Koronavirüs tüm dünyada 15 milyondan fazla insana bulaşmışken, yoksul veya yoksulluk sınırı altında yaşayan insanlar için (işe gitmek büyük bir sağlık tehdidi olsa bile) evden çalışmak seçenekler arasında değil.
23 Temmuz’da yayımladığı raporla buna bir çözüm önerisi sunan Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’na (UNDP) göre belirlenecek bir “Geçici Temel Gelir” ile gelişmekte olan ülkelerin yoksul ve risk altındaki nüfusu korunabilir.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Rapor bunun, 132 gelişen ülkede yaşayan 2,8 milyar insana nakit desteği sağlanmasıyla çözülebileceğini, koronavirüs salgınının böylelikle yavaşlayabileceğini öngörüyor.
UNDP verilerine göre 1,07 milyar insan uluslararası yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Güney Asya ve Sahraaltı Afrika ülkelerinde günde 1,90 dolar; Doğu Asya, Pasifik, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da günde 3,20; Avrupa, Orta Asya, Latin Amerika ve Karayiplerde günde 5,50 dolar kazanç, UNDP verilerine göre yoksul sayılmanın sınırı.
Rapora göre 1 milyar 710 milyon insan da “yoksul” sınıfına geçmekle karşı karşıya.
Yani toplamda gelişmekte olan ülkelerin nüfusunun yüzde 44’üne denk gelen 2 milyar 780 milyon kişi, bulundukları ülkenin vatandaşı ya da oturma/çalışma iznine sahip olsun olmasın geçici bir temel gelir almalı.
Üç farklı yolla ödenebilir
Program, farklı faktörlere de bağlı olarak kişi başı en az 199 dolar ödenmesi gerektiğini söylüyor.
UNDP raporunda ödemenin ne şekilde olacağına dair ise üç teklif sunuluyor:
- Söz konusu ülke tarafından bir mevcut gelirlere bağlı olarak bir eşik değer belirlenmesi
- Ülkedeki yaşam masrafları göz önünde bulundurularak nakit transferinin toptan olması
- Nerede yaşadıklarına bakılmaksızın her kişi için aynı ödemenin toptan olarak yapılması
UNDP’nin raporunda verilen bir diğer tavsiye ise vatandaşlara söz konusu “temel geliri” ödemek için ülkelerin borç ödemelerinin geçici olarak durdurulması gerektiği yönünde. Kuruluştan yapılan açıklamada, gelişmekte olan ekonomilerin 2020’de ödemeleri gereken borcun 3,1 trilyon dolar olduğu belirtildi.
"Ordu harcamanızı kısın"
UNDP sözcüsü Victor Garrido Delgado, fosil yakıt sübvansiyonlarının ve askeri harcamaların kısılarak “geçici temel gelire” aktarılmasıyla yoksul kişilere nakit sağlanabileceğini söyledi.
“Gün sonunda ödemenin nasıl olacağını her ülke kendisi belirleyecek” diyen Delgado, yoksullara verilecek paranın gıda, barınma ve acil hizmetlere harcanacağını, dolayısıyla ekonomiye dönüşünün çok hızlı olacağını söyledi.
Ülkelerin mevcut sosyal destek sistemlerinin kayıt dışı ekonomide çalışanları, kendi işini yapanları, ücret verilmeyen bakım çalışanlarını kapsamadığını hatırlatan UNDP Baş Ekonomisti George Gray Molina, Brezilya, Meksika, Peru, Güney Afrika, Hindistan, Bangladeş, Pakistan ve daha birçok yoksul ülke için bu programın daha hayati olduğunu söyledi.
UNDP yöneticisi Achim Steiner’ın basın açıklamasında ise “Yaklaşık 3 milyar insan için nakit ödemesi çok fazla gibi gözükebilir. Ancak beklenmedik zamanlar, beklenmedik sosyal ve ekonomik önlemler gerektirir. Geçici Temel Gelir’i dünyanın en yüksek ülkelerine sunmak bir seçenek ve böyle bir seçeneği sunmak bile daha birkaç ay öncesinde imkansızdı” denildi.
Independent Türkçe
