İsrail'de eski bir mezar kazısından çıkarılan insan kalıntıları tarihin en eski beyin ameliyatlarından birine ışık tuttu.
Arkeologlar, 3 bin yıldan uzun süre önce yaşamış bir erkek hasta üzerinde gerçekleştirilen ve "açısal çentikli trepanasyon" adı verilen bir ameliyat türünün kanıtlarını keşfetti.
Modern tıpta trepanasyon; travmatik kaza sonucu oluşan beyindeki kafatası parçalarını temizlemek ve kafadaki basıncı azaltmak için yapılan operasyona deniyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Hakemli bilimsel dergi Plos One'da yayımlanan yeni araştırmada ameliyatı geçiren kişinin 20 ila 40 yaşları arasında olduğu ve MÖ 15. yüzyılda yaşadığı ifade edildi.
ABD'deki Brown Üniversitesi'nden arkeolog Rachel Kalisher'ın liderliğindeki araştırma ekibi, hastanın kafa derisinin kesildiğini ve daha sonra keskin bir aletle frontal kemikten kare şeklinde bir parça alındığını saptadı.
Kalisher, "Trepanasyonun binlerce yıldır evrensel ve yaygın bir ameliyat türü olduğuna dair kanıtlarımız var" ifadelerini kullandı.
"Fakat Yakın Doğu'da bunu çok sık görmüyorduk" diyen arkeolog, sözlerini şöyle sürdürdü:
Tüm bu bölgede sadece 10 kadar trepanasyon örneği var.
Gelişmiş modern tıbbın olanakları yokken beyin ameliyatı kadar hassas bir operasyonun gerçekleştirilmesi çok zor gibi görünebilir.
Ancak tarihçiler operasyonun kökenlerinin binlerce yıl öncesine dayandığını defalarca kanıtlamıştı. Hatta bazı uzmanlar beyin cerrahisinin tüm zamanların en eski tıp "uzmanlığı" olduğuna inanıyor.
Kalisher, "Antik çağlarda insanların düşündüğünden çok daha fazla hoşgörü ve çok daha fazla özen vardı" diye konuştu.
"Neandertallerin zamanından kalma, insanların zorlu koşullarda bile birbirlerine baktığını gösteren kanıtlarımız var" ifadelerini kullanan bilim insanı, şöyle ekledi:
Evet, geçmişte de cinsiyet ve sınıf temelli ayrımlar vardı. Ancak insanlar yine insandı.
Independent Türkçe, CNET, NDTV
Derleyen: Çağla Üren
