İran'ın sıradaki hamlesi ne olabilir?

ABD hem saldırdı hem de olası misillemelere karşı tehdit savurdu

Irak'ta düzenlenen gösteride ülkenin en yüksek Şii dini otoritesi Ayetullah Ali Sistani'nin yanına fotoğrafı konan Hamaney (sağdaki), 35 yıllık iktidarıyla Ortadoğu'da en uzun süre yönetimde kalan siyasi figür konumunda (AFP)

İsrail'in ardından ABD'nin de hedefi olan İran bir yandan uluslararası hukuku ihlal ettiğini savunduğu saldırıların kınanması için dünyaya seslenirken diğer taraftan da sahada vereceği yanıtı planlıyor.

The Guardian'ın dünya haberleri editörü Julian Borger, Tahran'ın neler yapabileceğini değerlendirdi. 

Misilleme için İran'ın elinde çok fazla seçenek olmadığını savunan Borger, son saldırıların ardından Donald Trump'ın Truth Social hesabından yaptığı şu açıklamayı hatırlattı:

İran'ın Amerika Birleşik Devletleri'ne yönelik herhangi bir misillemesi, bu gece tanık olunanlardan çok daha büyük bir güçle karşılanacaktır.

ABD Başkanı'nın hafta içinde İran Yüce Lideri Ayetullah Ali Hamaney'e işaretle "Nerede saklandığını tam olarak biliyoruz. O kolay bir hedef ama orada güvende. Onu ortadan kaldırmayacağız, en azından şimdilik" dediği de anımsatıldı. 

İranlı yetkililer, ABD'nin Ortadoğu'daki gemileri ve askeri üslerini hedef alabilecekleri tehdidini savururken Washington da bölgedeki hava savunmasını ve deniz birliklerini güçlendiriyor. 

Birleşik Krallık gazetesinin analizinde Tahran'ın "Direniş Ekseni" de seçenekler arasında sayıldı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İsrail'in geçen yıl büyük bir darbe vurmasıyla Lübnan'daki Hizbullah'ın elindeki füze stokunun çok azaldığı bildirildi.  

Irak'ta faaliyet gösteren Kataib Hizbullah'ın "ABD çıkarlarını" hedef alma tehdidini savurduğu belirtilirken  örgütün özellikle ABD üslerinin vurulabileceğini söylediği hatırlatıldı.

ABD'nin Ortadoğu'da 8'i kalıcı olmak üzere en az 19 üssü var. 

Julian Borger, Gazze savaşının ardından Kızıldeniz'de gemiciliği zorlaştıran Husilerden de bahsetti.

Mayısta ABD'yle ateşkese onay veren örgütün son saldırılar üzerine harekete geçebileceği ifade edildi. Washington'ın Yemen merkezli örgüte tepkisinin sert olabileceği savunuldu. 

İran'ın Basra Körfezi'yle Umman Denizi'ni birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı'nı kapatarak dünyadaki petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz arzını sıkıntıya sokabileceği de analizde vurgulandı. Bu yolla petrol fiyatlarının tırmanışa geçerek ABD'de de enflasyonu artırabileceğine işaret edildi. 

Tahran'ın bu seçeneğe başvurmasının kendi ekonomisini de vuracağı ve Körfez Arap ülkelerinin tepkisini çekeceği, muhtemel olumsuz sonuçlar arasında sayıldı. 

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'nin ABD saldırısı sonrasında "Bu sabah yaşananlar kabul edilemez olup kalıcı sonuçlar doğuracaktır" demesinin, Tahran'ın "İntikam soğuk yenen bir yemektir" yaklaşımını benimseyebileceğini gösterdiği yorumuyla yazı bitirildi. 

İsrail, 13 Haziran'da İran'ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenlemişti.

İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlarla 9 nükleer bilim insanı bu saldırılarda ölmüştü.

İran Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırılarında toplam sivil can kaybının 430, yaralı sayısının da 3 bin 500'den fazla olduğunu 21 Haziran'da yaptığı açıklamada bildirdi.

İsrail Başbakanlık Ofisi, İran ordusunun yaptığı misillemelerde 24 kişinin öldüğünü, 1272 kişinin yaralandığını aktardı.

Son olarak ABD Başkanı Donald Trump günün ilk saatlerinde Truth Social hesabından yaptığı açıklamada "İran'daki üç nükleer tesise yönelik son derece başarılı saldırımızı tamamladık" deyip bombardımana katılan uçakların İran hava sahası dışına çıktığını duyurdu.

Dünyada başka hiçbir ordunun üç nükleer tesisin "tamamen yok edildiği" bu operasyonu gerçekleştiremeyeceğini iddia eden Trump, açıklamasını "ŞİMDİ BARIŞ ZAMANI" ifadesiyle tamamladı.


Independent Türkçe, Guardian, AA

DAHA FAZLA HABER OKU