Koronavirüsün belirtileri ve korunma yolları ne?

2019'un son günlerinde ortaya çıkan yeni tip virüs Çin'de 213 kişinin ölümüne neden oldu. Enfekte olan 187 kişi iyileşti. Virüs nasıl bulaşıyor, hangi yöntemlerle korunmak mümkün?

Fotoğraf: AFP

Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs nedeniyle şu ana dek 9 bin 776 vaka tespit edildi. 

2000'li yılların başında ortaya çıkan SARS virüsünden daha az ölümcül olduğu belirtilen ancak daha hızlı yayılan koronavirüs nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) uluslararası acil durum ilan etti. 

Koronavirüs insanlara bulaşabilen şiddetli akut solunum sendromuna neden olan SARS ile aynı virüs ailesinden geliyor.

SARS ve MERS gibi yeni virüsün genetik materyali de RNA adı verilen yapı ile aynı özelliği taşıyor.

Yani virüs kişinin DNA'sına karışıp hızlıca değişime uğrayabiliyor.

Koronavirüsün SARS'dan en önemli farkı ise kuluçka evresinde de bulaşma özelliğini taşıması.

Bu tespit Çin Ulusal Sağlık Komisyonu Bakanı Ma Xiaowei’ye ait.

Virüsün insandan insana bulaşabildiği teyid edildi.

Çin'den sağlık yetkilileri virüsün kuluçka aralığının 1 ila 14 gün arasında değiştiğini söylüyor.  

Virüsün belirtileri ne?

Koronavirüs semptomları arasında yüksek ateş, öksürük, nefes almada sıkıntı ve ishal bulunuyor. 

Vakalar arasında bugüne kadar virüs nedeniyle akciğer iltihabı, akut solunum sendromu, böbrek yetmezliği görüldü.
 

272296-736562553.jpg
Grafik: Independent Türkçe


Koronavirüslerin orta derece soğuk algınlığından ölüme varacak semptomlara yol açtığı söyleniyor.

Çinli yetkililere göre hayatını kaybedenlerin çoğu benzer sağlık sorunlarına sahip yaşlı kişilerden oluşuyordu.

Ancak yaşamını yitirenler arasında çocuklar da var.

Şu an 2019/nCov virüsüne karşı bir aşı bulunmuyor, uzmanlar aşının geliştirilmesinin bir yılı bulabileceğini söylüyor. 

Avustralyalı bilim insanları Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüsü laboratuvarda geliştirmeyi başardıklarını duyurdu.

Avustralya'nın Melbourne şehrindeki Peter Doherty Enfeksiyon ve Bağışıklık Enstitüsü'nden araştırmacılar virüsün bulaştığı bir hastadan aldıkları örnekten kopyalamayı başardıkları virüsü Dünya Sağlık Örgütü ve dünyadaki diğer labortuvarlarla paylaşacaklarını duyurdu.

"Elleri bol bol yıkayın, tek kullanımlık mendil kullanın"

Göğüs Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta yeni tip virüsü SARS ve MERS’ten daha selim olarak nitelendiriyor.

Ölenlerin çoğunun 80 yaşın üzerinde ve altta kronik hastalığa sahip kişiler olduğuna işaret ediyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Küçükusta genel temizlik kaidelerine uyulmasının önemine dikkat çekiyor.

Tek kullanımlık mendilleri öneriyor.

1 metrelik mesafe uyarısı

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nden Doç. Dr. Mehtap Aydın’a göre de ellerin sürekli temizli kalması ve maske kullanımı önemli.

Aydın virüsün insanların solunum salgılarının etrafa saçılmasıyla bulaştığını anımsatıyor, en az 1 metrelik mesafeye dikkat çekiyor:

Hayvanlardan insanlara geçerken büyük mutasyonlar meydana gelebiliyor ve bu da virüsün zararlı etkisinin artmasına neden olabiliyor. Genetik yapısı kendi kendine değişebilen virüsler bunlar. Kişilerin 1 metreden daha fazla yakınlaşmaması gerekiyor. Bazı salgılar havada asılı duran salgılar olabiliyor. Ve onları nefes yoluyla içimize çekmemiz mümkün. Bazıları eşyalara bulaşıyor. El yıkama, el hijyeni çok önemli. İnsanlarla öpüşme ve yakın temas çok önemli. Toplu ulaşım gibi durumlarda insanlarla çok yakın durulması söz konusu. O bakımdan maske önleyici bir tedbir. Salgına karşı bir bariyer oluşturuyor. Sadece öksürmek ile de bulaşmaz virüs. Konuşunca, kahkaha atınca da bulaşma riski var. Maske önemli ama yüzde yüz geçmez denilemez elbette.  

Aydın, Dünya Sağlık Örgütü’nün geçen Perşembe günü düzenlediği toplantıda küresel tehdit ilan etmemesinin normal olduğunu söylüyor.

Aydın’a göre örgüt tarafından bir tanımlama yapılabilmesi için önce virüsün seyrinin takibi gerekiyor.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Elif Doyuk Kartal ise virüsün daha çok hayvanlardan insanlara bulaştığını anımsatıyor. 

"Burun ya da göze temas ile de bulaşma riski var"

Türk Toraks Derneği'nden Solunum Sistemi İnfeksiyonları Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Abdullah Sayıner de 1 metreden daha yakın mesafeli temaslara dikkat çekiyor:

Tüm solunum virüsleri gibi koronavirüsün de temel olarak hasta kişinin öksürmesi, hapşırması ya da burnunu temizlemesi sırasında saçılan parçacıkların solunması ile bulaştığı bilinmektedir. Bu yolla bulaşma, genellikle hasta kişiyle 1 metreden daha yakın mesafeli temas sonucu gelişmektedir. Ayrıca, hasta bir kişinin temas ettiği yüzeylere dokunma ve daha sonra dokunan el ile ağız, burun ya da göze temas yoluyla da bulaşma riski bulunmaktadır.

Antibiyotiklerin bir faydası olur mu?

Sayıner'e göre bu sorunun yanıtı 'Hayır':

İnfluenza dışındaki bu virüs infeksiyonlarından genel önlemler dışında korunma olanağı, genel sağlık desteği dışında tedavi seçenekleri bulunmamaktadır. Antibiyotikler yalnızca bakteri olarak adlandırılan infeksiyon etkenlerine karşı etkilidir, virüs infeksiyonlarında bir yararları yoktur. Benzer şekilde, influenza virüsüne etkili oseltamivir gibi sınırlı sayıdaki ilaç diğer virüs infeksiyonlarında herhangi bir yarar sağlamamaktadır.

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU