Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), ‘kirli bomba endüstrisinde’ kullanılmak üzere yola çıkan, ağırlığı bir kilogramı bulan ve içinde çok tehlikeli radyoaktif madde yer alan bir sevkiyatı engellediğini duyurdu.

FSB, güvenlik güçlerinin İçişleri Bakanlığı birimleriyle işbirliği içinde ‘sezyum 137’i ülke dışına nakletme planı yapan 5 kişinin gözaltına alındığını belirtti. Açıklamada gözaltına alınan kişilerin suç üçtü yakalandığı bildirildi.

FSB verilerine göre, suçlu grup 3,5 milyon dolar karşılığında radyoaktif maddeyi ele geçirmek için adımlar attı ve onu Ukrayna'daki Rus özel askeri operasyonuna zarar verecek eylemlerde kullanmak üzere ülke dışına kaçırmak için bir plan geliştirdi. Ayrıca, grubun ‘yabancı bir müşteriyle yapılan anlaşma temelinde hareket ettiği’ belirtildi.

Yetkili makam, planın hangi aşamada ortaya çıktığı ve Rus cihazlarının, grubun radyoaktif maddeleri birinden kaçırmaya çalışırken gözaltı operasyonunu gerçekleştirmek için radyoaktif madde elde etmesini kolaylaştırıp kolaylaştırmadığına ilişkin ayrıntıları vermedi. Ayrıca grubun radyoaktif materyali ‘satın aldığı’ tarafla ilgili de bilgi paylaşılmadı.

FSB, ‘gözaltına alınanlar hakkında, radyoaktif maddelerle yasa dışı ticaret yapmak ve bunları kaçırmaya hazırlanmak suçlamasıyla ceza davası açıldığını’ bildirdi. Sorgulanan zanlıların itiraf etmesinin beklendiği kaydedildi.

Maddenin dozları oluşturan ana radyonüklidlerden birinin vücuda nüfuz ettiğinde büyük tehlike oluşturan uranyum ve plütonyumun parçalanmasına sebep olduğu kaydedildi. Uzmanlara göre sezyum 137, ‘kirli bomba’ maddesi dolgusu olarak kullanılabilir.

Rus Dış İstihbarat Servisi (SVR) birkaç gün önce, Kiev'i ‘kirli nükleer bomba’ olarak tanımlanan programları yürütmekle suçladı. SVR, Ukrayna Devlet Nükleer Düzenleme Müfettişliği'nin Rovno Nükleer Güç Santrali’nden (NGS) bir parti ışınlanmış yakıtı işlenmek üzere gönderme kararını gösteren veriler elde ettiğini bildirdi. SVR Direktörü Sergey Narışkin konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Son zamanlarda Kiev'in, patlaması geniş bir bölgenin radyasyon kirlenmesine yol açan, patlayıcılar ve radyoaktif maddelerle dolu bir kirli nükleer bomba yaratmaya devam ediyor olabileceğine işaret eden bilgiler ortaya çıktı” dedi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Narışkin, Ukrayna’nın, Çernobil’de kullanılan nükleer yakıt depolama sahasına iki özel konteynerin taşındığını iddia etti. Ancak Ukrayna tarafı bunu Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na bildirmedi. Yetkili, Ukrayna'nın batısındaki Rovno tesisinden çıkan bu yakıtın ‘aslında yeniden işlenmek üzere gönderildiğini’ bildirdi.

Rus güvenlik teşkilatı son aylarda benzer uyarıları birkaç kez tekrarlarken Avrupa Birliği kurumlarının Ukrayna’nın eylemlerine dikkat etmelerini ve Kiev rejiminin özellikle Rovno nükleer santralinde ve izole edilmiş Çernobil'deki herhangi bir faaliyeti üzerindeki müdahaleci kontrolünü güçlendirmelerini gerektiğini aktardı.

Ancak Uluslararası Atom Enerji Ajansı (UAEA) müfettişleri geçtiğimiz nisan ayında ‘Rovno’ istasyonunu ziyaret etti. Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'nın uygulanmasının ihlal edildiğini gösteren herhangi bir gözlemde ise bulunmadı.

Birkaç gün önce FSB, Ukrayna Askeri İstihbarat Komutanlığı’nın Rusya'da sabotaj eylemleri gerçekleştirmek için hafif uçaklarla donatılmış ayrı bir birlik kurduğunu açıklarken, söz konusu birimin görevlerinden biri de radyoaktif elementler içeren patlayıcı madde kullanarak terör saldırısı gerçekleştirdiği kaydedildi. Güvenlik teşkilatından bir kaynak, Ukrayna askeri istihbaratının ‘Rusya'da kirli bomba kullanmak da dahil olmak üzere terör saldırıları gerçekleştirmeyi planladığını ve hazırladığını’ söyledi.

Kaynak, “Rusya'nın İvanovo eyaletindeki Severny Havaalanı’nda uzun menzilli uçakları kullanmayı da içeren planlanan mayıs sabotajının soruşturulması sırasında istihbarat, Ukrayna Savunma Bakanlığı Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün kirli bomba kullanarak Rusya’da bir saldırı düzenlemeyi planladığını öğrendi” dedi. Edinilen bilgiye göre söz konusu planları hayata geçirmek için Ukrayna Askeri İstihbarat Başkanı Kirill Budanov bu müdürlükte hafif uçak gruplarının da yer aldığı üçüncü şubeyi oluşturdu. Şubenin misyonu Rusya'da bulunan sabotaj ve keşif gruplarına imha silahları sağlamanın yanı sıra yakıt ve enerji altyapı tesislerini bombalayarak doğrudan saldırılar düzenlemek.

Şarku’l Avsat