Resmi rakamlara göre son yıllarda Batılıların bölgeye yatırımları azalsa da Sincan Uygur Özerk Bölgesi yeni bir gelir kaynağı buldu: Turizm.
Uygurlar yıllardır Pekin yönetiminin kendilerine ayrımcılık uyguladığını öne sürerken 2024'te bölgeye gelen turist sayısı 300 milyona ulaştı.
2018'den 2024'e kadar Sincan'a giden turist sayısı ikiye katlandı. 2025'in ilk 6 ayında 130 milyon turist kaydedildi.
26 milyonu aşkın kişinin yaşadığı Sincan'ı ilk kez 2015'te ziyaret etmeyi planladığını anlatan bir Çinli, arkadaşlarının bu karara çok şaşırdığını belirtiyor:
O dönem Çin'in en tehlikeli bölgelerinden biri olarak görülen bir yere niye gitmek istediğimi anlamadılar.
BBC'ye verdiği mülakatta gerçek adını gizleyerek Anna adını kullanan Çinli, bir arkadaşının önce seyahate katılmaktan sonra da onunla görüşmekten caydığını sözlerine ekliyor.
Bu yıl tekrar Sincan'a giden Anna, "Yine hatıralarımdaki kadar güzeldi ama artık çok fazla turist var" diyor.
Mayıs 2024'te bölgeyi ziyaret eden Singapurlu Sun Shengyao, "Manzaralar beklentilerimi çok aştı. Yeni Zelanda, İsviçre ve Moğolistan aynı yerde bir araya gelmiş gibi" ifadesini kullanıyor.
23 yaşındaki Sun, etrafta çok sayıda polis ve güvenlik kamerası gördüğünü ancak bunun kendisini rahatsız etmediğini söylüyor.
Singapurlu Thenmoli Silvadorie ise mayısta 10 gün boyunca kaldıkları Sincan'da seyyar gıda satıcılarının yanlarına gelerek başörtüsüyle nasıl dolaşabildiklerini kendilerine sorduğunu aktarıyor:
Uygur kültürünü çok merak ediyordum ama hayal kırıklığına uğradık.
Silvadorie bölgedeki camileri gezmelerine izin verilmediğini de sözlerine ekliyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı, Müslüman Uygurların ezildiği bölgede yaşanan şiddet olaylarının pek çok turisti geçmişte Sincan'dan uzak tuttuğunu bugün yayımladığı haberde bildiriyor.
Pekin'in altyapı yatırımları, TV dizileri ve yabancı medya turlarıyla bölgeyi bir cazibe merkezi haline getirdiği ve son dönemde hem yerli hem de yabancı turistler arasında Sincan'ın gözde bir yer olduğu vurgulanıyor.
Hilton ve Marriott gibi uluslararası zincirlerin de Sincan atılımına giriştiği belirtiliyor.
BBC, turistlerin bölgenin doğal güzelliğinin yanı sıra farklı etnik deneyimleri de beğendiğini aktarıyor. Hak örgütleriyse Pekin'in yerel kültürleri silmeye çalıştığını öne sürüyor.
2010'lu yıllarda Sincan'da yaşayan Josh Summers da Kaşgar'ın tarihi merkezinin yıkılıp yeniden yapıldığını vurgulayarak kentin yeni halinin Uygur kültürünü hiç yansıtmadığını söylüyor.
1998'de bölgeden ayrılan ABD yurttaşı Irade Kashgary, kendisi gibi Uygurların Komünist Parti tarafından turistik cazibe unsuru olarak kullanılmaya çalışıldığını ifade ediyor:
Bizim dans eden renkli bir halktan ibaret olduğumuzu dünyaya söylüyorlar. Oraya gidenler gerçeklerin gizlendiği bir yer gördüklerini bilmeli. Bir yandan da benim gibi aktivistler asla memleketine geri dönemeyecek. Çok tehlikeli.
Çin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde zorla çalıştırma, işkence ve "yeniden eğitim kampı" adı altında alıkoyma suçlamalarıyla karşı karşıya.
İnsan hakları örgütleri, bölgedeki yaklaşık 1 milyon kişinin zorla toplama kamplarına ve hapishanelere yerleştirildiğini öne sürüyor. ABD de Uygurlara yönelik muameleyi "soykırım" diye niteliyor.
Pekin yönetimiyse iddiaların gerçeği yansıtmadığını savunuyor.
Independent Türkçe, BBC, AP
Derleyen: Eren Umurbilir