Günümüz savaşlarına nasıl bakılmalı?
Savaşların kesin sonucu olmak zorunda mı?
Ukrayna’nın 1 Haziran saldırısı bize neler söylüyor?
Savaşların çeşitleri vardır; cephe savaşları, uzun savaşlar, donmuş savaşlar, sonu belli olmayan savaşlar, vs.
Diğer açıdan; ekonomik savaş, ticaret savaşı, istihbarat savaşı, teknoloji savaşı, vs.
Halen dördüncü nesil savaşlar oluyor ve bu beşinci nesle evrimle aşamasında.
Halen beşinci nesil silah sistemleri kullanılıyor ve altıncı nesle evrilmekte.
Ben bu konuları yazdım:
Stratejik bakış, amacı elde etme ve güç mücadelesi yapma biçimleri, her şey değişti veya bizler olaylara her şey değişebilir diye bakmalıyız.
Kesin sonuç almak yerine kazanım elde etmek var.
Savaşların sonucu için illa “şu taraf kazandı” denemez.
Bu meydan muharebeleri zamanında belki oluyor idi.
Bugün savaşların sonuçları hangi alanda etki gösteriyor ise o alandaki kazanç ve kayıplarla görülüyor.
Ama bazı savaşlar var, hedefi belli, mesela Milosoviç ile olan.
Yaptıklarından dolayı cezalandırılması gerekiyordu.
Malum, NATO savaş yaptı.
Yine bazı NATO ülkeleri Libya’daki düzeni değiştirmek, Batılılar Kaddafi’yi alaşağı etmek istediler ve bunun sonucunu belli ölçüde biliyoruz.
Kaddafi linç edildi.
Peki, bu savaş bitti denebilir mi?
Çünkü Libya hala kendinde değil, her türlü provokasyona ve paylaşıma açık, bunun kazananı veya kaybedeni konusunu konuşacaksanız, buyrun konuşun.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ukrayna-Rusya Savaşı diyoruz ya, aslında böyle mi?
Çünkü Ruslar buna “özel operasyon” dediler.
Ama bu savaş küresel etkiyle devam ediyor.
Yani bu bir savaş!
Asıl savaş Amerika ile Rusya arasında diyoruz.
Amerika diyorum, buna Batı dünyası veya NATO gibi başka ekler de yapabiliriz.
Böyle bir savaştan söz edilmeli mi? Evet.
Peki, Batı veya Amerika, Rusya ile ne tür bir savaş yapıyor:
Buna “temassız savaş” diyoruz. Galibi var mı tam bilmiyoruz, ama göstergeler çerçevesinde Rusya’nın biraz daha yıprandığını söyleyebiliyoruz.
Hiç değilse Rusya hakkında bildiklerimiz arttı; ne göründüğüne ait bazı yorumlar yapabiliyoruz.
İşte bugünkü saldırı da gösterdi ki Rusya’nın zayıf tarafları var imiş!
Rusya’nın jeopolitik gücü, stratejik (nükleer) gücü zaten belli ve onun ne ölçekte olduğunu gösteriyor.
Güç başka, sahaya yansıtılanlar ve olup bitenler başka.
Ukrayna’nın vurduğunu iddia ettiği meydanlar pic.twitter.com/sLrWGFlpGH
— Gursel Tokmakoglu (@GurselTokmakogl) June 1, 2025
Peki, Ukrayna ile Rusya arasında yapılan savaş ne?
Bu bildiğimiz türden bir savaş mı?
Bunun kazananına veya kaybedenine baktığımızda, sanki biraz daha işler Ukrayna’nın aleyhine gibi görünüyor. Ama bunlar bugünün konuşmaları.
Zamana bakışımızı bile değiştirmeliyiz.
Biz çok acele ediyoruz, diyoruz ki;
Savaşların mutlaka bir kazananı, kaybedeni vardır… savaş başladı üç gün sonra biter…
Bunlar yanlış. Çünkü savaşlar artık eskisi gibi değil.
Savaşlar, beşinci nesil, bıraktık artık, altıncı nesli imkanlarla dolu ve bunları konuşuyoruz.
Dahası, teknolojik bir çok yönden devreye kondu, ama daha çok sinsi ve sofistike operasyonlarla ilgili başka bir evreye geçti.
Ukrayna’nın 1 Haziran saldırısına bakın:
- Operasyon: Spider Web,
- Kamikaze drone kullanımı: FPV (First-Person View),
- Taşıyıcı: Özel dizayn TIR,
- İstenen etki: Derin hedefler,
- Sonuç: Kesin, Psikolojik, Stratejik şok.
Teknoloji, istihbarat, hibrit yöntemleri uzunca araştırılmış ve çalışılmış çok özel ve gizli operasyon.
İsrail’in Hizbullah’a uyguladığı binlerce çağrı cihazını patlatarak yaptığı “bitirici” operasyonu düşünün.
Ama bu Ukrayna’nın 1 Haziran’da yaptığı savaş kazandırır cinsten bir operasyon mu?
Hayır. Bu tam da söylediğim gibi, sonu gelmeyen saldırı tiplerinden biri.
Ateşkesler olsa da asıl tehdit ortadan kalkmaz demek gerekiyor.
Pes etmek yok, geri adım atmak var.
Bu tür savaş artık dünya çapında...
Bırakın Ukrayna ve Rusya’yı, dünyada.
Bu yeni bir savaş olarak her yerde, her zaman karşımıza çıkabilecek türden.
Mesela bugün Tayvan, Çin’e ait yük gemilerindeki konteynerlerden, on binlerce FPV kamikaze dronun aynı anda havalanmasını düşünüyor.
Sürü (swarm) drone kabiliyetiyle yapılabilecekleri düşünün.
Bu tür altıncı nesil sistemleri kullanarak savaş etme yöntemleri üzerine belli ki bazı çevreler çok çalışıyorlar.
Hatta buna yapay zekanın (AI) katkılarıyla bakmalıyız.
Günümüzü tarif edelim ve buna “yeni bir dünya” diyelim:
- Her şeyin mümkün olabildiği,
- AI dahil her şeyin kullanılabildiği,
- Uygulamalarda bilim ve sanatın en üst örneklerinin bol miktarda ve kolaylıkla görülebildiği,
- İnsanlık için daha az güvenli,
- Sınırların zorlandığı bir dünya.
Yeni bir safha, yeni bir dünya ve bazıları çok rahat, bazıları ise kötü şartlarda…
Hibrit savaş, siber savaş, vekâlet savaşı, sonu gelmeyen ve uzun savaş, temaslı ve temassız savaş, kesin sonuçlu ve sonuçsuz savaş…
Politika da bir tür savaştır.
Üstünlük mücadelesi varsa savaş bağlamında elde edileceği hesaplananlara, her tür kazanıma bakmak gerekir.
Günümüzde politika ile savaş daha fazla iç içe girdi.
Bu biraz işleri zora soktu.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish