Gökbilimcilerin son keşfi: Samanyolu Galaksisi eğri ve kıvrımlı   

Çığır açan buluş, galaksimizin varsayıldığı gibi düz ya da sabit olmadığını gösteriyor

Fotoğraf: Pekin Üniversitesi, CHEN Xiaodian

Ulaştıkları sarsıcı buluşu dünyayla paylaşan bilim insanları, galaksimizin eğri ve kıvrımlı olduğunu açıkladı.

İçinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi’nin düz ve sabit olduğu yönünde uzun süredir kabul edilen bir görüş vardı. Ancak galaksinin ilk kez tam bir haritasını çıkaran bilimsel bir araştırma ekibi, galaksinin kenarlarına doğru artan biçimde eğri büğrü bir hal aldığı sonucuna ulaştı.

Bin 339 yıldızı haritalandıran araştırmacılar galaksimizin gerçek şekline dair bilgiler edindi. Bu sonuçlara göre galaksinin kenarlarına yaklaştıkça yıldızların etrafındaki diskin büküldüğü ortaya çıktı.

Bilim insanları karşılaştıkları manzaranın diğer galaksilerde gördükleri düz şekilden epey uzak olduğunu kaydetti.

Bilimsel çalışmanın ortak yazarlarından olan, Avustralya’nın Sidney kentindeki Macquarie Üniversitesi’nden gökbilimci Profesör Richard de Grijs “Genel kanımız, sarmal galaksilerin bir teleskop vasıtasıyla kolayca görülebilen Andromeda gibi tam olarak düz olduğu yönünde” dedi.

Galaksimize dışarıdan ve belirli bir mesafeden bakıyor olsaydınız, birkaç yüz milyon yılda bir merkezi bir bölgenin yörüngesinde dönen yıldızların etrafındaki ince daireyi görürdünüz. Yüz milyarlarca yıldız ve tüm karanlık madde kümesi hep birlikte hareket ederek yerçekimsel bir karışımın parçası oluyor.

Diğer yandan Samanyolu’nun iç bölgelerinden ne kadar uzaklaşırsanız, yerçekiminden de o kadar az etkilenirsiniz. Samanyolu Galaksisi’nin gaz dairesini oluşturan hidrojen atomları, dış diskte artık ince bir düzlemde bir araya gelemediği için “S” şeklinde bükülme yaşanıyor.

Bilim insanlarının onlarca yıldır yaptığı gözlemler, galaksimiz içindeki hidrojen bulutlarının tuhaf bir şekilde biçim alabildiğini gösteriyordu. Ancak eğrilen diskin genç yıldızları da içerdiğini gösteren bu son araştırma, Samanyolu’nun çarpık sarmal halinin, etrafındaki yıldızların büyük iç diskleri dönerken oluşan eğilme momentinden kaynaklandığını da doğruladı.

Araştırmanın başyazarı olan Pekin’deki Çin Bilimler Akademisi’nden Xiaodian Chen “Güneş’ten Samanyolu Galaksisi’nin dış gaz disklerine olan uzaklıkları, bu yuvarlak yüzeylerin gerçekte neye benzediğine dair net bir fikir sahibi olmadan karar vermek çok zor” diye konuştu.

Diğer galaksileri detaylarıyla haritalandırmak mümkünken içinde olduğumuz galaksinin şeklini görmek hayli güç. Bilim insanlarının bir örnekle açıkladığı gibi Samanyolu Galaksisi’ni ölçmek, bir insanın bahçede ayakta dikilip ülkesinin şeklini öğrenmeye çalışmasına benziyor. 

Gökbilimciler ender rastlanan bir olay olmasına rağmen daha önce de kenarları garip bir şekilde eğri ve bükük benzer galaksiler görmüştü. Ancak içinde bulunduğumuz galaksinin de bu ilginç takıma ait olduğu konusunda bir netlik yoktu.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Elvide Demirkol

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU