Maskeler hakkında 5 soru 5 cevap: Hangileri koruyor?

Maske hayatımızın her alanına girdi. Peki, hangisi gerçekten amaca; yani bizi virüsten korumaya hizmet ediyor? Maskeyi doğru kullanıyor muyuz?

Maskelerin koornavirüs bulaşmasını engellemedeki etkisi salgının başından bu yana tartışma konusu oldu / Fotoğraf: AA

Kovid-19 virüsü ortaya çıktığı ilk aylarda tüm ülkelerin peşinde koştuğu cerrahi maskeler, Türkiye’nin tekstil ihracatında önemli kalemlerden biri haline geldi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Öyle ki 2020 yılında Türkiye’nin maske ve önlük ihracatı yarım milyon dolara yaklaştı. Neredeyse maske üretmeyen kalmadı. Maskenin üretimi ve ihracatında regülasyon tartışmaları devam ederken tasarımlar çeşitlendi. Daha koruyucu teknik özellikler eklendi, Ar-Ge departmanlarında bilim insanları kullanımı daha kolay tasarımları geliştirmek için çalıştı.

Maske hakkında bilinmesi gerekenleri ise Hayat Kimya Ürün Geliştirme Müdürü Belgin Ercan, Dünya muhabiri Yasemin Salih’e anlattı.

Yüzünüze oturması önemli

Bir maskede hem verimli kullanım hem de koruyuculuk için yüze uyumlu olması ilk kriter. Çünkü yüzü tam olarak sarmıyorsa kullanımı zor olmasının yanında koruyuculuğu da risk içerecektir. Eğer yüzünüze küçük gelirse hem sizi rahatsız eder hem de yeterince korumayabilir; diğer yandan yüze büyük gelen bir maske de sürekli kayacağından rahat kullanılamaz ve virüse geçit verebilir. Bu nedenle aldığınız maskenin yüzünüzü, ağız ve burnunuzu sizi rahatsız etmeyecek şekilde sarması gerekiyor.

Kutunun üzerindeki sertifikayı sorgulayın!

Maske aslında bir tıbbi ürün olduğu için bazı regülasyonlar, kriterler ve bunlara bağlı olarak da sertifika belgelerine sahip bir ürün. Biz çeşitli kumaşlardan maskeleri görüyoruz ancak bu ürünü sağlık amaçlı takıyorsak bazı denetimlerden geçip geçmediğine dikkat etmemiz gerekiyor. Pandemide artan talep nedeniyle merdiven altı üretimin de çok fazla arttığı maskede kaliteyi ayırmak için bazı ipuçları var. Maske satın alırken ambalajın üzerinde sertifika işaretlerine bakılmalı. Örneğin 13485 sayılı Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği’ne uygun olması gerekiyor. Buna ek olarak tek kullanımlık maskeler için hem filtrasyon hem de nefes sıklığı kriterlerini belirleyen 14683 standardı da çok önemli. Çünkü virüsten korumasının yanında, bize nefes de aldırması ve bu nefesin sağlıklı olması bekleniyor. 14683 sayılı sertifikanın da üç ayağı var: Tip1, Tip2 ve Tip2R. Tip2R sertifikası demek üründe sıvı koruması da var anlamına geliyor. Yani sıçramalara karşı korumayı da içeriyor. Uzmanlar bu maskelerin daha koruyucu olduğunu belirtiyorlar.

Maske hangi sıklıkla değiştirilmeli?

Maskenin kullanım süresinde birinci kural nem oranı. Nemlendiğinde maskenin kurusuyla değiştirilmesi gerekiyor. Eğer doğru kullanılıyorsa piyasadaki kaliteli bir maske dört saate kadar kullanılabiliyor. Ancak; elinizle dokunmamanız, her hangi bir zemine değdirmemeniz önemli. Bir şeyler yemek ya da içmek için maskenizi ortadan tutup indiriyor ve yeniden takıyorsanız artık o yeterince hijyen değil demektir. Maskelerin kokusu da önemli. Normal hammadde kokusunun dışında koku oluştuğunda ürünü kullanmamak gerekiyor. Önemli bir nokta da maskenin kutusunun saklanmasıyla ilgili. Kutunun ağzını açık bırakmamak ve başka nesnelerle temasını kesmek hijyen kalması için çok önemli.

Çift maskenin bilimsel karşılığı var mı?

Daha iyi koruyacağına inanarak, özellikle daha kalabalık mekanlara girerken çift maske takıldığına şahit oluyoruz. Bunun Ar-Ge laboratuvarlarında testleri yapıldı ve kontrol edildi. Sonuç, tek maske ile bir fark içermiyor. Üst üste iki süzgeçten makarna süzdüğünüzü düşünün. Nasıl ki su yine akacaksa, aynı maskeden iki adet üst üste takmak da benzer sonucu verecektir. İki maske ancak yüzü tam kapatamayan maskeler için biri yukarıda biri aşağıda olacak şekilde düşünülebilir. Üst üste takılan maskenin daha iyi koruduğuna dair bir bilimsel sonuç yok.

Yıkanabilir maske sağlıklı mı?

Piyasada çeşitli kumaşlardan maskeler görüyoruz. Farklı tasarımlarda yapılan bu ürünlerin bazılarında “yıkanabilir” ibaresi var. Öncelikle her kumaştan maske olmaz. Koruyuculuğun yanı sıra iyi nefes aldırması ve oksijen geçirgenliği çok önemli. Yıkanabilir maskeler için de Türk Standartları Enstitüsü’nün bir sertifikası mevcut. Eğer yıkanabilir bir ürün alıyorsanız bunun için gerekli denetimlerden geçip geçmediğini bu sertifikayı sorgulayarak öğrenmeniz mümkün. Sağlığınız için kullandığınız maskenin nerede, hangi koşullarda üretildiği ve denetimden geçip geçmediği en az virüse karşı korunma kadar önemli bir konu.

 

Dünya

DAHA FAZLA HABER OKU