Mart 2011’de 1 Amerikan Doları 47 Suriye Lirası'ydı, bugünse 1 dolar 500 Suriye Lirası'na kadar yükseldi. Savaşın zirveye ulaştığı Mayıs 2016’da ise 1 dolar 645 Suriye Lirası’na denk geliyordu.
Söylentiler ve gerçekler
Vatandaşlar, yatırımcılar, sanayiciler ve tüccarlar şiddetini artıran savaş ortamında doğal olarak güvensizlik hissettiler. Özellikle büyük ve orta ölçekteki fabrikaların yıkılması, Suriye'deki enerji kaynaklarının hizmet dışı kalması ve bunun yanında düşük gelir probleminin baş göstermesi Suriye ekonomisini belirsizlik içine soktu.
Yerel para biriminin piyasaya pompalanmasına rağmen Suriye Lirası’nın dolar karşısındaki düşüşü sürdü. 2017 yılında 1 dolar 410 ila 550 lira bandında seyretmişti.
Bununla birlikte Suriyeliler, ekonominin bozulmasından ve liradaki devalüasyon korkusuyla sermayelerini korumak için altın almaya başladı.
Her ne kadar Suriye altın madeni konusunda yoksun bir ülke olsa da Şam’ın batısındaki bir dağlık bölgede altın madenlerinin keşfedildiğine yönelik söylentiler arttı. Bunun üzerine Suriye Jeoloji ve Maden Kaynakları Kurumu açıklama yaparak söz konusu iddiaları reddetti.
Açıklamada Şam’ın batısındaki dağlarda ve Harmun Dağı’nda bulunan altınların, sahte altın olarak bilinen pirit (FeS2) taşları olduğu, bu maddenin normal vatandaşlar tarafından altından ayırt edilemeyeceği belirtildi.
Laboratuvar ortamında inceleme yapan jeoloji uzmanlarının aldıkları neticeye göre sosyal medya platformlarında paylaşılan fotoğrafların Suriye’den olmadığı belirlendi.
Bir lira ve yarım lira
Suriye Ekonomi Bakanlığı, sadece el ile üretim yapılan Suriye fabrikalarını geliştirmek amacıyla Suriye'ye altın ithal etmek için yabancı tüccarların ilgisini çekmeye çalıştı.
Altın endüstrisi uzmanı George Hallak, yerel olarak üretilen, üzerinde Halep Kalesi ve Eski Şam pazarı sembollerini taşıyan 21 ayar ve 8 gram olan “altın liraların” büyük ilgi gördüğünü söyledi. Ancak yarım lira grubundakilerin aynı ilgiyi görmediğini ifade etti.
Savaş altın üretimini de etkiledi. Birçok atölye sahibi ve çalışan göç etmeyi tercih etti. Duruma üzülen Hallak, “Yetenekli zanaatkarlar Halep ve Şam’dan Lübnan ve Türkiye’ye gittiler. Ermenistan’a giden de birçok kişi var. Bu göç sanayi ve ticareti olumsuz etkiledi” ifadelerini kullandı.
Suriye toprakları altın üretmese de, özellikle Türkiye ve Lübnan’a aktif bir kaçakçılık faaliyeti yürütülüyor. Bu da kuyumcuları endişelendiriyor. Kuyumcular cemiyetinden bir esnaf, Suriye Ekonomi Bakanlığı’nın Arap ve yabancı tüccarlara aynı miktarda getirme şartıyla altın ihracatı yapılmasını onayladığını duyurdu. Ancak son karar Suriye Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı’nın olacak.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independentarabia.com/node/11046/
Independent Türkçe için çeviren: Abdurrahman Koç
© The Independent
