İran meclisinden göstericilere savaş ilanı gibi açıklama

Yargıya "Merhamet gösterilmeyeceğini kanıtlayın" çağrısı

İran'ın Pakistan ve Afganistan'la sınırındaki Zahidan'daki gösterilerde gençler başı çekiyor  (Twitter/@iranintl_en)

İran rejimini sarsan gösterilerde 50 gün geride kalırken, parlamentoda göstericilerin en sert cezalara çarptırılmasını isteyen metin büyük oy çokluğuyla kabul edildi.

Daha önce de İslam Devrimi Muhafızları göstericileri tehdit etmiş ama buna rağmen kadınların ve öğrencilerin başını çektiği gösteriler devam etmişti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Resmi haber ajansı Tasnim'e göre, 6 Kasım'daki oturumda konuşan İran İslami Şura Meclisi Başkanı Muhammed Bakır Galibaf, gösterileri perde arkasından ABD ve İsrail istihbarat örgütlerinin yönettiğini öne sürdü. Galibaf, protestoları daha büyük iç karışıklığa dönüştürmek isteyen "CIA ve Mossad'ın DEAŞ gibi terör örgütlerini veya benzerlerini" kullandığını iddia etti.

Oturumun ardından, 290 üyeli meclisin 227 üyesinin imzasını taşıyan metin İran medyası aracılığıyla yayımlandı.

İran resmi devlet televizyonu Press TV'nin aktardığına göre, metinde şu ifadeler yer aldı:

Milletin temsilcileri olarak bizler, yargı organları dahil bütün devlet yetkililerinden o muhariplere ve DEAŞ gibi halkın hayatına ve malına kastedenlere en kısa zamanda gerekli dersi vermesini istiyoruz.

Esas anlamı "savaşçı" olan "muharip" kelimesi, İranlı mahkemelerinde "İslam düşmanı" karşılığı olarak kullanılıyor ve bu kelimeyle suçlananlar genellikle idam cezası istemiyle yargılanıyor. Terörizm sanıkları için de ölüm cezası isteniyor.

Metne imza atan milletvekilleri, cezalandırmanın "hayatın, mülkün, güvenliğin ve sevgili halkın onurunun düzen için kırmızı çizgi olduğunu ve bu bakımdan kimseye merhamet gösterilmeyeceğini" kanıtlayacağını vurguladı. 

Başkent Tahran'da yaklaşık bin kişinin açık mahkemelerde yargılanmaya başlandığı geçen hafta açıklanmıştı. Göstericilerin tutuklandığı 20'den fazla eyaletteki yargılamalar konusunda sağlıklı haber akışı yok. İran'ın idari yönetim sistemi 31 eyalet üzerinde yükseliyor.

Birleşmiş Milletler'in İran özel raportörü Javaid Rehman, eylül ortası ve kasım başı arasında gazeteciler, aktivistler, avukatlar ve eğitimcilerin içinde olduğu 14 bin kişinin tutuklandığını kaydetti.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu'na (IHR) göre, gösteriler sırasında hayatını kaybedenlerin sayısı 300'ü geçti. Ölümler en çok Sistan-Beluçistan, Mazenderan, Tahran, Kürdistan, Gilan, Batı Azerbaycan, Kirmanşah ve Elborz eyaletlerinde meydana geldi. IHR, ölenlerin en az 41'inin 18 yaş altında olduğunu kaydetti.

İran'da 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine başlayan gösteriler üniversitelerin yanı sıra bazı kentlerde 6 Kasım akşamı da devam etti.

Sosyal medyaya yansıyan görüntülere göre, Tahran Sanat Üniversitesi öğrencileri üniversite yönetimince sınava girişlerinin yasaklamasını slogan atarak protesto etti.

Tahran’daki Emir Kebir Üniversitesinden 100'e yakın öğretim üyesi, öğrencilere yönelik gözaltılara ve öğrencilerin okuldan uzaklaştırılmasına tepki göstererek üniversite rektörüne mektup yazdı.

Urumiye Teknoloji, Noşirevani Teknoloji, Tahran, Şerif Teknoloji üniversiteleri başta olmak üzere ülkenin birçok üniversitesinde öğrenciler protesto düzenledi.

Merivan'daki protestoya ilişkin görüntülerde silah sesleri duyulurken, göstericilerle polis ve rejim yanlısı milis gücü Besic arasındaki çatışmalarda birçok kişinin yaralandığı ileri sürüldü.

Esnafın kepenk kapattığı Merivan'da gün boyu süren gösterilerin şiddetlenmesi üzerine başta Tahran olmak üzere Kirmanşah, Şiraz, İsfahan gibi şehirlerde de protestolar devam etti.

 

Independent Türkçe, Tasnim, Press TV, AA

DAHA FAZLA HABER OKU