Almanya'da bilim insanları, futbolda iç saha avantajının seyircisiz maçlarda devam ettiğini tespit etti.

Futbolda ev sahibi takımın deplasman takımına göre galibiyete daha fazla ulaşması kanıtlanmış bir fenomen. Bu duruma seyirci desteği, hakem etkisi ve yol yorgunluğu gibi bir dizi faktörün sebebiyet verdiği düşünülüyor. Ancak bu nedenler uzun zamandır araştırılsa da hangisinin ana neden olduğu konusunda görüş birliği henüz sağlanamadı.

Futbol müsabakalarına pandemiyle getirilen taraftar yasağını fırsat bilen bilim insanları, seyirci desteğinin iç saha avantajına etkisini ölçtü. 

Araştırma ekibinden Daniel Memmert, "Pandemi öncesinde ve pandemi sürerken yapılan 40 binden fazla maçı analiz ettik" dedi. 

2010-11'le 2019-20 sezonları arasında Süper Lig, İngiltere Premier Ligi ve Almanya Birinci Futbol Ligi (Bundesliga) dahil olmak üzere Avrupa'daki 10 ligden maçlar incelendi.

Bulgular, seyircisiz maçlarda iç saha avantajının (atılan gol ve toplanan puanla ölçüldü) yaklaşık üçte bir oranında düştüğünü gösterse de bilim insanları söz konusu oranın istatistiksel açıdan önemli olmadığını söyledi. Bu, bilim insanlarının görülen düşüş konusunda nihai yargı belirtemeyeceği anlamına geliyor.

Araştırmacılardan Matthias Weigelt, bulgulara şaşırdığını söyledi:

Maçlara giderek ve takımımı destekleyerek en azından bazen bir şeyleri değiştirdiğimi sanıyordum. Ama ne yapabilirsin? Çalışmada yer alan 40 binden fazla maçtan gelen veriler yok sayılamaz. Taraftar desteği iç saha avantajı için kilit bir faktör gibi görünmüyor.

Bazı avantajlar kayboldu 

Normal şartlarda ev sahibi takımlar daha az ceza (faul ve sarıyla kırmızı kart) alıyor ve deplasman takımlarına göre daha fazla atağa çıkıyor.

Ancak bulgular seyircisiz maçlarda iki takım arasında faul ve kartlardaki farkın ortadan kalktığını gösterdi. Bilim insanları bu yüzden taraftarların varlığının taraflı hakem davranışının tek veya baskın nedeni olabileceğini düşünüyor.

Hakemli bilim dergisi PLOS ONE'da yayımlanan araştırmada ayrıca, seyircisiz maçlarda ev sahibi takımların çektiği şut ve kaleyi bulan şut sayısında azalma yaşandığı görüldü. Ev sahibi ve deplasman takımlarının hücum tarzında oynama oranlarının eşitlendiği de tespit edildi.

Bununla birlikte araştırmanın başyazarı Fabian Wunderlich, iç saha avantajının ana faktörünün hala belirsiz olduğunu belirtti. Wunderlich, araştırmada Video Yardımcı Hakem (VAR) sisteminin hesaba katılmadığı konusunda uyarıda bulundu.

Bilim insanları araştırmalarını şöyle özetledi:

Kovid-19 pandemisiyle boşalan statların hakem kararları üzerindeki büyük etkisini gösterdik.

Şaşırtıcı şekilde, ev sahibi takımlar seyircisiz maçlarda deplasman takımlarından açıkça daha iyi performans sergiliyor. Bu, iç saha avantajının sadece küçük bir kısmının taraftarlardan kaynaklandığı anlamına geliyor.

Araştırmada yer almayan Hollanda'daki Erasmus Center for Applied Sports Economics yöneticisi Thomas Peeters ise araştırmaya bir eleştiri getirdi. Peeters, 2019-20 sezonundaki bazı maçların seyircili oynandığını belirtip araştırmanın taraftarların iç saha avantajı üzerindeki etkisini tam anlamıyla ölçemeyeceğini söyledi. 2020-21 sezonundaki maçları incelemenin daha iyi olabileceğini kaydetti.

Independent Türkçe, The Guardian, EurekAlert, Phys.org

Derleyen: Uğurcan Yıldız