Bilim insanları vombatların neden küp şeklinde dışkıladığını sonunda çözdü.
Avustralya ormanlarına özgü otçul tür, dünya üzerinde küp şeklinde dışkılayan tek hayvan diye biliniyor. Uzmanlar bu gizemli durumu çözmek için yıllardır araştırma yapıyor.
Yeni araştırmayı yürüten Georgia Tech ve Tazmanya Üniversitesi'nden uzmanlar, 2017’den beri vombatların peşindeydi. İlk bulgularını 2018’de yayımlayan ekip, hayvanların bağırsaklarının elastiklik ve kalınlık açısından değişiklik gösteren bölümlerden oluştuğunu ortaya koymuştu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Yeni çalışmada ise üç ölü vombatı parçalara ayırarak inceleyen ekip, dışarı çıkmak için bağırsaktan geçerken atık maddenin hayvanın iç organlarında nasıl şekillendiğine dair model oluşturdu.
Soft Matter isimli akademik dergide bu hafta yayımlanan bulgulara göre, vombat dışkısı bağırsağın kolon bölümünde kurutuluyor ve bu da kasılmalar sayesinde dışkının küçük küplere dönüşmesini sağlıyor.
Araştırmacı Dr. Scott Carver, "Vombatlar, kendine özgü, küp şeklinde dışkılar üretmeleriyle ünlü. Nispeten tek tip, düzgün şekillendirilmiş dışkı üretme yeteneği, hayvanlar aleminde benzersiz bir yetenek" dedi ve ekledi:
Bu dışkıları birbirleriyle iletişim kurmak için bir kayanın veya kütüğün etrafı gibi göze çarpan noktalara yerleştirirler. Araştırmamızda bu küplerin bağırsağın son bölümlerinde oluştuğunu bulduk. Ve nihayet duvardaki yuvarlak bir deliğe küp şeklinde bir dübel çakabileceğinizi kanıtladık.
Slate’e konuşan bir diğer araştırmacı Patricia Yang ise bu süreci şöyle açıkladı:
Vombatların bağırsakları, iki ucu hafifçe gergin tutulan, ortası ise gevşek bırakılan bir lastik gibidir. Sert ve elastik kısımları farklı hızlarda kasılır. Bu da dışkının küp şeklinde, köşeli olmasını sağlıyor.
Küp şeklinde bir cisim üretimek için genellikle sert bir kalıba ihtiyacınız vardır. Ancak vombat dışkısı, bağırsak gibi yumuşak bir kalıpla maddenin küp haline getirilebileceğini gösteriyor.
Yang ayrıca, vombatların günde 100 küp dışkı üretebildiklerini, bu nedenle dışkıları üst üste yığdıklarını düşündüğünü ifade etti.
Cambrdige Üniversitesi Zooloji Müzesi’nin müdür yardımcısı Jack Ashby, Twitter paylaşımında, “Artık vombatların nasıl küp şeklinde dışkıladığını biliyoruz. Ama asıl soru, neden böyle dışkıladıkları" diye yazdı.
Vombat kakası, bu hayvanların yaşadıkları yerde sıklıkla görülür. Ancak anahtar özellik görünür olmaları değil, kokudur. Genelde yerden yüksek, belirli noktalara dışkılarlar. Bu da kokunun yayılmasını sağlar. Ve küpler yuvarlanarak dağılmaz.
Bunun yanında araştırmacılar, bulgularının nihayetinde insanla ilgili çıktıları olabileceğini de düşünüyor. Örneğin Yang, küp şeklinde dışkıların, insanda kolon kanserinin erken teşhisine katkı sağlayabileceğini belirtti.
"Araştırma sırasında vombat ve domuz bağırsaklarını karşılaştırdık. Domuzların bağırsakları düzgündü, sertlikleri ve kasılma hızları aynıydı, bu nedenle dışkıları dairesel olarak çıkıyordu. Bunun sağlıklı bir insan bağırsağında da geçerli olduğunu düşünüyoruz" diyen Yang, sözlerini şöyle sürdürdü:
Ve insan bağırsaklarının bir kısmı sertleşirse, ki bu kolon kanserinin bir belirtisidir, kısmen sertleşen bağırsakların, insanlarda bile köşeli dışkı oluşturabileceğini düşünüyoruz.
Independent Türkçe, Mashable, Slate
Derleyen: Çağla Üren
