemi, diğer taraftan ekonomik sıkıntılarla uğraşan Türkiye'de böyle bir süreçte erken seçim ihtimali bulunuyor mu?
Kılıçdaroğlu'nun çağrısı iktidar kanadında cevap bulabilir mi?
Bu soruları kamuoyu araştırmacılarına yönelttik.
Genel görüş erken seçim olmayacağı yönünde. Ancak bir kişi farklı düşünüyor. O da Konsensüs Araştırma Şirketi Başkanı Murat Sarı.
"Erken seçimi kaçınılmaz görüyorum"
Erken seçim ihtimalini uzun süredir gördüğünü belirten Murat Sarı, "Erken seçim hem iktidar hem muhalefet için kaçınılmaz görüyor. Bu sadece ekonomik nedenlerden kaynaklanmıyor" dedi.
"Yaz veya sonbahar erken seçim olabilir"
Sarı, "Peki erken seçim olursa ne zaman olur?" sorusuna da "Ya yazın ya sonbaharda yaparlar diyorum. İktidarın bu koşulları taşıması çok zor. Bakan, bürokrat değiştirerek olacak iş değil, Erdoğan'ın güven tazelemesi gerekiyor. Kazanır mı kazanmaz mı onu o zaman göreceğiz. Ben erken seçim istemiyorum ama maalesef bir erken seçim olma ihtimalini görüyorum" diyerek iddialarını tamamladı.
"Türkiye'de erken seçim ihtimali yok"
Genar Araştırma Şirketi Başkanı İhsan Aktaş ise "Türkiye'de bir erken seçim ihtimali yok" diyerek bununla ilgili iki neden sıraladı:
- Birincisi Cumhur İttifakı, 2023'ü hedef gösterdi.
- İkincisi dünyada hiçbir aklı başında hükümet pandemi süreçlerinde karar verip de erken seçime gitmez. Hükümetin beklentisi şu: Pandemi bitecek. Türkiye, üretim kabiliyeti ile dinamik bir ülke. Ekonomisi toparlanmış olacak. Bu toparlanmayla birlikte zaten 2023'de gelmiş olacak.
"Halk, çözümü muhalefette arama modunda değil"
Muhalefetin rakamsal olarak ülkeyi erken seçime götürme şansının olmadığını kaydeden Aktaş, erken seçim olmayacağı iddiasının bir gerekçesini de şuna bağladı:
Bu kadar hengameye, ekonomik durgunluğa rağmen hala ittifaklar arasında dengeyi bozacak bir oy kayması görülmüyor. Demek ki halk çözümü muhalefette arama modunda değil. Desteğini hala iktidardan yana tutuyor. Bu şartlarda erken seçim mümkün görünmüyor. Rasyonel de değil.
"2022 öncesi erken seçim beklemiyorum"
Aksoy Araştırma Şirketi Başkanı Ertan Aksoy ise 2022 öncesi bir erken seçim beklemediğini belirterek, "Seçimi 2023'e bırakmazlar. Orada bir hukuki sorun olacak onu aşmak için daha öne çekecekler ama bu 2021 yılı içerisinde seçim beklediğim anlamına gelmez" dedi.
"Sokakta erken seçim talebi artıyor. Karşı çıkanlar sadece yüzde 30"
Muhalefetin erken seçim talebini artıracağını ve artırması gerektiğini söyleyen Aksoy, "Çünkü artık seçmende erken seçimin bir karşılığı var. Dile getirildikçe sokakta talep artıyor. Şu an erken seçime karşı çıkan sadece yüzde 30'luk bir kitle var. Bu önceden daha yüksekti" diye konuştu.
"Erdoğan'ın erken seçime cesaret edebileceğini sanmıyorum"
Avrasya Araştırma Şirketi Başkanı Kemal Özkiraz, Erdoğan'ın bir erken seçime gitme ihtimalinin olmadığını öne sürerek, şu iddiada bulundu:
Bu kadar başarısızlıktan sonra hem de Merkez Bankası başkanının görevden alınması büyük bir kırılma yaratacak. Çünkü burada yaşananlardan halk, tamamen Erdoğan'ı sorumlu tutacaktır. O yüzden Erdoğan'ın bir erken seçime cesaret edebileceğini tahmin etmiyorum.
Özkiraz, sadece kötü gidişatı gören AK Parti milletvekillerinin önemli kısmının yeni kurulan partilere geçmesi durumunda muhalefetin erken seçim kararı alabilmek için Meclis'te çoğunluğu elde edebileceğini belirterek, bunun da çok ama çok zor bir ihtimal olduğunu söyledi.
"Erken seçim kararı ya Erdoğan'ın ya Bahçeli'nin istemesiyle mümkün"
ANAR Araştırma Şirketi Başkanı İbrahim Uslu ise Türkiye'de sistem değişikliği nedeniyle erken seçim kararının ancak iki kişinin istemesi halinde mümkün olabileceğini söyleyerek, "O da Sayın Erdoğan ile Sayın Bahçeli" dedi.
"Bu iki kişi dışındakilerin erken seçim istemesinin siyasi karşılığı yok" diyen Uslu, iddialarını şöyle sürdürdü:
Muhalefet tabii ki kendi konumları gereği erken seçim isteyecek. Ama bunun bir siyasi sonuç doğurmasını beklemiyorum. Burada erken seçime gitmenin tek koşulu bu iki liderden birinin erken seçim kanaatine ulaşmış olması. Ancak o şartlarda erken seçim olabilir. Çünkü parlamentodan erken seçim kararı çıkarmak için nitelikli çoğunluk gerekiyor. Ona da muhalefetin erişmesi imkansız. O yüzden tek yol var. Ya Sayın Erdoğan ya Bahçeli ya da ikisi birden erken seçim isteyecekler.
"Kısa vadede erken seçim kararı çıkacağını sanmıyorum"
Şu anki koşullar altında erken seçim ihtimalinin olmadığını da söyleyen Uslu, "Ama Türkiye'nin şartları da gündemde çok hızlı değişiyor. İki lider de böyle bir niyetleri olmadığını söylüyor. Bu nedenle kısa vadede erken seçim kararı çıkacağını sanmıyorum" diyerek sözlerini tamamladı.
"Erken seçim istemek Erdoğan, AK Parti ve MHP için siyasi intihar olur"
MAK Araştırma Şirketi Başkanı Mehmet Ali Kulat da erken seçim konusunda karar vericinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhur İttifakı olduğunu söyleyerek, "Ekonominin bu kadar kırılgan olduğu bir dönemde Erdoğan da AK Parti'de MHP'de erken seçim istemez. Böyle bir şeyi talep etmek onlar açısından siyaseten intihar etmek olur" iddiasında bulundu.
"İktidar bir başarı hikayesi ortaya koyarsa erken seçim ister"
Muhalefetin erken seçim istemekte kendi açısından haklı olduğunu belirten Kulat, benzer bir durumu sahada da gördüklerini öne sürerek iddialarını şöyle sürdürdü:
Ancak iktidar bunu istemez. Çünkü bir iktidar ne zaman erken seçim ister? Yönetim noktasında tamamen bir acziyet ortaya çıkarsa ya da bir başarı hikayesi ortaya konursa. Bir başarı hikayesi en azından bugün için görünmüyor.
"Toplumda şu an bir öfke var"
Erdoğan tarafından İstanbul Sözleşmesi'nin kaldırılarak muhafazakar tabana bir mesaj verildiğini ancak oradan gelecek çok cüzi bir oyun olduğunu söyleyen Kulat, iddialarını şöyle sürdürdü:
Toplumun yüzde 75-80'inin birinci derdi ekonomi. İnsanlar siyaseti ekonomi üzerinden okurlar. Toplumda şu an bir öfke var. Merkez Bankası başkanının değiştirilmesi ve kısa sürede üç defa değiştirilmesiyle vatandaş ekonominin kötü yönetildiği düşünüyor. Dış güçler gibi iddialar da çok sağlıklı görmüyor. AK Parti bir kongre sürecinde. Bu süreçte Erdoğan, İstanbul Sözleşmesi'yle tabanına mesaj verdi ama aynı gün Merkez Bankası başkanının değiştirilmesi ve ekonominin toparlanmasına yönelik ciddi hamle yapma imkanı olmaması iktidar açısından bir sıkıntı gibi duruyor.
"Sonbaharda olabilir diyordum ama ekonomideki kırılganlığı aşmasına bağlı"
Kulat, gözlemlediği kadarıyla erken seçimi CHP'den daha çok İyi Parti ve Saadet'in dillendirdiğini belirterek, kapatılma riski olan HDP'nin de erken seçim konusunda artık daha ısrarlı olacağını kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:
Ama kısa sürede gerçekleşmesi kolay görünmüyor. Önce iktidarın bir başarı hikayesi oluşturması lazım. Ben sonbaharda böyle bir ihtimal olabilir diyordum ama ekonomideki bu kırılganlığı aşmasına bağlı.
"Erken seçim tartışması muhalefetin gündemi seçime endeksleme çabası"
Optimar Araştırma Şirketi Başkanı Hilmi Daşdemir ise erken seçim ihtimalini görmediğini belirterek, şu iddiada bulundu:
Erken seçim tartışmasını da muhalefetin gündemi seçime endekslemek için araç olarak kullandığını düşünüyorum. Şu an seçimi özellikle AK Parti açısından çok olası görmüyorum. Bu yöndeki çağrıları muhalefetin gündemi seçime odaklayarak, iktidarı o manada zorlamayı, kendi içindeki tartışmaları unutturmak, dikkati o yöne çekmek için bir çaba olarak görüyorum.
© The Independentturkish
