Suudi Arabistan dün, 2021 mali yıl için bütçe tahminlerini duyurdu. Suudi Arabistan Maliye Bakanlığı, 2021 yılı için gelirlerin 846 milyar riyal (225,53 milyar dolar), harcamaların ise 990 milyar riyal (263,92 milyar dolar) olacağı ve buna göre 145 milyar riyal (38,65 milyar dolar) bütçe açığı beklendiğini açıkladı.
Öte yandan Suudi Arabistan hükümeti, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yayılma hızı geriledikçe yılın ikinci yarısında ülke ekonomisinde iyimser bir görünüm çizdi. Maliye Bakanlığı’ndan dün yapılan ön açıklamada, mevcut cari yıl gelirlerinin 770 milyar riyale (205,27 milyar dolar), harcamaların ise 1 trilyon 68 milyar riyale (284,71 milyar dolar) ulaşması olacağı ve buna göre 298 milyar riyal (79,44 milyar dolar) bütçe açığı beklendiğini belirtildi. Açıklamada ayrıca 2021 cari yılı bütçesinin ‘Vizyon 2030’ programlarını destekleyen ekonomik ve mali reformların uygulanmasını sağlayacağı da vurgulandı.
Maliye Bakanlığı, 2021 yılı bütçesinin, ‘Vizyon 2030’ yönlerini destekleyen ekonomik ve mali reformların uygulanmasını sağlayacağını ve istenen getirilerin elde edilmesine katkıda bulunmak, vizyona ve ona bağlı girişimlere ulaşmak için çeşitli ekonomik programların uygulanmasına devam edileceğini kaydetti.
Maliye Bakanlığı ayrıca, hükümetin, vatandaşlara sağlanan hizmetlerin yanı sıra destek ve sosyal yardım sistemini güçlendirme çabalarına dikkat ettiğini, bununla birlikte kamu sektöründeki mali yönetimi, stratejik hedeflere ulaşılmasında aktif bir rol oynaması için iyileştirmeye özel önem verdiğini vurguladı.
Aşağıdaki raporda konuya ilişkin daha fazla detay yer almaktadır:
Küresel etkilenme
Suudi Arabistan’ın 2021 yılı genel bütçesinin ön açıklamasına göre Kovid-19 salgını nedeniyle alınan ihtiyati tedbirlerin gevşetilmesi ve normal şartlara dönülmesiyle birlikte gelecekteki büyüme beklentilerine ilişkin temkinli bir iyimserliğin izlendiği bir dönemde, küresel ekonominin bu yıl bir daralma yaşaması bekleniyor. Çünkü küresel sağlık krizine bağlı olarak olumsuz ekonomik etkiler artarken küresel ekonomik büyümede yavaşlama söz konusu.
Açıklamada, Suudi Arabistan’ın, ekonomik ilişkileri ve küresel konumu nedeniyle krizin kamu gelirleri ve ekonomi üzerindeki etkilerinden kaçamadığı belirtildi. Açıklamaya göre bunun nedeni, küresel ekonomik durgunluğun ve petrol taleplerinin düşmesinin olumsuz etkilerinin yanı sıra salgının özellikle fiyatlarda eşi benzeri görülmemiş sert düşüşlere neden olduğu petrol piyasalarının yerel ekonomik faaliyetlerle birlikte küresel olayları ve koşulları etkilemesi ve bunlardan etkilenmesidir.
İyimser bakış
Salgının, Suudi Arabistan'da petrol dışı ekonominin büyüme beklentileri üzerindeki olumsuz etkisine, bu yıl petrol dışı gelirlere bağlı olarak planlanan bütçeden verilen bütçe açığının artmasına ve hükümetin, yerel ekonomik faaliyetleri desteklemek ve ‘Vizyon 2030’ programlarını uygulamak için harcama seviyelerine bağlılığı kalmasına rağmen ekonomik görünüm, özellikle ekonomik faaliyetlere kademeli olarak dönüş, salgının gerilemesi ve yüksek iyileşme oranlarının ardından, bu yılın ilk yarısında beklenenden daha az sertlik gösteriyor.
Yerel üretim
Suudi Arabistan dün, resmi hükümet verileri aracılığıyla, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7 azaldığını açıkladı. Söz konusu çeyrek, ülkenin salgınla mücadelede en ağır önlemleri alarak, sokağa çıkma yasakları getirerek ve ekonomiyi kapatarak savaştığı ve salgının etkilerinin dünyanın dört bir yanını sardığı bir zaman dilimiydi.
Suudi Arabistan İstatistik Kurumu, GSYİH’deki düşüşü, petrol dışı sektörün katkısında yüzde 8,2, petrol gelirlerinin katkısında ise 5,3 gibi önemli bir düşüşe bağlarken özel sektörün yüzde 10.1, hükümetin ise yüzde 3,5 gerileme kaydettiğine dikkati çekti.
Buna karşın Maliye Bakanlığı, yılın ikinci yarısında ekonomik performansta iyileşme ile reel GSYİH'nın bu yıl sonunda yüzde 3,8'lik bir düşüş kaydedeceğini tahmin ediyor. İç talebin temel göstergelerinin de işaret ettiği üzere, özellikle özel tüketim göstergeleri ile bazı üretim ve ekonomik faaliyet performansı göstergelerinde görülen bu iyileşmeye, salgının sürekli olarak gerilemesinin yanı sıra hükümetin aldığı tedbirlerde katkı sağlıyor.
2021 yılı tahminleri
Maliye Bakanlığı, devam eden olumlu gelişmelerin önümüzdeki yıl ile ilgili tahminleri de etkilediğini ve ön tahminlere göre 2021'de yüzde 3,2'lik reel GSYİH büyümesine işaret edildiğini belirtti. Bakanlık ayrıca, orta vadeli büyüme oranları tahminlerinin, yerel ve küresel finansal ve ekonomik gelişmeler ışığında revize edildiğine dikkati çekti.
Harcama seviyeleri
Maliye Bakanlığı açıklamasına göre 2021 yılı harcama seviyeleri, Suudi Arabistan tarafından Vizyon 2030 hedeflerini desteklemek için önceden planlanmış harcamalara devam etmek üzere izlenen mali politikaları yansıtıyor. Bu seviyeler, 2021 yılında eğer hızlı finansal değişiklikler yaşanırsa bu değişikliklerle başa çıkmada ve seviyelerin gereklerine göre salgınla mücadelede çabalarına harcama yapılmaya devam edilmesinde yeterli esnekliği sağlıyor.
Özel sektör ve özel fonların, altyapı geliştirme projelerine daha fazla katılımda bulunmaları için fırsatlar olduğuna dikkati çeken Bakanlık, önümüzdeki yıl için belirlenen harcamaları yaklaşık 990 milyar riyal (263,92 milyar dolar) olmasının beklendiğini açıkladı. Bakanlık ayrıca hükümetin, 2023 harcamalarının 941 milyar riyale (250,86 milyar dolar) ulaşmasını beklendiğine dikkati çekti.
Mali istikrar
Maliye Bakanlığı dün, finansal istikrarın, mali disiplini koruyarak ve harcama verimliliğini artırarak sürdürülebileceğini vurgularken Kovid-19 krizinin, mevcut cari yıl için kamu bütçe açığının GSYİH'nin yaklaşık yüzde 12'sine ulaşmasını, 2021'de ise GSYİH'nin yaklaşık yüzde 5,1'ine gerilemesini bekliyor.
Bakanlık tarafından yapılan ön açıklamada, bunun, destek ve sosyal yardım sistemindeki girişimlere ve maddelere yapılan harcamaların etkinliğinin ve sürekliliğinin artırılması ve orta vadede 2030 vizyonuna ulaşmak için proje ve programların uygulamaya devam edilmesi dikkate alınarak içinde bulunulan sürecin gereklerine yanıt olarak geldiği belirtildi. Açıklamada bütçe açığının kademeli olarak düşmeye devam ederek 2023'te GSYİH'nin yaklaşık yüzde 0,4'üne gerilemesinin beklendiğine işaret edildi.
Kamu borcu
Ön rapora göre 2020 yılı toplam kamu borcunun, GSYİH’nin yüzde 34,4'üne denk gelen 854 milyar riyale (227,66 milyar dolar) ulaşması bekleniyor. Raporda ayrıca, GSYİH'nin yüzde 14'üne denk gelen 346 milyar riyal (92,24 milyar dolar) olan devlet rezerv dengesinin de yıl sonunda onaylanan bütçeye göre korunmasının beklendiği belirtildi. Bununla birlikte raporda, Suudi Arabistan hükümetinin, daha önce bu orana orta vadede ulaşılmasının beklenmediği bir dönemde, kamu borcunun GSYİH'ye oranının tavanını yüzde 30'dan yüzde 50'ye çıkardığı aktarıldı.
Yılın ikinci çeyreğine ait veriler
Suudi Arabistan İstatistik Kurumu dün, ikinci çeyrek istatistiklerinin ayrıntılarını yayınladı. Suudi Arabistan GSYİH’si geçen yılın aynı çeyreğinde kaydedilen 642,7 milyar riyale (171,33 milyar dolar) kıyasla bu yıl 597,8 milyar riyale (159,36 milyar dolar) olarak kaydedildi. Bu yılın ilk çeyreğinde ise GSYİH 654 milyar riyal (174,35 milyar dolar) olarak kaydedilmişti.
Petrol sektörünün GSYİH’si, geçen yılın aynı çeyreğinde 270,31 milyar riyal (72,06 milyar dolar) iken, yılın ikinci çeyreğinde 256 milyar riyale (68,25 milyar dolar) olarak kaydedildi. Bu yılın ilk çeyreğinde ise bu rakam 263,1 milyar riyal (70,14 milyar dolar) olarak kaydedilmişti.
Petrol dışı sektörün GSYİH’si ise geçen yılın aynı çeyreğinde 368,3 milyar riyal (98 milyar dolar) iken yılın ikinci çeyreğinde 338,1 milyar riyale (90 milyar dolar) olarak kaydedildi. Bu rakam 2020’nin ilk çeyreğinde 387,2 milyar riyal (103 milyar dolar) olarak kaydedilmişti.
Petrol dışı sektördeki bu gerileme, özel sektör üretim artışının 2019’un ikinci çeyreğinde kaydedilen 261,84 milyar riyale (70 milyar dolar) kıyasla 235,4 milyar riyale (62,75 milyar dolar) gerilemesi sonucunda ortaya çıkarken, bu yılın ilk çeyreğinde 268 milyar riyal (71,44 milyar dolar) olarak kaydedildi.
Yine açıklanan verilere göre Suudi Arabistan hükümet sektörünün GSYİH'si, 2020'nin ilk çeyreğinde 106,51 milyar riyal (28,39 milyar dolar), ikinci çeyreğinde 102,74 milyar riyal (27,39 milyar dolar) olarak kaydedilirken mevcut cari yılın ilk çeyreğinde 119,2 milyar riyale (29,11 milyar dolar) ulaştı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
