Mahalli İdareler Genel Seçimleri sonucunda belediye başkanlığına seçilenler, isteklerine bakılmaksızın emekli aylığı almakta iken belediye başkanlığı görevine seçilenlerin emekli aylıkları kesilerek 5510 sayılı Kanun’un 4/c maddesi kapsamında, yani devlet memuru statüsünde sigortalı sayılacaktır.
2008 yılı Ekim ayı başından sonra belediye başkanlarının sosyal güvenlik hakları, çeşitli tarihlerde çıkarılan kanunlarla değişikliğe uğramıştır.
2008 yılı Ekim ayı başından önce ve sonra, ilk defa devlet memuru olarak ilgilendirildikleri tarihten günümüze kadar olan süreçte kanunlarda meydana gelen değişiklikleri açıklamaya çalışacağız.
1. Emeklilikle ilgili görevde bulunanlardan belediye başkanlığına seçilenler
Seçilmiş veya tayin edilmiş belediye başkanları, emeklilik hakkı tanınan bir görevde devlet memurluğu yapmış olmaları halinde, isteklerine bakılmaksızın seçimlerin yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren zorunlu olarak 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olmaktadırlar.
Emekli Sandığı’na tabi hizmetleri bulunmakla birlikte, seçimlerin yapıldığı tarihte başka sosyal güvenlik kuruluşlarına (506 sayılı SSK veya 1479 sayılı Bağ-Kur) prim ödeyenlerin, ilgili sigortalılıklarını sona erdirmeleri halinde Emekli Sandığı’na tabi olmaları mümkün olacaktır.
Bu durumda, sigortalılıkları sona erdirilenlerin ve isteğe bağlı sigortalılıkları bitenlerin takip eden ay başından itibaren devlet memurluğu başlatılacaktır.
Ancak Emekli Sandığı’na tabi olma durumu talebe bağlı olduğundan, devlet memuru olmak istemeyen belediye başkanlarının 506 (SSK) veya 1479 (Bağ-Kur) sigortalılıkları devam edecektir.
2. Emeklilikle ilgili görevleri bulunmayanlardan belediye başkanlığına seçilenler
Emekliliğe tabi görevlerde bulunmayan, yani sigortalılığı bulunmayan ve belediye başkanlığına seçilenler, seçimlerin yapıldığı tarihten itibaren 6 ay içinde yazılı başvuru yaparak devlet memuru olmak isterlerse, emekli keseneği ve kurum karşılıkları ilgili belediyeden alınarak 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olmaları sağlanmaktadır.
Ayrıca, istemediklerine dair dilekçeleri olmamakla birlikte kesenek ve karşılıkları gönderilmiş olanların da sigortalılıkları kurulmuştur.
Belediye başkanlığı görevinde bulundukları süre içinde müracaat edenlerin de devlet memuru statüsüne alınması sağlanmıştır.
Belediye başkanlığı nedeniyle devlet memurluğuna geçmek isteyenler, bu talebini dilekçe ile SGK’ya iletmek zorundadır.
Başvuru tarihinde ise 506 (SSK) veya 1479 (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılıklarının sona ermiş olması gerekmektedir.
3. Diğer sigortalılık statülerinden emekli aylığı alırken belediye başkanlığı görevine seçilenler
Sosyal güvenlik kuruluşlarından yaşlılık, malullük veya emekli aylığı almakta iken belediye başkanlığına seçilenlerin devlet memuru olma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Ancak, 24 Aralık 2004 tarihinden itibaren diğer sigortalılık statülerine tabi görevlerde bulunmayan ya da bu kuruluşlara tabi olarak çalışmakta iken belediye başkanlığına seçilen ve atananlar ile emekli, yaşlılık veya malullük aylığı almakta iken belediye başkanlığına seçilen ve atananlar, isteğe bağlı olarak SGK kayıtlarına geçen dilekçeleri takip eden ay başından itibaren emekli aylıkları kesilmek suretiyle devlet memuru olma hakkı kazanmışlardır.
Bu durumda 15 yıl devlet memuru olarak çalışma ve 61 yaş şartını sağlayarak müstakil emeklilik hakkı elde edilebilmektedir.
4. 5510 Sayılı Kanun’un yürürlük tarihinden sonra belediye başkanlığına seçilenler ile il encümeninin seçimle gelen üyeleri hakkında uygulama
Belediye başkanı veya il encümeninin seçimle gelen üyeliği görevini sürdürmekte iken, 2008 yılı Ekim ayı başından sonra 4(a) ve 4(b) bendi kapsamındaki sigortalılıklarını sona erdirenler, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren zorunlu olarak 5510 sayılı Kanun’un 4(c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır.
Sigortalılıklarını sona erdirmeyenler ise talepleri halinde, taleplerinin SGK kayıtlarına geçtiği tarihten itibaren (a) veya (b) bendi kapsamındaki zorunlu sigortalılıkları sona erip ermediğine bakılmaksızın 4(c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır.
2008 yılı Ekim ayı başından önce 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamında sigortalılığı sona eren belediye başkanlarından, 5434 sayılı Kanuna göre sigortalılık talebinde bulunmayanların sigortalılıkları 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren başlatılacaktır.
5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlanan ve belediye başkanlığına seçilenler, 2008 yılı Ekim ayı başından sonra 4(c) bendi kapsamında sigortalı olmak istemeleri durumunda, emekli aylıkları kesilmek suretiyle dilekçelerinin SGK kayıtlarına geçtiği tarihten itibaren sigortalı sayılacaklardır.
5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından sonra belediye başkanlığına veya il encümeninin seçimle gelen üyeliğine seçilenlerden; sigortalılık hali bulunmayanlar ile 4(a) ve (b) bendi kapsamında sigortalı olanlar, isteklerine bakılmaksızın seçildikleri tarihten itibaren; sosyal güvenlik kuruluşlarından yaşlılık, emeklilik ve malullük aylığı almakta iken belediye başkanlığına seçilenler ise istekleri halinde, dilekçelerinin SGK kayıtlarına geçtiği tarihten itibaren 5510 sayılı Kanun’un 4(c) bendi kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar.
5. Belediye meclis üyeleri arasından belediye başkan yardımcılığına seçilenler
Belediye başkanı, belediye meclis üyeleri arasından belirlenen esaslara göre belediye başkan yardımcısı görevlendirebilir ve bunların taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumuyla ilişkilendirilmeleri mümkün kılınmıştır.
Belediye meclis üyeleri arasından belediye başkan yardımcılığına seçilenlerin, bu görevleri sırasında SGK’ya başvurmaları halinde; herhangi bir sosyal güvenlik statüsüne tabi olmayanların görevlendirildikleri; diğer sosyal güvenlik statülerine tabi olanların ise bu kapsamdaki sigortalılıklarının kesildiği tarih itibarıyla 5510 sayılı Kanun’un 4(c) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlatılmaktadır.
Emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almakta iken belediye başkan yardımcılığına seçilenlerin ise 5510 sayılı Kanun’un 4(c) bendi kapsamında sigortalı olması mümkün değildir.
6. 5335 Sayılı Kanun’un 30’uncu maddesi kapsamında göreve girenler
5335 sayılı Kanun’un 30'uncu maddesinde, “Mahalli idareler seçimleri sonucuna göre görev alanlar; İl Genel Meclisi üyeleri, Belediye Başkanı, Belediye Meclisi üyeleri, Köy ve Mahalle muhtarları, İhtiyar Meclisi ve Heyeti üyeleri ile Belediye Meclis üyesi iken belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmiş olanların emekli aylıkları kesilmeyecektir” denildiğinden, aylıklarının durdurulmasını istemeleri durumunda talepte bulunmaları zorunludur.
Ayrıca, belediye başkanlığı görevi nedeniyle yararlanılacak makam tazminatına ilişkin 2 yıllık sürenin hesabında, iştirakçi olup olmadıklarına bakılmaksızın belediye başkanı olarak geçen sürelerin tamamı dikkate alınacaktır.
Sorularınız için: [email protected]
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
