Bilim insanları pandeminin başındaki alışveriş çılgınlığını hayvansal bir davranışla ilişkilendirdi

"Yiyecek arama senaryolarında yiyecek ödülü belirsizlik taşıdığında hayvanlar, vücutlarında yağlanmanın artmasına veya gıda depolamaya ya da ikisine birden başvurur"

Kovid-19 pandemisinin başında dünya genelinde yaşanan alışveriş çılgınlığı kameralara böyle yansımıştı (Reuters)

Yeni bir araştırma, koronavirüs salgınının başlangıcında marketlere hücum edilmesinin hayvanların tehlike içeren zamanlarda yiyecek depolama davranışıyla bağlantılı olduğunu gösterdi.

Pandeminin yol açtığı tehlike ve belirsizlik, alışkanlıkların değişmesine ve gıda ürünlerinin stoklanmasına yol açmıştı. Bunun nedeniyse gelecekte tedarikte aksamalar olacağı korkusuydu.

Middlesex Üniversitesi’nden davranış bilim profesörü Tom Dickins ve doktora öğrencisi Sabrina Schalz’ın kaleme aldığı yeni araştırma makalesi, benzer davranışın hayvanlar aleminde de yer aldığını şu sözlerle açıkladı:

Yiyecek arama senaryolarında yiyecek ödülü belirsizlik taşıdığında hayvanlar, vücutlarında yağlanmanın artmasına veya gıda depolamaya ya da ikisine birden başvurur.

Bu süreçler, hayvanların belirsizliğe karşı tampon özelliği gösteren ve devam eden süreçte başarıya ulaşan yiyecek arayışı için zaman kazandıkları adaptasyonlar gibi duruyor.

Makale bu tür davranışların, belirsizliğin yol açtığı kaygıların stokçuluk ve panik satın alma davranışlarıyla sonuçlandığı pandemi tepkisiyle doğrudan ilişkilendirilebileceğini” ekledi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Araştırmacılar aynı zamanda koronavirüs kapma tehlikesi nedeniyle diğer kişilerle temas etmekten korkmanın, hayvanların avcılardan gelen tehditlerle karşı karşıya kaldıklarında verdikleri tepkiyi yansıttığını belirtti.

Araştırmacılara göre, insanların çevresindeki diğer kişilere karşı (pandemi nedeniyle) teyakkuzda olma durumu, avlanma tehdidi altındaki hayvanlarda görülen artan teyakkuz durumundan farklı değil.

"Pandeminin başlangıcında belirsizlik ve yiyecek kıtlığı olasılığıyla kendini gösteren tehlikeye karşılık olarak şahit olunan alışveriş artışı, tehlikeyle yüz yüze gelen hayvanların gösterdiği yiyecek istiflemesiyle çok benzer bir davranıştır" diyen Dickens, sözlerini şöyle sürdürdü:

Başlıca gereksinim olan yiyecek teminine ilişkin aniden gelişen bir belirsizlik vardı ve aynı zamanda dışarı çıkarsak hastalık ve ölüm riskini arttıracağımız söylenmişti.

Araştırmacı bu belirsizliğin insanların olağan hazırda bekleme davranışını altüst ederek durumla başa çıkmak için bir dizi yeni davranış ortaya çıkardığını ifade etti:

Başlangıçta ‘panik alımı’ olarak isimlendirdiğiniz şey aslında insanların kendilerini korkutucu bir duruma mantıklı biçimde uyum sağlaması ve bununla yaşamaya devam etmesidir. 

Artışlar gerçekleştiğinde bunlar çok uzun raf ömrü bulunan ürünlerdi. Dolayısıyla insanlar erken davranarak sorunu çözdü ve böylece belirsizliğin üstesinde gelebildi. Çünkü o noktada hiç kimse tedarik zincirlerinin ne zaman gelişme kaydedeceğini bilmiyordu.

Bu aslında çok mantıklı, anlaşılabilir bir davranış ve muhtemelen karar mekanizması üzerindeki etkili evrimin çok uzun bir sürecin sonundaki ürünü.


Middlesex Üniversitesi

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU