Geçmişe aralanan kapı: Evrenin ilk yıllarında oluşan iki galaksi keşfedildi

Evrenin ilk anlarına tanıklık etmek, çok uzaktaki gök cisimlerinin gözlemlenmesiyle mümkün

Teknolojinin gelişmesiyle yeni inşa edilen güçlü teleskoplar, evrenin sırlarını açığa çıkarıyor (NASA)

Bilim insanları evrenin ilk yıllarında oluşmuş iki galaksiyi bir toz perdesinin ardında gizlenirken buldu.

Tesadüfi keşif, 13 milyar yıldan daha uzun süre önce, yani evrenin doğumundan sadece 800 milyon yıl sonra oluşan galaksileri gün yüzüne çıkardı.

Bilim insanları bu keşfin, toz perdeleriyle örtülü diğer eski gök cisimlerini bulmalarını sağlayacağını umuyor.

Japonya'daki Waseda Üniversitesi Bilim ve Mühendislik Araştırma Enstitüsü'nde ve Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nde görev alan gökbilimci Yoshinobu Fudamoto liderliğindeki araştırmacılar, aslında parıldayan, komşu galaksileri inceliyordu.

Ekip bu sırada tesadüfen, söz konusu iki galaksiden gelen ürkütücü tayfsal sinyalleri gördü. Bilim insanları bu tür sinyallerin ultraviyole ışıkta çok daha parlak görüldüğünü ifade ediyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ekip tam da bu nedenle Şili'deki Atacama Büyük Milimetre / milimetre-altı Dizisi (ALMA) isimli teleskobu kullandı.

Zira binlerce ışıkyılı uzaklıktan gelen bulanık emisyon desenleri, uzak kızılötesi dalga boylarındaki hassasiyeti nedeniyle yalnızca ALMA tarafından algılanabiliyordu.

Bulanık sinyalleri, işte bu teleskopla inceleyen gökbilimciler, sonunda bunların aslında kalın toz bulutlarının arkasında gizlenen ve önceden bilinmeyen iki galaksi olduğunu keşfetti.

Fudamoto ve ekibi, yeni galaksilere REBELS-12-2 ve REBELS-29-2 isimlerini verdi. Bu isimler ALMA’yla yürütülen, Yeniden İyonlaşma Dönemi Parlak Emisyon Hattı Araştırması (REBELS) adlı araştırma projesinden geliyor.

Keşif, binlerce ışık yılı uzaktaki her 5 galaksiden birinin toz bulutlarının arkasına gizlenmiş olabileceğini ortaya koyuyor.

Fudamoto ve meslektaşları, "gelecekte bu tür kaynakların tespit edilmesi için geniş çaplı bir taramanın gerekli olduğunu" söylüyor.

ALMA evrenin geçmişine kapı aralıyor

Uzak galaksilerin ışıkları Dünya’ya ancak milyonlarca yıllık yolculuğun ardından ulaşabiliyor. Bu da o galaksileri gözlemleyen kişilerin aslında yalnızca geçmişi görebildiği anlamına geliyor.

Evrenin ilk anlarına tanıklık etmek de çok uzak gök cisimlerinin incelenmesiyle mümkün hale geliyor.

Uzmanlara göre ALMA, ilk yıldızların ve galaksilerin oluştuğu "kozmik şafak" diye bilinen eski çağa ait bu nesneleri, tozlu ortamlara rağmen gözler önüne serebiliyor.

"Şimdiye kadar, evrendeki ilk galaksilere dair bilgimiz çoğunlukla Hubble Uzay Teleskobu ve ultraviyole ışınları araştıran yer tabanlı büyük teleskoplarla yapılan gözlemlere dayanıyordu" diyen Fudamoto, sözlerini şöyle sürdürüyor:

Ancak, son zamanlarda, gökbilimciler, ALMA'nın eşsiz yeteneğinden milimetre-altı dalga boylarında, uzak galaksileri incelemek için yararlanmaya başladı.

Hakemli bilimsel dergi Nature’da yayımlanan keşfin ardındaki ekibe göre bu gelişmeler, toz perdeleri nedeniyle Hubble’ın gözünden kaçan galaksileri incelemek için yararlı olabilir.

 

Indepdendent Türkçe, VICE, Science News

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU