İran onlarca göstericinin ölümü üzerine emniyet müdürünü görevden aldı

Mahsa Emini'nin ölümüyle başlayan protestolar 6. haftada yeniden alevlendi

İran'ın dört bir yanında rejim karşıtı protestolar sürerken, gösteriler Mahabad'da şiddetlendi ((Twitter/@Omid_M)

İran'da protesto gösterileri sırasında onlarca kişinin öldüğü Sistan ve Belucistan Eyaleti'nin merkezi Zahidan'daki emniyet müdürü görevden alınırken, 30 Eylül'deki olayla ilgili resmi soruşturma açıldı.

Resmi haber ajansı IRNA, bir karakol komiserinin de görevden alındığını duyurdu. Eyaletteki güvenlik konseyi, "silahlı muhalifleri" sorumlu tuttuğu olaylarda polisin de hatalı davrandığını belirterek, hukuki soruşturma yürütüleceğini ve ölenlerin yakınlarına tazminat ödeneceğini kaydetti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Uluslararası insan hakları kuruluşları, ülkenin genelinin aksine nüfusun çoğunluğunu Sünni Müslümanlığı benimseyen Beluçların oluşturduğu şehirde meydana gelen olayda en az 66 kişinin öldüğünü açıklamıştı.

Başkent Tahran'da 22 yaşındaki Kürt kadın Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de başı açık olduğu gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölümünün ardından alevlenen kitlesel protestolar, ülkenin diğer bölgelerinde olduğu gibi Afganistan ve Pakistan sınırındaki eyalette de yükseldi.

Zahidan'da 21 Ekim'de İran İslam Cumhuriyeti'nin en yetkilisi kişisi Ali Hamaney'i kastederek "Diktatöre ölüm" sloganıyla gösteri düzenleyenlerden 57'sinin tutuklandığı açıklanmıştı.

Tahran'daki Şii Müslüman dini liderlerden Ahmed Hatemi, Zahidan'daki göstericilerin sertçe cezalandırılmasını istemişti:

Yargı, millete ihanet edip düşmanın değirmenine su taşıyan bu karışıklık çıkaranlarla öyle bir hesaplaşmalı ki diğerleri de karışıklık çıkarmaya yeltenmesin.

Devlet binaları yakıldı

Emini'nin ölümünün 40. gün anmalarının yapıldığı 26 Ekim'de, başta toprağa verildiği Kürdistan Eyaleti'ndeki Sakkız kenti olmak üzere, İran'ın 31 eyaletinin 18'inde gösteriler düzenlendi. 

Kürt nüfusun çoğunlukta olduğu Batı Azerbaycan Eyaleti kenti Mahabad'da göstericilerin bazı devlet binalarını ateşe verdiğini gösteren video kayıtları 27 Ekim akşamı sosyal medyada yayıldı. Emini'nin anmasında güvenlik güçleriyle çıkan çatışma sırasında hayatını kaybeden İsmail Mevludi'nin (35) cenaze töreninin ardından meydana gelen olaylarda, en az üç gösterici öldü, çok sayıda gösterici yaralanarak hastaneye kaldırıldı.

Birleşmiş Milletler'in İran Özel Raportörü Javaid Rehman, göstericilere güvenlik güçlerinin ateş açtığı iddialarıyla ilgili kanıtların toplanması ve sorumluların tespiti için bağımsız bir heyet oluşturulması gerektiğini söyledi. İnsan hakları kuruluşlarına göre, 6 haftadır devam eden gösterilerde ölenlerin sayısı 200'ü geçti ve ölümlere yenileri ekleniyor.

Sakkız, Divandere, Merivan, Kamyaran, Senendec, Cevanrud ve Revanser kentlerinde işçiler greve giderken, esnaf kepenk kapattı.

16 yaşında ölen Şahkerami  anıldı

Tahran Üniversitesi yakınında 20 Eylül akşamı düzenlenen gösteride kaybolan ve daha sonra öldüğü açıklanan 16 yaşındaki Nika Şahkerami'nin 40. gün anması da Luristan Eyaleti'nde yapılırken polis göz yaşartıcı gaz kullandı. Anmada kadınlar başını açıp kestikleri saç tutamlarını genç kızın mezarının üzerine bıraktı.

ISNA'nın haberine göre Tahran, Emul ve Melayir'de rejim yanlısı milis örgütü Besic üyelerine ateş açıldı ve en az ikisi hayatını kaybetti.

Tahran, Erdebil, Tebriz, Burucerd, Kirman, Şiraz ve Meşhed'deki gösterilerin kalabalık olduğu görülürken, muhafazakarların yoğun olduğu Kum ve Yezd kentlerinde de gösteriler düzenlenmesi dikkat çekti.

 

Independent Türkçe, Reuters, Jerusalem Post

DAHA FAZLA HABER OKU