Myanmarlı protestocular darbeye karşı direniyor

Gerçekleştirilen protestolar, yarım asırlık ordu yönetimi dönemi boyunca kanlı bir şekilde bastırılanlara kıyasla barışçıl bir yapıya sahipti. Ancak protestolar ve sivil itaatsizlik hükümet çalışmaları üzerinde büyük bir etki bıraktı

Sürücüler, güvenlik güçlerinin hareket etmesini önlemek için araçlarıyla yolları kapattı (AFP)

Myanmarlı protestocular, yeniden sokağa inerek 1 Şubat’ta gerçekleştirilen darbe ve sonucunda Aung San Suu Kyi’nin gözaltına alınışını kınamak amacıyla Yangon şehrinden antik başkent Bagan’a kadar çeşitli kalabalık noktalarda gösteriler gerçekleştirdi.

Birçok hükümet faaliyetinin aksamasına neden olan protesto ve gösteriler, askeri konseyin yeni seçimler düzenleme vaatlerine ve memurlara işe dönme çağrısında bulunarak dönmezlerse harekete geçme tehdidinde bulunmalarına rağmen, hiçbir azalma belirtisi göstermiyor.

Sivil itaatsizlik

On binlerce kişi, bugüne kadar darbeye karşı gerçekleştirilen gösteriler arasında sayılan protestodan bir gün ticaret başkenti Yangon’un sokakları doldurdu. Büyük kalabalıklar, şehir merkezindeki Sully Tapınağı’na geri dönerken diğer gruplar, üniversitenin ana kampüsü yakınındaki bir protesto alanına akın etti.

Gerçekleştirilen protestolar, yarım asırlık ordu yönetimi dönemi boyunca kanlı bir şekilde bastırılanlara kıyasla barışçıl bir yapıya sahipti. Ancak protestolar ve sivil itaatsizlik hükümet çalışmaları üzerinde büyük bir etki bıraktı.

Rangoon’daki sürücüler de güvenlik güçlerinin Burma’nın en büyük şehri etrafında devriye atmasını engellemek için arabaları ile yolları kapatıp, araçlar arızalıymış gibi kaputlarını açtılar. Yayınlanan görüntülerde otomobil ve otobüslerin dün Dagon’un kuzeyindeki köprünün etrafında park edildiği göründü. Protestocuların, “Ofislerinize gitmeyin. İşi bırakıp sivil itaatsizlik eylemine katılın” ifadeleriyle sloganlar attığı bildirildi.

Geleneksel turuncu renk kıyafet giyen bir keşişin taşıdığı pankartta “Durumu düzeltesi için ABD ordusuna ihtiyacımız var” ifadeleri yer alıyordu.

Polisler, sürücülerin yolları kapattığı Mianyigun Kavşağı yakınlarında çok sayıda devriye gerçekleştirdi.

30 yaşındaki bir taksi şoförü, “Yaklaşık beş taksi topladık. Sürücülerden biri aracının arızalandığını iddia etti. Geriye kalanlar o taksinin etrafına park edildi. Ancak uzun sürmedi. Yolu yaklaşık 30 dakika kapattık. Bunu polise zorluk çıkarmak için yapıyoruz. Geldiklerinde durum biraz gerginse gidiyoruz” şeklinde konuştu.

San San isimli bir seyyar satıcı, trafik krizinin işlerini biraz zorlaştırdığını ancak kampanyayı desteklediğini ifade etti.  50 yaşındaki kadın satıcı, “Dün eve dönerken araçların yolu kapatması nedeniyle yaklaşık 40 dakika yürümek zorunda kaldım” dedi.

Gözaltı kampanyası 

Sivil itaatsizlik kampanyasını sona erdirmek, askeri hükümet için bir öncelik gibi görünüyor. Askeri Şura dün gece provokasyonla mücadele yasası gereği aralarında yönetmen, aktör ve şarkıcıların da bulunduğu altı ünlü isim hakkında sivil memurları gösterilere katılmaya teşvik suçlamasıyla gözaltı kararı çıkardı. Bu suçlamalar nedeniyle haklarında iki yıla kadar hapis cezası verilebilir.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre polis ve ordu güçlerinin tren seferlerini aksatan bir gösteriyi dağıtmasıyla birlikte Burma’nın ikinci büyük şehri Mandalay’da gerilimin bir gecede arttığını söyledi. Yerel bir acil durum servisi görevlisi, güvenlik güçlerinin plastik mi yoksa gerçek mermi mi kullandığı belli olmamakla birlikte ateş açtığını ve bir kişinin yaralandığını belirtti.

Siyasi Mahkumlara Yardım Derneği'ne göre silahla tehdit edilmeleri sonucunda ayaklanmaya katılan ve kuzey yönünde Myitkyina şehrine gitmeye zorlanan dört makinist gözaltına alındı. Dernek ayrıca darbeden bu yana yaklaşık 500 kişinin tutuklandığını bildirdi.

AFP’nin haberine göre Dışişleri Bakanlığı’nın 11 yetkilisi sivil itaatsizlik faaliyetlerine katıldıkları için gözaltına alındı. İsmini açıklamak istemeyen bir polis memuru AFP’ye yaptığı açıklamada, son dört gün içinde çok sayıda bakanlıktan en az 50 sivil çalışanın tutuklandığını söyledi.

Ordu tarafından yapılana açıklamada Suu Kyi’nin partisinin ezici bir zafer kazandığı Kasım seçimlerinde geniş çaplı bir hilekarlığın söz konusu olmasını yönetime el konulmasına gerekçe gösterdi.

Batılı güçler ve Birleşmiş Milletler tarafından yapılan açıklamalarda darbe defalarca kınandı. Suu Kyi, kripto iletişim cihazlarına sahip olmak ve geçtiğimiz yıl seçim mitingi gerçekleştirmekle suçlandı. Ordu bunun koronavirüs (Kovid-19) salgını önlemlerinin ihlali olarak değerlendiriyor.

Avukatı Khim Maung Zhao’nun, müvekkili Suu Kyi ile görüşmesine izin verilmedi. 1 Mart’ta görülmesi planlanan duruşmasından önce onunla yalnızca telefon veya video aracılığıyla konuşmasına izin verildiğinden bahseden Zhao, onunla yaptığı görüşmelerin mahremiyetine ilişkin duyduğu endişelerini dile getirdi.

Hackerlar hükümeti hedef alıyor

Meydanlar ve protesto alanlarından sanal platformlara kadar uzanan darbe karşıtı protestoların bir parçası olarak hackerlar, Burma hükümetinin web sitelerini hedef alan siber saldırılar gerçekleştirdi. Bu durum internet hizmetinin engellenmesi ve ülke çapında asker konuşlandırarak muhalefet üzerindeki baskının artmasına yol açtı.

Kendisine ‘Burma Hackerları’ adını veren bir grup, Merkez Bankası web sitesi, Burma ordusunun propaganda sayfası, resmi ‘MRTV’ yayın ağı, Liman İdaresi ve Gıda ve İlaç Kurumu gibi web sitelerini hedef alan siber saldırılar gerçekleştirdi.

Grup, Facebook hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Myanmar’da adalet için savaşıyoruz. Hükümet web sitelerinin önünde gerçekleştirilen bir miting gibi” ifadelerini kullandı.

RMIT Üniversitesi Siber Güvenlik Uzmanı Matt Warren, hedefin büyük olasılıkla ‘protestolara dikkat çekmek’ olduğunu düşünüyor.

Warren, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Gerçekleştirdikleri saldırıların türü, hizmete erişimi engelleme ve hukuki hackerlık olarak adlandırılan bağlamda web sitelerine zara vermek. Sonuçta etkisi sınırlı olacaktır. Ancak yaptıkları şey dikkat çekmek” ifadelerini kullandı.

Dünya genelindeki internet kesintilerini izleyen İngiliz grup Netblocks’a göre yetkililerin geçtiğimiz Çarşamba gece saatlerinden internete erişim olanağına ciddi kısıtlamalar getirdi. Bunun Çarşamba günü yerel saatle saat 01.00’den Perşembe günü saat 00.00 sularına kadar devam ettiğine dikkat çekildi.

Grup, internet bağlantısının normal seviyelerin yüzde 21'i oranına kadar düşürüldüğünü ve Myanmar'daki iş gününün başlamasından sekiz saat sonra eski haline getirildiğini belirtti.

Netblocks, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Kamu güvenliğine zarar veren bu uygulamanın içinde bulunulan zor dönemde kafa karışıklığı, endişe ve korkuyu arttırıyor” ifadelerini kullandı.

Devlete demokrasiye dönüş çağrısı

Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı, ABD, Hindistan, Japonya ve Avustralya'daki üst düzey diplomatların geçtiğimiz Perşembe günü gerçekleştirilen dörtlü görüşmeler sırasında Myanmar'da demokrasiye ‘acil’ bir dönüş çağrısında bulunulduğunu açıkladı. Sözcü Ned Price, Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in dörtlü olarak isimlendirilen ülkeler ile ilk ortak görüşmelerinde ‘Myanmar'da demokratik olarak seçilmiş hükümeti yeniden kurmaya duyulan acil ihtiyaç ve daha geniş bir bölgede demokrasiye direnişi güçlendirme önceliğini’ ele aldığını söyledi.

İngiliz yaptırımları

İngiltere ise dün, Şubat ayı başlarında Myanmar'da meydana gelen darbenin ardından üç generale ‘ağır insan hakları ihlalleri’ nedeniyle yaptırım uygulandığını ve İngiliz şirketlerinin orduyla anlaşmasını önlemek için tedbirler alındığını duyurdu.

Öte yandan İngiltere’nin yaptırımları Savunma Bakanı Mya Tun Oo, İçişleri Bakanı Soe Htut ve yardımcısı Than Hlaing hedef alıyor. Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, üç generalin mal varlığının İngiltere'de dondurulduğu ve topraklarında ikamet etmelerinin yasak olduğu ifade edildi.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU