Beyaz Saray’daki “tarihi” Ukrayna savaşı toplantısı ne kadar umut verici?

“II. Dünya Savaşı sonrası Batı’nın büyük ittifak anlarını andırıyor”

CNN'in analizinde Beyaz Saray'daki görüşme "tarihi toplantı" diye nitelendi (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın, Beyaz Saray'da Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Avrupalı liderlerle dün yaptığı görüşmenin yankıları sürüyor. 

Toplantıya Zelenski'nin yanı sıra NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz katıldı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Görüşmenin ardından Trump, Avrupalı liderlerle toplantının çok iyi geçtiğini, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Zelenski'nin bir araya geleceği, kendisinin de katılacağı üçlü zirve için hazırlıklara başlandığını açıkladı. Zelenski de Putin'le görüşmeye hazır olduğunu bildirdi. ABD Başkanı, Putin'le Alaska eyaletinde 15 Ağustos'ta görüşmüştü.

CNN'in analizinde, Avrupalı liderlerin ideolojik farklılıklarına rağmen birlik gösterdiğine işaret edilerek, toplantının "II. Dünya Savaşı sonrası Batı'nın büyük ittifak anlarını" andırdığı yazılıyor. 

Diğer yandan Beyaz Saray'daki toplantıda herkesin sorunlu başlıkları tartışmaktan kaçındığı, atmosferi olumlu tutmaya çalıştığı ifade ediliyor.

Ukrayna, kendilerine verilen güvenlik garantilerinin ardından ABD'ye 100 milyar dolarlık silah ve 50 milyar dolarlık insansız hava aracı üretim anlaşması teklif etti. CNN'in aktardığına göre zirvede İtalya, NATO'nun 5. maddesine benzer ama ittifak dışında kurulacak bir garanti mekanizması önerdi. Trump da Alaska zirvesinden sonra Putin'in "güvenlik garantilerine" açık olduğunu söylediğini savunmuştu. Ancak analizde, Moskova'nın böyle bir hamleyi kabul etmesinin çok zor olduğu belirtiliyor. 5. madde kapsamında bir NATO üyesi ülkenin saldırıya uğraması durumda tüm üyelerin ona askeri destek sağlaması talep ediliyor. 

Buna ek olarak Avrupa ülkelerinin Ukrayna adına savaşa müdahil olmasının pek muhtemel görünmediği aktarılıyor. Trump'ın MAGA tabanının da böyle bir hamleyi olumlu karşılamayabileceğine dikkat çekiliyor. 

Washington merkezli düşünce kuruluşu Wilson Center'dan Michael Kimmage, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Şu anda, herkesin bir fantezi diplomasisinde ortaklaştığı bir durumdayız ama bu sürdürülebilir değil.

 


New York Times'ın (NYT) analizinde de Trump'ın sene başında Kremlin'e yakın davranırken sonradan pozisyonunu değiştirmesi nedeniyle Kiev'in ABD Başkanı'na güvenmekte güçlük çektiği belirtiliyor. 

Zelenski'nin şubatta yaptığı Beyaz Saray ziyaretinde Ukraynalı liderle Trump arasında tartışma yaşanmıştı. Kiev'in maden anlaşmasına yanaşmaması üzerine Trump ve ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Zelenski'yi "nankörlükle" suçlamıştı. Gergin toplantının ardından Washington, Kiev'e askeri mühimmat ve istihbarat yardımını yaklaşık bir hafta süreyle askıya almış, sonrasında ise iki ülke arasında maden anlaşması imzalanmıştı.


Independent Türkçe, CNN, New York Times, Wall Street Journal, AA

Derleyen: Yasin Sofuoğlu

DAHA FAZLA HABER OKU