Merkez Bankası'ndan üst üste ikinci kez faiz artırımı: Politika faizi yüzde 15'ten yüzde 17'ye çıktı

19 Kasım'daki Para Politikası Kurulu toplantısı sonrası politika faizini 475 baz puan artıran Merkez Bankası, yeniden bir faiz artırımına gitti. Politika faizi yüzde 17 oldu

Naci Ağbal, 7 Kasım 2020'den bu yana Merkez Bankası Başkanlığı görevini yürütüyor/ Fotoğraf: Depo Photos

Murat Uysal'ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı'ndan alınıp yerine Naci Ağbal'ın getirilmesinden sonra, Para Politikası Kurulu ikinci kez toplandı. 

19 Kasım'daki toplantıda politika faizini 475 baz puan artırarak, yüzde 15'e çeken Para Politikası Kurulu, bugünkü toplantısında da faiz artırımı kararı aldı ve politika faizi yüzde 17 oldu. 

Merkez Bankası'nın politika faizi kabul ettiği bir hafta vadeli repo faizi, eylülde yüzde 8,25'ten yüzde 10,25'e yükseltilmiş, ekim toplantısında ise bu seviyede sabit bırakılmıştı. 

Gün içerisinde 7 lira 67 kuruş seviyesine kadar çıkan Dolar/TL, kararın ardından 7 lira 57 kuruşa kadar geriledi. 

Merkez Bankası'nın açıklamasında "Dezenflasyon sürecinin en kısa sürede yeniden tesisi" ifadesi

Faiz kararının ardından yazılı bir metin yayımlayan Merkez Bankası, “Milli gelir verileri ve son çeyreğe ilişkin göstergeler iktisadi faaliyette güçlü bir seyre işaret etmektedir” dedi ve artan vaka sayıları nedeniyle getirilen kısıtlamaların, başta hizmet sektörü olmak üzere, iktisadi faaliyetin kısa vadeli görünümüyle ilgili belirsizlik oluşturduğuna vurgu yaptı. 

Yazın başlatılan kredi kampanyalarına da değinen Merkez Bankası, bu kredilerin bugüne yansıyan etkilerine de yer vererek “Salgın döneminde sağlanan yüksek kredi büyümesinin birikimli etkileriyle güç kazanan iç talep cari işlemler açığını artırmaktadır” ifadesini kullandı. 

Merkez Bankası, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümünü olumsuz etkileyen unsurları şöyle sıraladı: 

- İç talep koşulları
- Döviz kuru başta olmak üzere birikimli maliyet etkileri,
- Uluslararası gıda ve diğer emtia fiyatlarındaki yükseliş
- Enflasyon beklentilerindeki bozulma

TCMB metninde, “Enflasyon görünümüne dair risklerin bertaraf edilmesi, enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınması ve dezenflasyon sürecinin en kısa sürede yeniden tesisi için, 2021 yıl sonu tahmin hedefini göz önünde bulundurarak, güçlü bir parasal sıkılaştırma yapılmasına karar vermiştir” ifadesine yer verdi. 

Merkez Bankası’nın 28 Ekim 2020’de yayımladığı yılın son Enflasyon Raporu’na göre 2020 enflasyonu yüzde 12,1, 2021 enflasyonu ise yüzde 9,4 tahmin edilmişti. 

TCMB ayrıca şu açıklamaya bir önceki metinde de yer vermişti: Önümüzdeki dönemde parasal duruşun sıkılığı, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürülecektir. 

Yapılan açıklama “Düşük enflasyon ortamının kalıcı olarak tesisinin, ülke risk primlerinin düşmesi, ters para ikamesinin başlaması, döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla, makroekonomik ve finansal istikrarı olumlu etkileyeceği değerlendirilmiştir” denildi. 

Beklentiler neydi?

Reuters'ın 18 Aralık'ta yayımladığı anketine göre, ankete katılan 18 kurumun tamamı politika faizinde artış bekliyordu. Tahminlerin medyan beklentisi politika faizinin yüzde 15'ten yüzde 16,50'ye arttıracağı yönündeydi. Artış tahminleri ise 75 ile 200 baz puan arasında değişiyordu. 

JPMorgan bu hafta yayımladığı bir araştırma notunda enflasyonun önümüzdeki altı ay süresince yüzde 13-15 seviyelerinde kalmasını beklediklerini TCMB'nin kredibilitesini yeniden kazanması ve yerli yatırımcıyı dövizden yeniden TL'ye yönlendirmesi için yaklaşık 2 puanlık bir reel faiz oranı oluşturması gerektiğini belirtmişti. 

Goldman Sachs ise TCMB Aralık toplantısında 200 baz puan faiz artışı yapmasını öngörüyordu. Uluslararası bankadan paylaşılan notta, "Kasım TÜFE verisindeki yukarı yönlü sürpriz, enflasyonun muhtemelen yılın büyük bölümünde yüzde 15 civarında olacağını ve makul bir reel faiz tamponu sağlamak için daha fazla faize ihtiyaç olacağını işaret ediyor" denilmişti. 

Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin faiz kararı anketine katılan 21 kurumun medyan beklentisi yılın son toplantısında politika faizinde 150 baz puan faiz artışı olacağı yönündeydi. 

En düşük beklentiyi paylaşan kurum faizin 75 baz puan artışla yüzde 15,75, en yüksek beklentiyi paylaşan kurum 200 baz puan artışla yüzde 17’ye yükselmesini beklediğini açıklamıştı. 

Naci Ağbal'dan sıkılaşma açıklaması

TCMB Başkanı Naci Ağbal, 16 Aralık'ta yaptığı açıklamada fiyat istikrarını sağlamanın ortak amaç olduğunu vurgulayarak, "Hedeflerimize ulaşmak için şartların gerekli kılması halinde politika duruşumuzu daha da sıkılaştıracağız" demişti. 

TCMB'nin kurların düzeyini ya da yönünü belirleme amaçlı döviz alım ya da satım işlemi yapmayacağını yineleyen Ağbal, dalgalı kur rejiminin devam edeceğini, kurun serbest piyasa koşullarında arz ve talep dengesine göre oluşacağını hatırlatmıştı.

Döviz rezervleriyle ilgili ilk kez konuşan Ağbal, "Para politikasının etkinliği ve finansal istikrar açısından TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesi amaçlanacak ve buna yönelik araçlar şeffaf bir şekilde, belirli bir plan dâhilinde, uygun koşullarda kullanılacaktır" demişti. 

Son 17 ayda neler oldu? 

1931'de Selahattin Çam ile başlayan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı makamında, görev süresi boyunca en çok faiz indiren Başkan, Murat Uysal'dı. 

Görevde kaldığı 16 ay boyunca 14 PPK toplantısı gerçekleştiren Murat Uysal döneminde, politika faizi toplam 1375 baz puan düşürüldü. 

Göreve geldiği 8 Temmuz 2019'da 5 lira 70 kuruş seviyesinde olan Dolar/TL, 19 Kasım 2020'ye 7 lira 70 seviyesinde başladı. Dolar/TL kuru, tarihi rekorunu 8 lira 51 kuruş seviyesiyle 6 Kasım 2020'de kırmıştı. 

12 Haziran 2019'da Murat Çetinkaya başkanlığında gerçekleşen son toplantı ve sonraki 16 PPK'da alınan faiz kararları şu şekilde: 

Tarih Politika faizi (%) Enflasyon oranı (%) Dolar/TL Euro/TL
12 Haziran 2019 24   15,72   5,80 6,56
25 Temmuz 2019 19,75 16,65 5,69 6,35
12 Eylül 2019 16,50 9,26   5,65  6,26
24 Ekim 2019  14   8,55 5,76 6,40
12 Aralık 2019    12   11,84 5,79 6,45
16 Ocak 2020  11,25   12,15 5,85 6,52
19 Şubat 2020 10,75 12,37 6,08 6,57
17 Mart 2020    9,75   11,86 6,39 7,03
22 Nisan 2020 8,75   10,94   6,98 7,55
21 Mayıs 2020   8,25   11,39 6,79 7,44
25 Haziran 2020   8,25   12,62 6,85 7,69
23 Temmuz 2020   8,25   11,76 6,84 7,93
20 Ağustos 2020   8,25   11,77 7,29 8,65
24 Eylül 2020   10,25   11,75 7,62 8,90
22 Ekim 2020   10,25   11,89 7,93 9,38
19 Kasım 2020 15 14,03 7,55 8,97
24 Aralık 2020 17      




Independent Türkçe 

DAHA FAZLA HABER OKU