Anna Druet*

Çikolata kisti (Latince adıyla Endometriozis) doğurganlık çağındaki yaklaşık 176 milyon kadını etkileyen dünya çapında yaygın bir hastalıktır. Ancak, bu hastalığın aslında ne olduğuna (belirtilerine) dair hala çok az bilgi var.

Hastalıkla ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda.

Çikolata kisti tam olarak nedir?

Basitçe söylemek gerekirse, bu hastalık rahim içinde gelişmesi gereken tabakanın rahim dışında gelişmesi halidir.

Çoğu durumda, rahim dışı gelişen bu doku alt karın boşluğunda bulunan organların üzerinde ve çevresinde ortaya çıkar.

Normal şartlarda rahim içinde oluşan bu doku büyür, kalınlaşır ve her adet döngüsünde vücuttan atılır.

Çikolata kisti hastalığında ise bu doku vücuttan atılamaz ve çok fazla ağrıya neden olarak kısırlık da dahil olmak üzere çeşitli komplikasyonlara yol açabilir.

Regl konusunda kültürel tabuların yıkılması için uzunca bir yol kat etmiş olsak da doğurganlığı ve üreme sağlığını doğrudan ilgilendiren bir rahatsızlıktan açıkça söz etmek hala ihtilaflı ve zor bir mesele.

Konuyla ilgili yeterince tartışma yapılmaması ve utanma hali, hastalığın çoğu zaman teşhis edilememesine ve hastalıktan muzdarip olanların rahatsızlıklarının artmasına sebep oluyor.

Kişinin çikolata kisti semptomlarını fark edememesinin diğer sebebiyse ağrının adet dönemiyle aynı zamanda ortaya çıkmasıdır.

İlk defa adet yaşayan kişi hissettiği yüksek düzeyde acıyı normal görse de bu ağrı çikolata kistinden kaynaklanıyor olabilir. Tabii başka bir tıbbi durum da ağrıya yol açmış olabilir.

Belirtileri nelerdir ve ne zaman başlar?

Çikolata kisti belirtileri genellikle 30 yaşından önce ortaya çıkar ve ağır adet dönemleri, ağrılı adet krampları, cinsel ilişki esnasında veya sonrasında ağrı, ağrılı bağırsak hareketleri ve idrara çıkma, regl süresince karın veya bel bölgesinde ağrı ve hamile kalma zorluğu gibi rahatsızlıklara sebep olur.

Bunlardan herhangi birini yaşıyorsanız, bir doktora danışmanız gerekiyor.

Hastalığa yol açan sebepler nelerdir?

Çikolata kistinin neden geliştiği hala tam olarak belli değil. Ancak östrojen üretiminin, genlerin ve bağışıklık sisteminin hastalığın oluşumunda rol oynadığı düşünülüyor.

Çikolata kistinin genlerle aktarıldığına dair kanıtlar var, kişinin biyolojik ailesinde bu hastalığa sahip insanların olması çikolata kisti olasılığını artırıyor.

Ayrıca geç yaşta doğum yapanların ya da hiç doğum yapmayanların çikolata kistine yakalanma ihtimali daha fazla.

Hastalık daha çok belirtiler üzerinden teşhis ve tedavi edilse de daha ileri safhalarda laparoskopik cerrahi yöntemiyle tanı konuyor.

Herhangi bir komplikasyona neden olur mu?

Kısırlık, çikolata kistinin sık görülen bir komplikasyonu ve bu durum birçok kişiyi endişelendirebilir, ancak rahatsızlığın erken tedavi edilmesi durumunda önlenebilir. Hastaların daha iyi bir yaşam kalitesi kazanmaları ve ağrılarını kontrol altına almaları için ve daha erken tanı konması amacıyla insanların hastalık semptomlarının farkında olmasını sağlamamız gerekiyor. Bu sebeple, az konuşulan bu hastalık hakkında farkındalığı artırmalıyız.

* Anna Druet, Clue isimli adet ve yumurtlama izleme uygulaması üzerine çalışan araştırmacı bilim insanı

 

**İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Kırkpınar