Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısı sonrası koronavirüs gündemine ilişkin açıklamalarda bulundu
Dokuz haftadır süren mücadelenin ve uygulanan tedbirlerin sonuçlarının aldığını ifade eden Koca, “Çilesiz tedbir olmaz, yeri geliyor çileye de katlanıyoruz. Günlük hayatımızdan feda ederek yaptığımız mücadele pek çok insanın hayatında tehlikeyi önlemiştir” dedi.
Vaka ve can kaybındaki düşüşün başarı grafiği olduğunu belirten Koca şunları kaydetti:
Dün bu sayı binin altına düştüğünde bu düşüş nihai başarının işaret fişeği olacaktır. Hastalık sebebiyle kaybettiğimiz in anlar var. Hiç kaybımızın olmayacağı günlerin de geleceğini düşünüyoruz. Biz umutsuz tek gün yaşamadık. Gelinen noktada bu umut tedbirlerin en az meşakkati içereceği sonuca odaklanmıştır.
“Dünya virüsten kurtulma tarihini bilemiyor”
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının nereye kadar gidebileceğinin kestirilemediğini vurgulayan Koca, “Dünya virüsten tam olarak kurtulacağımız tarihi bilemiyor. Uzmanlar böyle bir varsayımda bulunamıyor” dedi.
Koca ayrıca, “İnsan organizmasını istila eden son virüsün ne zaman etkisiz hale getirileceğini bilmek mümkün değildir. Hayatı yeniden planlıyoruz. Virüse karşı korunma tedbirlerini ilk plana alıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Hasta sayısının azalması güvence değildir”
Bayram süresince akraba ziyaretlerinin yapılmaması konusunda uyarılarda bulunan Koca,“Virüsün karşılaştığımız kişilerden kimin taşıdığını bilemeyeceğimiz için yeni hasta sayısının azalması sizin için güvence değildir” dedi.
Koca şöyle devam etti:
Size bayram günleri için veremediğim haberleri daha ilerisi için verebilirim. Bayram günlerinde tedbirlere uyarsak sonrasında daha özgür olabiliriz. Bayramı çok dikkatli geçirmeliyiz. Bayram günleri virüsün yeniden yayılma günü olmamalı. Bu bayramı eski bayramlar gibi kutlarsak hastalığın tırmanışa geçtiği günlere dönebiliriz. Bayram günlerinde evimizde kalalım, ziyarete gitmeyelim. Anne ve babalarımıza tehlikeli yakınlık olmasın. Onlar için en güzel sözleri düşünüp arayalım. Kalbin kurduğu cümle bir annenin elini öpmekten daha büyük yakınlık kurar.
“Özgürlüğümüzü tedbirler garanti altına alınacak”
Bayramdan sonraki günlerin daha riskli olacağını belirten Koca, “Tedbirlere uyarak yaşayacağımız daha geniş bir sosyal hayatımız olacak. Özgürlüğümüzü tedbirler garanti altına alacak. Bu hayat tarzına kontrollü sosyal hayat diyoruz” ifadelerini kullandı.
“İşyerlerinde afişler ve rehber olacak”
Çalışma ortamı açısından risk oluşturabilecek işyerlerini ve sektörleri masaya yatırdıklarını vurgulayan Koca, Bilim Kurulunun söz konusu sektörler için rehber hazırladığını kaydetti.
Koca şunları ekledi:
Vatandaşlarımız kontrollü sosyal hayat döneminde mücadelede sadece kurallara uyan taraf değil denetleyen taraf olacak. İşyerlerinin girişlerinde, asılı afişlerde, planlanan çalışma saati, bir arada bulunabilecek azami insan sayısını göreceksiniz. Detaylı çalışma rehberleri de bulunacak. Açılabilecek işyerleri için Bilim Kurulumuz rehberler hazırlamaktadır. Bir kısmı hazır durumdadır.
“Seyahatlerde kod kullanılacak”
Sağlık Bakanlığı’nın sosyal hayatı kolaylaştıracak mobil uygulamasından daha önce bahsettiğini ifade eden Koca, “Kullanıcı sayısı 10 milyonu aşan bu uygulama evden çıktığınızda rehberiniz olacak” dedi.
Koca şunları kaydetti:
Mobil uygulamanın bir diğer fonksiyonu da şudur, bireyler risk taşımadığını, hasta veya temaslı olmadığını bu uygulama aracılığıyla gösterebilecek.
Uçağa binerken bu uygulama serbest giriş kartı olacak. Ulaştırmada bu bilgi bizlerden göstermemiz istenecek. Bu uygulamaya öncelikle şehirlerarası uygulamaya geçiyoruz. Alacağınız kodu kullanarak uçak ve tren seyahati yapabileceksiniz.
İlgili seyahat firması tarafından sağlanıp tedbir alınacak. Sonradan bir yolcuya virüs tespit edilirse yolculuk esnasında temas ettiği kişilerin takibi yapılacaktır.
Hayat Eve Sığar mobil uygulamasından HES kodu alınabileceğini kaydeden Koca, tüm yolcuların en üst düzeyde güvenliğinin sağlanmaya çalışacağını ifade ett.
Koca, HES kodların kişiye özel tekil kodlardan oluşacağını belirterek, "TC kimlik numarası gibi sabit olmayacak. Her paylaşımında farklı bir HES kodu oluşturulabilecek. Önümüzdeki günlerde mobil uygulama ve HES kodunun yaygın uygulanması hayatımızı kolaylaştıracak" ifadelerini kullandı.
“Salgının yayılım hızı 0,72”
Koronavirüs salgınının yayılım hızıyla ilgili bilgi veren Bakan Koca, bu konunun halk sağlığı hekimleri tarafından tartışıldığını ama bu anlamda önemli olduğunu da ifade ederek şunları kaydetti:
Burada önemli olan hastalığın yayılım hızını gösteren bir katsayı. Bu kabaca R değeri olarak. R 0 değeri, RT değeri var. Burada kabaca R değeri olarak söylediğimizde geçen bir oran vermiştim. Bugüne kadar ortalaması olan R değeriydi. Bugün itibarıyla R 0 veya R değeri 0,72 olduğunu söyleyebilirim. Her geçen gün oranın düştüğünü, giderek bulaşıcılık hızının azaldığını, sayıların düşmeye devam ettiğini gösteren bir oran
“Öğrenciler sınava maskeyle girecek”
Sınava girecek öğrencilerin de durumuna ilişkin bilgilendirme yapan Koca, konunun Bilim Kurulunda birkaç defa görüşüldüğünü ve bu konuyla ilgili rehber yayınlanacağını vurguladı.
Bütün öğrencilerin maskeyle sıralarına oturmasının isteneceğini belirten Koca şunları ekledi:
Yani herkesin maskesiyle imtihana gireceği sıraya oturması sağlanacak. Mesafe korunabiliyor ise o durumda maskesini çıkarmasını Bilim Kurulu öneriyor. Özellikle maskeli olacak fakat imtihan anında maskenin devam etmesi gerekmiyor, maske çıkarılabilir
65 yaş ve üstü vatandaşların durumu
65 yaş ve üstü vatandaşlara uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasına ilişkin ise Bakan Koca şunları kaydetti:
65 yaş üzeri büyüklerimize küçük bir müjdemiz olacak. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla Bilim Kurulu'nda görüşmüş olduk. 65 yaş üzeri büyüklerimiz eğer memleketlerine gitme noktasında sabit bir yere gittiğinden emin ise, sağlık durumları aile hekimleri açısından bir sorunları yoksa ilgili Kaymakamlıktan yanlarında zorunlu gerektiğinde bir veya iki kişi olmak suretiyle 1 aylık bir zaman zarfında dönmemek üzere bir izin durumu yarından itibaren söz konusu olacak.
“Sağlık turizmi sezonunu erken başlattık”
Turizm açısından Rusya gibi koronavirüs görülme oranı yüksek olan ülkelerden gelen kişiler için de HES gibi bir uygulama kullanılabilir mi sorusuna Bakan Koca, "Bu konu tartışılıyor. Turizmle ilgili Turizm Bakanımızla da görüşüyoruz sık sık. Burada geçişi, sezonu kontrollü yapmak istiyoruz” dedi
Haziran için daha önceki dönemlere göre turist sayısının yüzde 20'yi geçebileceğini düşünmeyeceğini ifade eden Koca şunları kaydetti:
Riskli ülkelerden gelişlerle ilgili zamana yayılarak o bölgedeki salgını da değerlendirerek dinamik süreç içerisinde planlanıyor olacak. Ülkedeki salgın durumu göz önüne alınarak planlanmış olacak. Gelenlerin hem testleri yapılıyor olacak hem bulundukları ortamda hangi kurallara uyulması gerekiyorsa bunlara çalışıldı. Bu çerçevede de devamında hasta gelen turiste nasıl davranılması gerektiği, hangi hastanede tedavi edilmesi gerektiği gibi bütün detayların çalışıldığını bilelim. Rusya gibi riskli ülkeyle ilgili hemen planlanabileceği olmayacak
Sağlık turizmi sezonunun da erken başlatıldığını ifade eden Koca, talebe ve müracaata göre gerektiğinde charter seferlerin düzenlenebileceğini vurguladı.
“Türkiye'de koronavirüs salgının etkisi azalıyor”
Ülkedeki koronavirüs salgınının vaka ve can kaybı tablosuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Koca, "Türkiye'de giderek salgının etkisinin azaldığını çok rahat söyleyebiliriz" dedi.
Bunun virüsün yok olduğu anlamına gelmediğini belirten Koca, şöyle devam etti:
Artık virüsü tanıdığımızı, salgın döneminde Türkiye'de farklı bir tedavi algoritması uyguladık. Bunu dünya da DSÖ de biliyor. İkinci haftadan itibaren tedavi algoritmasının hemen değiştirildiği dönem oldu. Türkiye'deki tedavi algoritmasının farklılığı ile hastane, yoğun bakım ve entübe hastalarımızın azaldığını gördük. Erken ilaç başlama durumu, Çin'den getirilen ilacın ne zaman hangi hastalığa uygulanması algoritmasında farklılık yaptık. Çin daha çok entübe olan hastalarda kullandı biz daha erken dönemde faydasını gördük. Yayın yapma anlamında ciddi çalışmalar var. Önümüzdeki 2-3 hafta içinde epey yol alacağımızı bu verileri dünyaya sunacağımızı şimdiden söyleyebilirim.
"İkinci dalga beklemiyoruz"
İkinci dalganın olup olmayacağı hakkında da bilgi veren Bakan Koca, "İkinci dalga riski şu dönemde düşünmüyoruz. Özellikle sokağa çıkma yasağının olduğu günler sonrası bir yoğunluğun oluşmuş olmasını etkisini biz bir hafta 10 gün sonra zaten görüyoruz” dedi.
Koca ayrıca, “Geçen hafta Pazartesi günü 1.100 rakamlarına kadar düştü sonra 1.600-2.200'lere kadar yükselme bir önceki haftanın Salı'dan itibaren hareketliliğin getirdiği bir sonuçtu. Şimdi tekrar aşağı düşüş söz konusu. Bugün ve yarın daha aşağı düşeceğini görüyoruz” dedi.
"Aşı hemen kullanılabilecek bir durum değil"
Kovid-19’a karşı aşı çalışmaları hakkında da bilgilendirmelerde bulunan Bakan Koca, şunları kaydetti:
Erciyes'teki çalışma önemsediğimiz bir çalışma. Benzer başka çalışmaların olduğunu biliyorsunuz. Hayvan deneyi aşamasına gelen birkaç tanesinden birisi bu çalışma. Aşıyla ilgili herkes bir şeyler söylüyor. Şunu bilelim aşı 3-6 ayda hemen kullanabilecek bir durum değildir. Bu en erken 8-10 aylık zaman diliminden önce olacağını düşünmüyoruz. Bu anlamda en çok mesafe alan ülkenin Çin olduğunu biliyoruz. İnsan deneyi safhasına geldiğini biliyoruz. Türkiye'deki çalışmaların da daha hayvan aşamasında olduğunu bu çalışmaların 2-3 ay kadar devam edebilir görünüyor. Aşı konusu hassas bir konusu. Belli bir süreçten sonra sonuç alamadım deme noktasına gelebilirsiniz. Umudumuzu koruyalım ama somut bir şey geliştiğinde size bunu çok daha net ifadelerle zaten söylemiş olurum.
Kafe ve restoranlar ne zaman açılacak?
Sinema, kafe ve restoranların ne zaman açılacağına ilişkin bir soruya cevap veren Koca, "Çok riskli olan alanlar erken dönemde kapandı, en geç açılması en doğal olanı” dedi.
Restoranların nasıl açılması gerektiği, oturma düzeni dahil olmak üzere bu konuda bir rehberin hazırlandığını vurgulayan Koca, “Bayramdan önce zaten düşünülmüyor bayramdan sonraki süreçte salgının seyrine göre dinamik bir yaklaşımla Bakanlar Kurulunun gündemine gelmiş olur. Sayın Cumhurbaşkanımız gerektiğinde ilan etmiş olur” dedi.
