ABD Başkanı Donald Trump, Minneapolis kentinde Amerikalı siyahi George Floyd'un polis tarafından öldürülmesinden sonra 100'den fazla kente yayılan eylemlerdeki şiddet olaylarından Antifa hareketini sorumlu tutuyor.

Trump, Twitter'dan yaptığı paylaşımda Antifa'yı terör örgütü ilan edeceğini söylemişti. Ancak tek bir örgütten oluşmayan Antifa'yı ABD hükümetinin hedef alması kolay gözükmüyor.

 

Antifa nedir?

Antifaşist kelimesinin kısaltması olarak kullanılan "Antifa" tek bir örgütten oluşmuyor, daha çok Neo-Naziler ve beyazların üstünlüğünü savunan diğer grupların eylemlerine direniş gösteren ya da karşı eylem yapan sol eğilimli hareketler için kullanlan birleştirici bir kısaltma.

Pek çok üye ırkçılık ve cinsiyetçiliğin her türüne ve Trump'ın canlandırdığı milliyetçilik, göçmen karşıtlığı ve Müslüman karşıtlığına güçlü bir şekilde karşı çıkıyor.

Rutgers Üniversitesi'nden tarihçi ve "Antifa: Antifaşist El Kitabı" adlı kitabın yazarı Mark Bray Antifa'nın hiyerarşik bir yapılanmasının ya da varlığı hemen tanımlanabilecek evrensel taktikleri olmadığını söylüyor.

Bray "Farklı zamanlarda farklı şeyleri, farklı yöntemler izleyerek yapıyorlar. Bunlardan bazılarında kanunları ihlal edebiliyorlar, diğer zamanlardaysa etmiyorlar" dedi.

ABD Kongresi'nin kamu politikası araştırma enstitüsü Kongre Araştırma Servisi'nin 2018 tarihli raporuna göre Antifa hareketi yaptığı yayınlarda destekçilerini şu faaliyetlere teşvik ediyor:

"Beyazların üstünlüğünü savunan grupların faaliyetlerini izlemek, düşman olarak tanımlanan kişilerin kişisel bilgilerini halka yaymak, öz savunma eğitimleri yapmak ve dışarıda yapılan faşist eğilimlerdeki konuşma ve toplantıları zorla engellemek."

Son 3 yılda Antifa ile ilişkilendirilen kişiler, eylem ve karşı eylemlerde ciddi bir varlık da gösterdi. Bunların bazılarında kavga ve mala zarar olayları da yaşandı.

Antifa, Ağustos 2017'de Virginia'nın Charlottesville şehrinde beyazların üstünlüğünü savunan yürüyüşe karşı örgütlenmesiyle ve Portland'ın Oregon kentinde aşırı sağcı gruplarla birçok kez çatışmasıyla adını duyurmuştu.

Kökenleri Nazi Partisi dönemine kadar gidiyor

Aşırı sağ gibi, dünya çapındaki Antifa üyeleri farklı grupların bileşiminden oluşuyor, ancak en aktif olan gruplar ABD, Birleşik Krallık ve Almanya'da bulunuyor.

Almanya'daki hareket 1932 yılında, hızla yükselen Nazi partisine karşı koyacak aşırı solcu militan bir grup oluşturmak üzere kuruldu. Adolf Hitler'in parlamentonun kontrolünü sağlaması üzerine 1933 yılında dağıldı ve Berlin Duvarı'nın çökmesinden sonra 1980'lerde neo-Nazilere yanıt olarak yeniden ortaya çıktı.

Antifa, Floyd eylemlerinde nasıl bir rol oynuyor?

Trump ve yönetimden bazı yetkililer George Floyd'un öldürülmesi sonrası eylemlerde yaşanan şiddet olaylarında Antifa'yı öne çıkardı.

ABD Adalet Bakanı William Barr eyalet dışından gelen provokatörlerin "Antifa benzeri taktikler" uyguladığını, Antifa'nın şiddeti kışkırttığını ve "ülke içi terörizme" karıştığını söylemiş, buna uygun yanıt verileceğini açıklamıştı.

Trump pazartesi günü Beyaz Saray'daki açıklamalarında Antifa'yı şiddet olaylarından, yağma ve kundaklama olaylarından sorumlu tutmuştu.

Beyaz Saray Sözcüsü Kayleigh McEnany de bundan bir gün önce Antifa'nın "eylemlerin büyük bir unsuru olduğunu" söylemişti.

Ancak hareketin eylemlerde ne derece rol oynadığı bilinmiyor.

Tarihçi Bray de tam olarak kaç Antifa üyesinin eylemlere katıldığını belirlemenin zorluklarına dikkat çekerek "Radikal sol, Antifa'dan çok ama çok daha büyük. Ve eylemlerdeki mülke zarar verme olaylarına karışanların sayısı da radikal soldan çok daha fazla "dedi.

Trump yönetimi ne yapmak istiyor?

Trump pazar günü attığı tweette "ABD, ANTIFA'yı terör örgütü olarak tanımlayacak" demişti.

Trump benzer bir yaklaşımı geçen yaz da dile getirmiş, bazı Cumhuriyetçi kongre üyeleri Portland'daki çatışmalar sonrası Antifa'nın terör örgütü olarak tanımlanması çağrısında bulunmuştu.

ABD yönetimi Antifa'yı terör örgütü ilan edebilir mi?

Antifa'nın merkezi bir örgüt olmaması nedeniyle hükümetin hareketi nasıl terör örgütü olarak tanımlayacağı belirsizliğini koruyor.

Ayrıca ülke içi bir yapılanma olduğu için ABD Dışişleri Bakanlığı'nın yabancı terör örgütlerini sınıflandırdığı listeye de alınamaz. Bu listede küresel cihatçı gruplar ya da IRA gibi ülke dışından örgütler yer alıyor.

Eski Beyaz Saray terörle mücadele yetkilisi Joshua Geltzer de bunun ülke içi karşılığı bulunmadığını vurguladı. Geltzer, Twitter'dan yaptığı paylaşımda ABD yasalarının Antifa'nın terör örgütü ilan edilmesine izin vermediğini söyledi.

Ülke için bir terörizm kanunu çıkarılması konusunda özellikle aşırı sağcıların toplu katliamlarının ardından çağrılar yapılmıştı ancak şu ana kadar ülke içi bir grup terör örgütü ilan edilmedi.

 

Independent Türkçe, AP, BBC Türkçe