Aylardır süren müzakerelerin ardından ateşkes ve rehine takası anlaşmasını sağlayamayan İsrail ve ABD'nin yetkilileri, Hamas'a yönelik tutumlarını değiştirmeyi düşünüyor.

New York Times'ın (NYT) haberine göre artık "ya hep ya hiç" mantığı benimsenecek. Bu, Gazze'deki savaşın bitmesini ve tüm rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacak kapsamlı bir anlaşmanın hedefleneceği anlamına geliyor. 

ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, cumartesi günü İsrailli ailelerle görüşürken Donald Trump'ın tüm rehinelerin tek seferde serbest bırakılmasını istediğini söylemişti.

İsrail'in önde gelen haber sitelerinden Ynet'in edindiği ses kayıtlarında Witkoff şöyle diyor:

Parça parça anlaşma yok, bu işlemiyor. Bu müzakereyi 'ya hep ya hiç' modeline çevirip tüm rehinelerin evlerine dönmesini sağlamayı planlıyoruz. Bu konuda bir planımız var.

NYT'nin bir kaynağı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Hamas'a ültimatom vermeye hazırlandığı haberlerini doğruladı. Bu ültimatoma göre, Hamas'ın hem rehineleri hem de silahları bırakması karşılığında İsrail, 7 Ekim 2023'ten beri sürdürdüğü operasyonları bitirecek.

Gazze'de bir deri bir kemik kalmış İsrailli rehinelerin görüntülerinin hafta sonunda yayımlanması, İsrail kamuoyunda büyük yankı buldu (Reuters)

Hamas ve İsrail doğrudan görüşmüyor. ABD, Katar ve Mısır'ın arabuluculuğuyla yapılan önceki müzakereler, süreli ateşkesi öngörüyordu. Tel Aviv, 60 günlük ateşkes sırasında rehinelerin bir kısmının serbest bırakılmasını ve kalıcı ateşkesin bilahare konuşulmasını istiyordu.

Ancak Gazze'de açlıktan ölenlerin sayısının artmasıyla birlikte uluslararası baskının da yoğunlaşması, rehinelerin bir an önce serbest bırakılmasını isteyen İsrailli muhaliflerin sesinin yükselmesi ve müzakerelerin tıkanması üzerine tarafların tutumlarını değiştirmesi gündeme gelebilir. 

Diğer yandan Hamas ve İsrail, kilit önemdeki konu başlıklarında anlaşamıyor. 

Silahsızlanmayı reddeden Hamas, Filistin devletinin uluslararası kamuoyu tarafından tanınmasını istiyor.

İsrail ise hem Filistin devletinin kabulüne karşı hem de askeri operasyonları sürdürmek niyetinde. Tel Aviv yönetiminin bazı Filistin topraklarından ayrılmayı düşünmediği bildiriliyor. 

İsrail'in Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksa'ya pazar günü gidip ibadet etmesi de dikkat çekici bir örnek oldu. Radikal sağcı siyasetçi, yayımladığı videolu mesajda Gazze'yi "fethetme" ve tüm Hamas üyelerini öldürme çağrısı da yaptı.

Uzmanlar iki tarafın da taviz vermeye pek niyetli olmadığını belirterek kısa vadede kapsamlı bir anlaşmayı mümkün görmüyor.

Hamas öncülüğündeki örgütlerin çoğu sivil 1200 kişiyi öldürmesi, 251 kişiyi de rehin almasıyla birlikte 7 Ekim 2023'te başlayan savaşta çoğu sivil 60 bini aşkın Gazzeli öldü, pek çoğuysa açlık çekiyor.

Önceki ateşkes dönemlerinde 100'ü aşkın rehine serbest bırakıldı. İsrail, Gazze'de kalan 49 rehineden 27'sinin öldüğünü tahmin ediyor. 

Kaynaklar: New York Times, AP, AA