Yeni yapılan büyük çaplı bir araştırmaya göre, atmosferdeki karbondioksit seviyelerinin artması Amazon yağmur ormanlarındaki ağaçları büyütüyor.

Nature Plants adlı bilimsel dergide yayımlanan araştırma makalesi, Amazon'daki ortalama ağaç büyüklüğünün en azından son 30 yıldır, her 10 yılda yüzde 3,2 arttığını ortaya koydu.

Bilim insanları bu eğilimin daha yüksek karbondioksit yoğunluklarının bitkilerin büyümesini artırabilen gübreleme etkisiyle tutarlı olduğunu söylüyor.

Bulgular Birmingham, Bristol ve Leeds üniversiteleri de dahil Birleşik Krallık, Güney Amerika ve başka yerlerdeki 60'tan fazla üniversitenin uluslararası ortaklıkla oluşturduğu RAINFOR ağından geliyor. Yaklaşık 100 bilim insanı, uzun vadeli veri kümesini oluşturmak için 188 daimi orman alanındaki ağaçları gözlemledi.

Güney Amazon'daki veri toplama işinin büyük kısmını koordine eden Brezilya'daki Mato Grosso Üniversitesi'nden Profesör Beatriz Marimon şunları söyledi:

Bu iyi bir haber. İklim değişikliğinin ve parçalanmanın Amazon ormanlarını nasıl tehdit ettiğini düzenli olarak duyuyoruz. Ancak bu arada bozulmamış ormanlardaki ağaçlar daha da büyüdü, bu tehditlere rağmen en büyük ağaçlar bile gelişmeye devam etti.

Hem büyük hem de küçük ağaçların boyutlarının arttığı bulundu ki bu da atmosferde artan karbondioksit seviyelerine gösterilen tepkinin yaygınlığına işaret ediyor. 

Cambridge Üniversitesi'nden Dr. Adriane Esquivel-Muelbert, ortak başyazarı olduğu makalenin ortaya koyduğu sonuçların, yağmur ormanlarının iklim değişikliğiyle mücadelede oynadığı hayati rolü vurguladığını söyledi:

Bu yıl ilerleyen aylarda Brezilya'da düzenlenecek COP30 öncesinde elde edilen bu sonuçlar, tropikal yağmur ormanlarının insan kaynaklı iklim değişikliğini hafifletmeye yönelik süregelen çabalarımızda ne kadar önemli rol oynadığının altını çiziyor.

Büyük ağaçlar atmosferdeki karbondioksiti emme konusunda son derece faydalıdır ve bu çalışma da bunu doğruluyor. İklim değişikliğinin Amazon'daki ağaçları olumsuz etkileyebileceği ve karbon yutağı etkisini baltalayabileceği endişelerine rağmen, karbondioksitin büyümeyi teşvik etmedeki etkisi hâlâ sürüyor. Bu, en azından şimdilik, bu ormanların olağanüstü direncini gösteriyor.

Ancak araştırmacılar karbondioksitin görünürdeki faydalarının, ormansızlaşmanın yol açtığı zararı gölgelememesi gerektiği uyarısını da yaptı.

Bristol Üniversitesi'nden Dr. Rebecca Banbury Morgan ortak başyazarlarından olduğu çalışma hakkında şunları söyledi:

Makalemiz Amazon ormansızlaşmasının gerçekte ne kadar yıkıcı olduğunu da vurguluyor. Büyük tropikal ağaçların yaşı yüzlerle ölçülüyor. Yeni ağaçlar dikip onlardan eski, doğal ormanların sağladığı karbon veya biyoçeşitlilik faydaları gibi yararlar sağlamalarını bekleyemeyiz.

Leeds Üniversitesi'nden kıdemli ortak yazar Profesör Tim Baker şunları ekledi:

Bozulmamış Amazon ormanlarının ağaçlarında depolanan toplam karbon miktarının arttığını biliyorduk. Bu yeni çalışma, aynı dönem içinde tüm boyutlardaki ağaçların büyüdüğünü ve tüm ormanın değiştiğini gösterdi.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir

independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Eren Umurbilir