ABD ile Pakistan arasındaki ilişkiler bir kısır döngü içinde dönüyor. İkili ilişkiler şuan sınırlı ve zayıf olsa da küreseldeki son gelişmeler ışığında büyük ölçüde gerçekçi nitelikte.
ABD ile Pakistan arasındaki ilişkilerin odak noktası olan Afganistan konusu bu ilişkinin en önemli direklerinden biri olmaya devam ediyor.
Ancak Afganistan'ın önemine rağmen ABD, Pakistan ile ilişkilerini Pasifik ve Hint okyanusları Çin'i engelleme girişimi bağlamında ele alıyor.
ABD güçlerinin Afganistan'dan çekilmesi ardından Pakistan'ın Washington için önemi stratejik boyutlar açısından büyük ölçüde azalmıştı.
ABD, Çin ve Pakistan arasındaki ilişkilerin önemi göz ardı edilemez. Ancak bu denklemdeki bir başka faktör ise ABD'nin Pakistan'ın bölgedeki rakibi Hindistan ile arasında Çin'e karşı bulunan güvenlik ilişkisi. Bu ilişki, Washington'un İslamabad ile ilişkisini etkiliyor.
Biden yönetiminin Pakistan'a yönelik politikası
Washington ile Pekin arasında artan gerilimin ortasında, ABD ile Pakistan arasındaki ilişkiler ise artık Washington'un stratejik çıkarlarına dayanmıyor.
Daha ziyade, Pakistan'daki güvenlik ortamını anlamakla sınırlı hale gelmiş durumda.
Başkan Joe Biden yönetimi Pakistan'ın kendi kararlarında özgür olmasını tercih ediyor.
Ancak ABD'nin Pakistan'a karşı kayıtsızlığı, onu mali ve güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak için istemeden de olsa Çin'in tarafına itiyor.
Biden yönetimi, Pakistan ile ilişkisini bürokratik düzeye indirdi. Biden’ın, göreve gelişi ardından, eski Pakistan Başbakanı İmran Han veya sonrasında gelen Şahbaz Şerif ile iletişime geçmemesi, İslamabad ile ilişkilerin yalnızca sorunlarla sınırlı olacağına işaret ediyor.
Pakistan artık ABD'nin yakın bir müttefiki olmadığının farkında. Ancak aynı zamanda, Güney Asya'daki en büyük ikinci nükleer güç oluşu dolayısıyla ABD'nin bölgedeki çıkarlarından tamamen uzak değil.
Pakistan'ın Çin'e olan yakınlığına bakılmaksızın, ABD Pakistan'ın en büyük ikinci ticaret ortağı ve en büyük ihracat pazarı olmaya devam ediyor.
ABD, bir süper güç olarak üstünlüğünü kaybetmesine rağmen, Pakistan ve Hindistan'da güvenlik ve istikrarı garanti eden, Afganistan'ın IŞİD ve diğer aşırılık yanlısı gruplar için bir terör yatağı olmasını önleyen kilit bir oyuncu olmaya devam ediyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
8 Aralık 2023 - Fransa'nın başkenti Paris'teki dünyaca ünlü Notre Dame Katedrali'nin son hali. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 4 yıl önce çıkan yangından sonra restorasyona giren katedralin yeniden açılmasına bir yıl kala ünlü yapıyı ziyaret etti. 15 Nisan 2019'daki yangından beri katedrali her yıl ziyaret eden Macron, bunu çalışmaların mevcut durumuna dikkat çekmek için yapıyor. Fransa Cumhurbaşkanı bu ziyaretinde gazetecilere, "Nisan 2019'dan beri tüm ulus kendini yeniden inşa ediyor" dedi (Christophe Ena/AP) -
2/30
7 Aralık 2023 - Hint Okyanusu'ndaki 115 adadan oluşan Seyşeller'de Mahe adasındaki bir sanayi bölgesinde meydana gelen büyük bir patlamanın ve şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketinin ardından ülkede olağanüstü hal ilan edildi. Çok sayıda kişinin yaralanmasına sebep olan patlama sonucu adadaki uluslararası havalimanı da 4 kilometre uzakta olmasına rağmen hasar gördü. Seyşeller Devlet Başkanı Wavel Ramkalawan, temel hizmetlerde çalışanlar dışında herkesin evde kalmasını söyledi (Mervyn Marie/AFP) -
3/30
6 Aralık 2023 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Günü'nde Ukraynalı bir asker Lviv'deki asker mezarlığında nöbet tutuyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Kiev'de yaptığı konuşmada Ukrayna ordusunun, Rusya'nın savaşı kazanması için üç günün yeterli olacağına "safça inananları" haksız çıkarmaya devam ettiğini söyledi. Rusya'nın 24 Şubat 2022'de başlattığı Ukrayna istilası 651 gündür sürüyor (Yuri Diachishin/AFP) -
4/30
5 Aralık 2023 - Doktor Tessa ve 4 yaşındaki Dian, Viyana Tıp Derneği'nin düzenlediği "Oyuncak Ayı Hastanesi" etkinliğinde bir oyuncak ayıyı ameliyat ediyor. Avusturya'da çocukların doktora gitmekten ya da hastaneye yatmaktan korkmasını engellemek için başlatılan kampanyaya yaklaşık 60 doktor katıldı (Joe Klamar/AFP) -
5/30
4 Aralık 2023 - Filistinliler, İsrail'in bugün erken saatlerde düzenlediği hava saldırılarının ardından Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta meydana gelen hasarı inceliyor. İsrail ordusunun geçen gece, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde yaklaşık 200 yeri vurduğu bildirdi. İsrail'in 7 Ekim'den beri düzenlediği saldırılarda Gazze'deki can kaybının 15 bin 899'a, yaralı sayısınınsa 42 bine yükseldiği ve öldürülenlerin yüzde 70'inin kadın ve çocuk olduğu aktarıldı. Ayrıca Gazze Şeridi'ndeki çatışmalarda toplam 75 İsrail askerinin öldürüldüğü bildirildi. Öte yandan Filistin Telekomünikasyon Şirketi Jawwal, süregelen bombardıman sonucu Gazze şehri ve Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki iletişim hizmetlerinin tamamen durduğunu duyurdu (Mohammed Abed/AFP) -
6/30
3 Aralık 2023 - Filipinler'de meydana gelen depremin ardından Surigao del Sur ilinde yaşayanlar bölgeden ayrılıyor. Dün geç saaatlerde Surigao del Sur'un bağlı olduğu Mindanao bölgesi yakınlarında gerçekleşen 7.6 büyüklüğündeki deprem sonucu bir kişi hayatını kaybetti. Sarsıntının ardından tsunami uyarısı yapılırken bugün de Mindanao Adası'nın doğu açıklarında 7 büyüklüğünde deprem meydana geldiği bildirildi. Öte yandan Filipinler'in güneyindeki adada yer alan Mindanao Devlet Üniversitesi'nin spor salonunda bugün yaşanan patlama sonucu 4 kişinin hayatını kaybettiği, 50 kişininse yaralandığı aktarıldı (AFP) -
7/30
2 Aralık 2023 - Fransa'nın başkenti Paris'te çevre aktivistleri, Paris 2024 mağazasının önünde düzenledikleri eylemde Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'nda yapay zeka destekli gözetleme sistemlerinin kullanılacak olmasını protesto etti. Fotoğraftaki eylemcinin tuttuğu dövizde "Olimpiyat Oyunları için algoritmik gözetleme yetkilendirildi: Polis Devleti 1, Demokrası 0" yazıyor. Bu teknolojinin insan haklarını çiğneyen bariz bir mahremiyet ihlali olduğu uyarılarına rağmen Fransa, 2024 Paris Olimpiyatları ve Paralimpik Oyunları da dahil büyük etkinliklerde akıllı video gözetiminin kullanılmasını martta yasallaştırmıştı (Stephanie Lecocq/Reuters) -
8/30
1 Aralık 2023 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı'nda (COP28) bir vakfın düzenlediği sergide gösterilen dijital ekran. Küresel ısınmayı sınırlandırma çabalarını artırma baskısı altındaki dünya liderleri Dubai'de bir araya gelirken, zirve Gazze Savaşı'nın gölgesinde kalıyor. 180'den fazla devlet ve hükümet başkanının yer aldığı konferans 12 Aralık'a kadar devam edecek (Ludovic Marin/AFP) -
9/30
30 Kasım 2023 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Oleksandr Sırski ve Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Roman Mashovets, Harkov bölgesindeki Kupiansk'a yaptıkları ziyarette cephenin haritasına bakıyor. Zelenski, Rusya'yla savaşın yeni bir safhada olduğunu, silah ve birlik eksikliğinden dolayı istenen sonuçlara ulaşılamayan karşı saldırılarla geçen yazın ardından kışın, çarpışmaları daha karmaşık hale getireceğini söyledi. Associated Press'e verdiği röportajda Zelenski, aksiliklere rağmen geri adım atmayacaklarını belirtti (Efrem Lukatsky/AP) -
10/30
29 Kasım 2023 - Finlandiya'nın kuzeyindeki Inari'de bulunan Raja-Joseppi uluslararası sınır karakolunda kırmızı ışıklar görülüyor. Finlandiya, düzensiz göçmen akışını engelleme gerekçesiyle Raja-Joseppi hariç diğer üç sınır kapısını kapatma kararı almıştı. Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, ülkenin Rusya'ya açılan son sınır kapısı olan kuzeydeki Raja-Joseppi'yi kapatacağını 28 Kasım 2023'te söylemişti. Kapatma 30 Kasım Çarşamba ve 1 Aralık Perşembe 2023 tarihleri arasında yürürlüğe girecek ve 13 Aralık 2023 tarihine kadar sürecek (Otto Ponto/AFP) -
11/30
28 Kasım 2023 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde yerinden edilmiş Filistinliler, yıkılmış binaların yanından geçiyor. Şeridin kuzeyinden gelenlerle Han Yunus'un nüfusu iki katına çıktı. Gazze’deki hükümete göre, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 15 bini aştı. Öte yandan Gazze Savaşı'na verilen 4 günlük insani ara, iki gün daha uzatılmıştı (Mohammed Abed/AFP) -
12/30
27 Kasım 2023 - Kırım'daki fırtınanın ardından sular altında kalan Pribrezhnoe köyü sakinleri bölgeden ayrılıyor. Kasırga şiddetindeki rüzgarlar ve şiddetli yağışların hafta sonu boyunca Rusya'nın ilhak ettiği yarımadayı vurmasının ardından Kırım'da 400 binden fazla kişi elektriksiz kaldı. Fırtına sırasında saatte 140 kilometreden hızlı rüzgarlar kaydedilirken Kırım'ın bazı belediyelerinde olağanüstü hal ilan edildi (AFP) -
13/30
26 Kasım 2023 - Red Bull'un Hollandalı pilotu Max Verstappen, Abu Dabi'deki Formula 1 zaferini lastiklerini yakarak kutluyor. Formula 1'de sezonun son yarışı Abu Dabi'nin Yas Marina pistinde düzenlendi. Verstappen, üst üste üçüncü kez galibiyet alırken Abu Dabi Grand Prix'sinde onu Charles Leclerc ve George Russell takip etti. Verstappen, Abu Dabi'de kariyerinin 54. Grand Prix zaferini elde etti. 7 kere dünya şampiyonu olan, Mercedes'in Britanyalı pilotu Lewis Hamilton, son iki sezonda podyumun zirvesine çıkamadı (Hamad I Mohammed/Reuters) -
14/30
25 Kasım 2023 - Kurtarma görevlileri Ukrayna'nın başkenti Kiev'e Rusya'nın düzenlediği drone saldırısının ardından yangın söndürme çalışması yürütüyor. Ukrayna, sabaha karşı başlayan saldırıda 75 Rus drone'undan 74'ünü düşürdüklerini açıklarken, bunun istilanın başından beri başkente gerçekleştirilen en büyük drone saldırısı olduğunu belirtti. Kiev Belediye Başkanı Vitali Kliçko, Telegram'dan yaptığı açıklamada saldırı sonucu biri 11 yaşındaki bir kız çocuğu olmak üzere 5 kişinin yaralandığı söyledi (Ukrayna Acil Servisi/AFP) -
15/30
24 Kasım 2023 - Fransa'nın başkenti Paris'te Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un maskesini takan protestocular, cinsel saldırı mağdurlarına desteklerini sunmak için Eyfel Kulesi civarında eylem yaptı. Göstericiler Fransa'yı tutumunu değiştirmeye, Avrupa Birliği tarafından önerilen ve bloğun 27 ülkesinde tecavüzü rıza olmaksızın seks olarak tanımlayacak bir yasayı onaylamaya çağırdı. AB'nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu geçen yıl, rıza temelli tecavüz yasalarını blok genelinde tutarlı kılmak ve ortak bir dizi ceza getirmek için mevzuat önermişti. Kadın sünneti ve siber zorbalığın suç sayılması önerisini de içeren direktifin diğer ayrıntıları 27 üye ülke arasında bir uzlaşma sağlamış gibi görünse de rıza eksikliğine dayalı tecavüz tanımı son derece ayrıştırıcı bir nokta (Dimitar Dilkoff/AFP) -
16/30
23 Kasım 2023 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde çocuğunu tutan bir kadın, İsrail saldırısından kaçıyor. Gazze Savaşı'nda İsrail'le Hamas arasında varılan ateşkesin cuma günü sabah 8'de başlayacağı duyuruldu. Aynı zamanda Hamas'ın tuttuğu rehinelerle İsrail'de tutuklu bulunan bazı Filistinlilerin de takası gerçekleştirilecek (Mohammed Abed/AFP) -
17/30
21 Kasım 2023 - Liberya'da yurttaşlar, Joseph Boakai'nin devlet başkanlığı seçimini kazanmasını kutlayan destekçilerine dalan arabanın son haline bakıyor. Polisler ve hastane görevlileri, Liberya'nın seçilmiş devlet başkanı Joseph Boakai'nin destekçilerine bir arabanın dalması sonucunda iki kişinin hayatını kaybettiğini ve en az 20 yaralı olduğunu belirtti. Dün akşam gerçekleşen olayın sebebi henüz açıklanmazken, Boakai'nin lideri olduğu Birlik Partisi'nin bir sözcüsü, bunun kasten yapıldığına inandıklarını söyledi. Polis, şoförün olay sırasında kaçtığını açıkladı (Evelyn Kpadeh Seagbeh/AFP) -
18/30
20 Kasım 2023 - Arnavutluk'un en büyük muhalefet partisi Arnavutluk Demokratik Partisi'nden bir milletvekili, başkent Tiran'daki meclis oturumu sırasında protesto amacıyla renkli bir sis bombasını ateşliyor. 2024 bütçe görüşmelerinin yapıldığı oturumda muhalefet milletvekillerinin, sandalyelerini kürsünün önüne yerleştirip sis bombası atması sonucu genel kurul salonunda küçük çaplı yangın çıktı. Yaklaşık 5 dakika süren oturum, yaşanan gerilimin ardından başka bir tarihe ertelendi. Mecliste daha önce de protesto eylemleri yapan muhalefet milletvekilleri, bu eylemlere devam edeceklerini belirtiyor (Florion Goga/Reuters) -
19/30
19 Kasım 2023 - Arjantin'de yapılan ikinci tur başkanlık seçimleri sırasında başkent Buenos Aires'teki bir oy verme merkezinde çalışan seçim görevlisi. Güney Amerika ülkesi bugün devlet başkanını seçmek için sandık başına gitti. Yarış, 22 Ekim'deki birinci tur seçimlerinde en yüksek oyu alan Ekonomi Bakanı Sergio Massa'yla radikal sağcı Javier Milei arasında yapılıyor. 35 milyondan fazla seçmenin oylarıyla seçilecek ismin, 10 Aralık'ta görevi devralacağı bildirildi. Arjantin basını, anketlere göre iki aday arasında az fark olduğunu aktarmıştı (Agustin Marcarian/Reuters) -
20/30
18 Kasım 2023 - İsrail'in, Gazze'nin güneyinde yer alan Han Yunus şehrindeki Hamad'a düzenlediği saldırısının ardından bir Filistinli, bir binada oluşan hasarı inceliyor. Han Yunus kentindeki saldırılarda yaralanan Gazzeliler, tahta arabalarla Nasr Hastanesi'ne götürüldü. Nasr Hastanesi'nin yöneticisi, Hamad şehrindeki bir yerleşim yerine düzenlenen hava saldırısının ardından ağır yaralı 23 kişinin yanı sıra 26 kişinin cesedinin hastaneye getirildiğini söyledi (Mahmud Hams/AFP) -
21/30
17 Kasım 2023 - SpaceX'in Starship roketi ABD'nin Teksas eyaletindeki Boca Chica'da yer alan Starbase üssünde ikinci uçuş denemesini gerçekleştirmeyi bekliyor. Şirketin CEO'su Elon Musk, uzun zamandır beklenen ikinci fırlatmanın bir gün ertelendiğini 16 Kasım'da duyurmuştu. Uzay camiası halihazırda 18 Kasım'da yörüngede gerçekleştirilmesi planlanan uçuşu dört gözle bekliyor. Nisandaki ilk denemede muazzam bir patlama yaşanmıştı (Timothy A. Clary/AFP) -
22/30
16 Kasım 2023 - Gazze Şeridi'nin Han Yunus kentinde Filistinliler, İsrail saldırısı sonucu ağır hasar alan El Seka Camisi'nin önünden geçiyor. İsrail ordusu bugün Gazze Savaşı'nda iki askerinin öldüğünü açıkladı ve Hamas'ın İsrail'e saldırı düzenlediği 7 Ekim'den beri hayatını kaybeden İsrail askeri sayısı resmi rakamlara göre 371 oldu. Filistinli yetkililerse aynı tarihten itibaren ölen Filistinli sayısının yaklaşık 7 bin 900'ü kadın ve çocuk olmak üzere 11 bin 500'ü aştığını belirtti. Öte yandan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Gazze'de çatışmalara "acil ve uzatılmış ara verilmesi" talep edilen karar tasarısını kabul etti (Mahmud Hams/AFP) -
23/30
15 Kasım 2023 - Londra'daki Westminster Sulh Mahkemesi'nin girişinde iklim protestocuları tarafından şarkılar ve pankartlarla karşılanan İsveçli çevre aktivisti Greta Thunberg, mahkeme çıkışında da basın mensuplarından büyük ilgi gördü. Ünlü çevre aktivisti, Londra'da enerji sektörüne karşı düzenlenen bir eylemde asayişi bozmak suçundan gözaltına alınmıştı. Aldığı tehditler nedeniyle İsveç'in başkenti Stockholm'deki adresi mahkemede okunmayan Thunberg, kendisine yöneltilen suçlamayı reddetti (Henry Nicholls/AFP) -
24/30
14 Kasım 2023 - Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'nun Ambohipo mahallesinin sakinleri içme suyu çeşmesinin başında. Ülkenin başkentindeki pek çok evin suya erişimi yok ve bu da bazılarının 16 Kasım'da gerçekleşecek başkanlık seçiminden daha önemli ihtiyaçları olduğuna dair düşüncelerini pek de şaşırtıcı kılmıyor. Öte yandan başkanlık yarışındaki 12 adayın neredeyse hepsi bir aydan uzun süredir hemen hemen her gün başkentte eylem düzenliyor ve halkı, "müesses nizam darbesi" olarak gördükleri seçimi boykot etmeye çağırıyor (Rijasolo/AFP) -
25/30
13 Kasım 2023 - Lübnan'ın güneyinde, İsrail sınırında yer alan Ayta Aş Şab köyü yakınlarına İsrail'in düzenlediği hava saldırısının ardından siyah dumanlar yükseliyor. İsrail ordusuyla Hizbullah arasında 8 Ekim'den beri süren saldırılarda Lübnan'da öldürülen sivillerin sayısı, bugün iki kişinin daha ölmesiyle 16'ya çıktı. Lübnan'ın dün İsrail'in kuzeyine yaptığı saldırılar sonucundaysa bir sivil öldürülmüş, 5 kişi de yaralanmıştı. Hizbullah bugün yaptığı açıklamada Lübnan'ın güney sınırındaki İsrail askerlerine güdümlü füzelerle saldırı düzenleyerek hedefleri "tam isabetle" vurduğunu belirtmişti. İsrail ordusuyla Hizbullah arasında 5 haftadır süren çatışmalarda 74 Hizbullah mensubu ve 4 İsrail askerinin öldüğü bildirildi (Hussein Malla/AP) -
26/30
12 Kasım 2023 - İsrail tankları Gazze Şeridi'nin iç kesimlerine doğru ilerlerken Filistinliler, Gazze'nin kuzeyinden güneyine gidiyor. İsrail'in Gazze'ye saldırılarında en az 4 bin 500 çocuğun öldürüldüğü bildiriliyor. Birleşmiş Milletler, Gazze'deki hastanelere yönelik saldırıların durması için "acil uluslararası eylem çağrısında" bulunduğunu açıklarken, elektrik ve yakıt ablukası nedeniyle Şifa Hastanesi'nde kuvözde oksijene bağlı iki bebeğin öldüğü bildirildi. Öte yandan İsrail'le Hamas arasındaki çatışmalar hastane çevresinde yoğunlaşırken, İsrail burada çatışmayı "Hamas militanlarının tercih ettiğini" öne sürüyor (Ibraheem Abu Mustafa/Reuters) -
27/30
11 Kasım 2023 - Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da "Filistin İçin Ulusal Yürüyüş"e katılan protestocular, taşıdıkları döviz ve pankartlarla Gazze Savaşı'nda ateşkes ilan edilmesi çağrısında bulundu. Başbakan Rishi Sunak, I. Dünya Savaşı'nda hayatını kaybedenlerin anıldığı Anma Günü'nde düzenlenen bu eylemi "provokatif ve saygısızca" diye nitelemiş ve Londra Polis Teşkilatı'na yürüyüşü engellemesini önermişti. Londra Polisi, Filistinlilere destek yürüyüşünün hükümetin engelleme talebinde bulunmasını sağlayacak yasal sınırda olmadığını belirtti ve yürüyüş gerçekleşti (Henry Nicholls/AFP) -
28/30
10 Kasım 2023 - Fransa'nın başkenti Paris'te Greenpeace aktivistleri Eyfel Kulesi'nin civarına yerleştirdikleri dev ahtapotun yanında eylem düzenledi. Aktivistler Paris Barış Forumu'na katılan Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store'un Arktika'da derin deniz madenciliğine izin verilmesi yönündeki açıklamasını protesto etti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un çağrısı üzerine düzenlenen, Gazze'deki sivil nüfusa yönelik uluslararası insani yardım konferansına yaklaşık 80 ülke ve uluslararası kuruluşun temsilcisi katıldı (Geoffroy Van der Hasselt/AFP) -
29/30
9 Kasım 2023 - Güney Asya ülkesi Bangladeş’te, tekstil işçilerinin düşük ücrete karşı isyanı sürüyor. Yetkililer bugün 25 bin kadar tekstil işçisinin polisle çatıştığını açıkladı. Geçen hafta düzenlenen protestolar sonrası hükümet asgari ücrete yüzde 56'lık bir zam teklif etmiş, sendikalarsa bu oranı reddetmişti. Yaşananlar üzerine zam oranını beğenmeyen işçiler yeniden sokağa çıktı. Polisin göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullanarak bastırmaya çalıştığı olaylarda dün bir kadın işçi ölmüş ve çok sayıda işçi yaralanmıştı (Muniz uz Zaman/AFP) -
30/30
8 Kasım 2023 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta İsrail'in gerçekleştirdiği saldırı sonrasında kent sakinleri enkazda hayatta kalanları ve ölenlerin cesetlerini arıyor. İsrail, Gazze'deki yerleşim bölgelerini hedef almaya devam ederken son 24 saatte 214 kişi hayatını kaybetti. 7 Ekim'den beri Gazze'de 10 bin 500'den fazla, İsrail'de ise 1400'ten fazla kişi öldü. Adını vermediği bir İsrail yetkilisini alıntılayan Reuters, İsrail'in Gazze'yi işgal etmek ya da şeridi uzun süre kontrol altında tutmak gibi bir niyetinin olmadığını aktardı. Öte yandan İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant çarşamba günü yaptığı açıklamada savaşın sonunda İsrail ordusunun Gazze'yi tamamen özgürleştireceğini söylemişti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da savaş sona erdikten sonra İsrail'in "ucu açık bir süre boyunca" Gazze Şeridi'nin "genel güvenlik sorumluluğunu" elinde tutacağını açıklamıştı (Mahmud Hams/AFP)
Mevcut ve gelecekteki ikili ilişkiler
ABD ile Pakistan arasındaki ilişkiler şuan şu dört ilkeye dayanıyor.
İlki, nükleer silahların kullanıldığı askeri çatışma tehlikelerinin azaltılması.
İkincisi, terörizm, sınır güvenliği, uyuşturucu gibi ortak tehditlere karşı ortak stratejilerin oluşturulması
Üçüncüsü, istenmeyen herhangi bir durumdan kaçınmak için Hindistan ile herhangi bir kriz sırasında ABD ile açık iletişimin sürdürülmesi
Son olarak ise stratejik çıkarlara ulaşmak için genel olarak Güney Asya'da ve özel olarak Pakistan'da ABD nüfuzunun korunması
Nitekim ABD ile Pakistan arasındaki ilişkilerin her iki tarafın ihtiyaçları ile sınırlı ve çatışmasız olacağı söylenebilir.
Washington ile Pekin arasındaki küresel rekabet ışığında, her iki tarafta da ABD'nin uzun vadeli stratejik çıkarlarının Hindistan ile olan ilişkilerinde yattığına dair bir anlayış var. Pakistan'ın jeopolitik çıkarları ise Çin ile bağlantılı.
İki ülkenin gelecekteki ilişkileri şu üç önemli dosya etrafında dönecek: ABD ile Çin arasındaki gerilim, Pakistan ile Hindistan ve Afganistan arasındaki ilişkiler, güvenlik meselesi ve terör gruplarının caydırılması.
Stratejik konulardaki farklı bakış açılarına rağmen, teröre karşı işbirliğinin çeşitli yönleri ve ortak hedeflere ulaşmak için aralarındaki görüşmeler sürecek.
ABD, Pakistan ile ilişkisinin doğası ve sınırlamaları göz önüne alındığında İslamabad'dan Çin ile ilişkisini kesmesini beklemiyor.
Ancak Çin'in nüfuzunu, Pakistan'ın önemli stratejik kararları özgürce alabileceği noktaya kadar azaltmak istiyor.
Ancak Pakistan ise ABD’nin desteğinin yokluğunda Çin'e doğru koşuyor.
Nükleer çatışma tehlikesi
Washington'ı endişelendiren bir diğer konu ise Güney Asya'da Hindistan ile Pakistan arasında yaşanan nükleer çatışma.
Washington’un potansiyel bir krizin tam teşekküllü bir çatışmaya dönüşmesini önlemek için, sınır çatışmaları ve ihtilaf olaylarında iki taraf arasında arabuluculuk rolünü oynamaya devam etmesi gerekiyor.
Diğer yandan ise Pakistan ile Hindistan arasındaki gerilim kısmen ABD'nin çıkarlarına hizmet ediyor.
Zirâ bu gerilim, Çin’in nüfuzunu azaltmaya yardımcı oluyor. Pakistan ise bu siyasi gerçeği bölgede kendisi ile Hindistan arasındaki stratejik dengeyi korumak için kullanıyor.
Nitekim ABD, Güney Asya bağlamında Pakistan'ı görmezden gelemez. Küresel düzeyde süper güç statüsünü kaybetmiş olsa da Pakistan'a önemli mali ve güvenlik yardımı sağlamaya devam edebilir.
Şu an iki ülke ilişkilerinin iyi ya da kötü olacağı aşikar değil; aksine iki taraf anlaşmazlıklara rağmen gerçekçi düzeyde stratejik uzlaşı yolunu izlemeye devam edecek gibi görünüyor.
Independent Urdu
