Birleşik Krallık'ta F-35 parçalarının İsrail'e satışına dair tartışma büyüyor. 

Neredeyse bir yıldır süren bekleyişin ardından Yüksek Mahkeme'de salı başlayıp 4 gün sürecek davada Batı Avrupa ülkesinin yönetimi, İsrail'e silah ihracatını savunacak. 

F-35 programı kapsamında üretilerek İsrail'e satılan parçaların, Gazze'deki Filistinliler üzerinde kullanılma ihtimalinin kanunların ihlaline neden olup olmadığı irdelenecek. 

Guardian gazetesi, yönetimin avukatlarının savunmasına erişti. Birleşik Krallık'ın F-35 programındaki rolünün, İsrail'in uyguladığı soykırımı durdurmaktan daha önemli görüldüğünün aktarılacağı pazartesi yayımlanan haberde bildirildi. 

Küresel F-35 tedariki zincirinin kilit önemde olduğu ve İsrail'e bu parçaların doğrudan verilmediğinin de vurgulanacağı belirtildi. 

Filistinli sivil toplum kuruluşu (STK) El Hak'ın açtığı davaya Uluslararası Af Örgütü, İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch/HRW), Oxfam gibi örgütler de destek veriyor. 

F-35, Amerikan savunma şirketi Lockheed Martin öncülüğündeki uluslararası bir konsorsiyum tarafından üretiliyor. Birleşik Krallık da jet üretiminde kullanılan parçaların yüzde 15'ini sağlıyor. 

Yasal başvuru eylülde ilk neticesini vermişti. Birleşik Krallık, İsrail'e sağlanan 350 silah satış izin lisansından 30'unu askıya almıştı. Ancak bu kısmi silah ambargosuna İsrail'in elindeki F-35 savaş jetlerinin Birleşik Krallık menşeli bileşenleri dahil edilmemişti.

Dönemin yöneticileri, bunun F-35 programını ve dolayısıyla NATO'nun barış ve güvenlik şemsiyesini tehdit altına sokacağını savunmuştu. 

El Hak'ın avukatlarından Jennine Walker ise yönetimin iddiasının aksine Birleşik Krallık'ın tüm yeni nesil savaş jeti programını riske atmadan İsrail'e F-35 bileşenlerini vermekten kaçınabileceğini Guardian'a söyledi:

Gerçekte uluslararası barış ve güvenliğin altını, kanunların böylesine bariz bir şekilde ihlal edilmesi oyuyor.

Aynı STK'yı temsil eden avukat Charlotte Andrews-Briscoe da F-35'lerin Gazze'deki yıkımda önemli pay sahibi olduğunu vurguladı:

Bu savaş uçakları ağır yaralanmalara ve ölümlere neden oluyor. Halihazırda kırıp geçirilmiş bir nüfusun kasıtlı bir şekilde aç bırakılmasını sağlayan kara birliklerini de destekliyorlar.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda yaşamını yitirenlerin sayısı 53 bine yaklaştı. Enkaz altında hâlâ binlerce ölü olduğu tahmin ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, AA