Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, bu sabah Pekin'de, İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80’inci yıldönümü münasebetiyle düzenlenen büyük bir askerî geçit töreninin başlangıcında yaptığı konuşmada, ülkesinin ‘durdurulamayacağını’ ilan etti.
Televizyonda yayınlanan konuşmasında Şi, “Çin ulusunun yeniden canlanması durdurulamaz… İnsanlık için barış ve kalkınma gibi asil amaçlar kaçınılmaz olarak galip gelecektir” ifadelerini kullandı.
Şi, “Bugün insanlık bir kez daha barış mı savaş mı, diyalog mu çatışma mı arasında bir seçimle karşı karşıya” dedi.
Çin Devlet Başkanı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un da aralarında bulunduğu davetlilerle birlikte tarihi Tiananmen Kapısı'na gelerek askerî geçit törenini izledi.
Şi, Tiananmen Meydanı'na bakan kapının üzerindeki seyir platformuna çıkmadan önce kırmızı halıda her konukla tek tek tokalaştı.
Putin ve Kim, Şi ile birlikte platforma doğru yürüdüler, diğer katılımcılar ise koltuklarına otururken sıcak bir alkışla onları karşıladılar.
Üç lider, bazıları 100 yaşın üzerinde olan beş İkinci Dünya Savaşı gazisiyle tokalaşmak için durdular.
Çin'in askeri gücünü ve diplomatik etkisini sergilemek için tasarlanan geçit töreni, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergileri ve tutarsız politikaları Washington'un müttefikleri ve düşmanlarıyla ilişkilerini gerginleştirirken gerçekleşti.
Şi, Tiananmen Meydanı'nda 50 binden fazla kişiye hitaben şunları söyledi: “Bugün insanlık, barış mı savaş mı, diyalog mu çatışma mı, kazan-kazan mı kaybet-kaybet mi arasında bir seçimle karşı karşıya. Çin halkı tarihin doğru tarafında kararlı bir şekilde durdu.”
Şi, üstü açık bir arabadan füzeler, tanklar ve insansız hava araçları (İHA) gibi gelişmiş askeri teçhizatı inceledi. Büyük pankartlar taşıyan helikopterler ve savaş uçakları, sembolizm ve propaganda dolu 70 dakikalık geçit töreni sırasında düzenli bir şekilde uçtu. Tören, 80 bin barış güvercini ve renkli balonun uçurulmasıyla sona erdi.
Eski lider Mao Zedong'un giydiğine benzer bir takım elbise giyen Şi, kırmızı halıda 20'den fazla ülkenin liderlerini karşıladı ve eşi Peng Liyuan'ın bir dizi lideri İngilizce selamlayarak “Tanıştığımıza memnun oldum” ve “Çin'e hoş geldiniz” dediği duyuldu.
Geçit töreni başlarken Truth Social'da bir paylaşımda bulunan Trump, Çin'in Japonya'dan bağımsızlığını kazanmasında ABD'nin rolünü vurguladı.
Trump, “ABD'ye karşı komplo kurarken lütfen Vladimir Putin ve Kim Jong-un'a sıcak selamlarımı iletin” diye ekledi.
Trump daha önce gazetecilere, askerî geçit törenini ABD'ye bir meydan okuma olarak görmediğini söylemiş ve Şi ile ‘çok iyi ilişkileri olduğunu’ vurgulamıştı. Japon hükümetinin üst düzey bir sözcüsü bugün geçit töreni hakkında yorum yapmaktan kaçınarak, Asya'nın en büyük iki ekonomisinin yapıcı ilişkiler içinde olduğunu ifade etti.
Yeni dünya düzeni vizyonu
Şi, İkinci Dünya Savaşı'nı, Japonya'nın aşağılayıcı işgalini yenerek ekonomik ve jeopolitik bir güç haline gelen Çin ulusunun büyük canlanışında önemli bir dönüm noktası olarak nitelendirdi. Bu hafta başında Şi, bölgesel güvenlik zirvesinde yeni bir dünya düzeni vizyonunu açıkladı ve ABD'yi dolaylı olarak eleştirerek ‘hegemonya ve güç politikasına’ karşı birlik çağrısında bulundu.
Atlantik Konseyi’nin Tayvan’daki Küresel Çin Merkezi'nde araştırmacı olan Win-Te Sung, “Şi, dengelerin değiştiğinden emin. Çin artık direksiyona geri döndü” dedi.
Analistler, Rusya ve Kuzey Kore'nin Haziran 2024'te imzaladığı anlaşma ve Pekin ile Pyongyang arasında benzer bir ittifakın ardından, üç liderin daha yakın savunma ilişkileri açıklayabileceği olasılığını takip ediyor. Böyle bir sonuç, Asya-Pasifik bölgesindeki askeri dengeleri değiştirebilir.
Kim, 66 yıldır Çin'in askerî geçit törenine katılan ilk Kuzey Kore lideri oldu.
Kuzey Kore lideri, Güney Kore istihbaratının olası halefi olarak gördüğü kızı Ju-ae ile birlikte Pekin'e gitti, ancak kızı askerî geçit töreninde onun yanında görünmedi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
